Kiedy dziecko zaczyna mówić?
Kiedy dziecko zaczyna mówić? Ile słów powinno znać w drugim roku życia? I co powinno wzbudzić naszą czujność? Spróbujmy odpowiedzieć na te pytania.
1. Kiedy dziecko zaczyna mówić?
Mowę kojarzymy z komunikacją, jednak pamiętajmy, że choć na pierwsze słowa u dziecka trzeba trochę poczekać, komunikuje się ono z rodzicami od chwili narodzin. Robi to za pomocą krzyku i płaczu.
Niemowlę daje w ten sposób znać, że jest głodne, jest mu zimno lub chce się przytulić. Na początku odczytanie tych sygnałów nie jest proste, ale z czasem jest coraz łatwiej i rodzice potrafią rozpoznać, czego potrzebuje ich pociecha.
Z czasem, ok. 2-3 miesiąca, niemowlę zaczyna głużyć, czyli wydawać dźwięki początkowo trudne do zidentyfikowania. Mają one charakter wybuchowy, towarzyszy im energiczne machanie rączkami i nóżkami. I nawet jeśli usłyszymy wyczekiwane "mama", miejmy świadomość, że to przypadkowe ruchy narządów artykulacyjnych.
Głużenie przechodzi w gaworzenie, które stanowi trening w rozwoju zdolności artykulacyjnych i jest milowym krokiem w rozwoju mowy. Dziecko zaczyna wypowiadać sylaby, które w przyszłości posłużą mu do tworzenia pierwszych wyrazów.
W okolicy pierwszych urodzin niemwolę zaczyna naśladować wypowiedzi dorosłych, powtarza sylaby i wyrazy, buduje wypowiedzenia jednoczłonowe i rozumie polecenia.
Trudno jednak o jednoznaczną odpowiedź na pytanie, kiedy dzieci zaczynają mówić. Jedne będą mówiły pierwsze słowa pod koniec pierwszego roku życia, a inne rok później.
2. W jakim wieku dzieci zaczynają mówić?
Pierwsze słowa dziecka to najczęściej nazwy osób (mama, tata, baba), części ciała (oko), zwierząt (kura, kot), ale też wyrazy dźwiękonaśladowcze (hau hau, muuu, bam!). Wyrazy mogą być upraszczane (np. dziecko mówi 'ato' zamiast 'auto').
Półtoraroczne dziecko ma w swoim słowniku czynnym około 50 wyrazów, a dwuletnie od 50 do 200–300 wyrazów.
To, w jakim wieku dziecko zaczyna mówić, jest jednak mocno zindywidualizowane. Zależy m.in. od tego, czy dziecko było odpowiednio stymulowane językowo: czy mówiliśmy do niemwolęcia, czy odpowiadaliśmy na jego gaworzenie lub czy czytaliśmy mu bajki.
Między 2. a 3. rokiem życia dziecka następuje dynamiczny rozwój mowy dziecka. Zaczyna wypowiadać pierwsze zdania (początkowo najczęściej dwuwyrazowe), które z czasem stają się coraz bardziej zrozumiałe dla osób spoza najbliższego otoczenia.
Dziecko powinno już w tym czasie wymawiać większość głosek, np. wszystkie samogłoski ustne i czasami nosowe, a także spółgłoski m, n, l, ł, j, ń, p, b, t, d, k, g, ch , f, w, ś, ź, ć, dź. Może popełniać błędy gramatyczne, opuszczać głoski lub sylaby, a także zamieniać głoski trudniejsze na łatwiejsze artykulacyjnie.
3. Co powinno nas zaniepokoić, kiedy dziecko zaczyna mówić?
Tempo rozwoju dziecka jest mocno zindywidualizowane. Pierwsze słowa dziecka, lista których może być bardzo długa, mogą pojawić się chwilę po pierwszych urodzinach. Jeśli jednak w tym okresie nasza pociecha nadal nie będzie chętna do mówienia, spokojnie: ma jeszcze czas na opanowanie tej umiejętności.
Starajmy się jednak wspierać ją w tym procesie. Mówmy do dziecka jak najczęściej. Opowiadajmy, co robimy albo co planujecie robić. Kiedy maluszek zaczyna bawić się głosem, złapmy z nim kontakt wzrokowy i odpowiadajmy mu. Mówmy wyraźnie i poprawnie. Unikajmy zdrobnień.
Jeśli jednak nadejdzie czas, kiedy dziecko powinno zacząć mówić (ok. 2. roku życia), a ono nadal nie będzie chciało się w ten sposób komunikować, warto porozmawiać o swoich wątpliwościach z pediatrą lub wybrać się do neurologopedy, który podpowie, jak wspierać rozwój nauki mówienia.
