Higiena po porodzie
Higiena po porodzie jest niezwykle ważna, ponieważ wspomaga gojenie się poporodowych ran. Szczególnie istotna jest higiena krocza – zwłaszcza jeśli było pęknięte, nacięte i zszywane. Utrzymywanie rany krocza w czystości ma duży wpływ na to, czy rana dobrze się zagoi i nie będzie dawała powikłań. Krwawienia z dróg rodnych po porodzie i odchody połogowe mogą utrudniać higienę intymną. Konieczna jest jednak regularna wymiana podpasek lub podkładów higienicznych i podmywanie się po skorzystaniu z toalety. Najlepiej podmywać się pod bieżącą wodą, z użyciem płynu do higieny intymnej lub preparatów ziołowych. Ranę należy delikatnie osuszać jednorazowym ręcznikiem papierowym lub suszarką do włosów. Lepiej nie stosować do mycia mydła w kostce, gąbek, myjek i zwykłych ręczników, bo mogą być siedliskiem bakterii.
1. Okres połogu
W czasie połogu kobieta bardziej niż kiedykolwiek powinna dbać o higienę intymną. Utrzymywanie okolic intymnych w czystości zapobiega rozwojowi bakterii i pozwala uniknąć infekcji. Połóg jest okresem poporodowym, w którym organizm kobiety powraca do stanu sprzed ciąży. Zaczyna się z chwilą urodzenia łożyska i zazwyczaj trwa sześć tygodni. W okresie połogu następuje laktacja, czyli wydzielanie mleka przez gruczoły piersiowe. Połóg oznacza również gojenie się ran poporodowych, obkurczanie się ścian macicy i występowanie odchodów połogowych.
Odchody połogowe to poporodowa wydzielina z dróg rodnych. Na początku odchody połogowe przypominają obfite krwawienia miesiączkowe. Takie krwawienia z dróg rodnych mogą trwać nawet dwa tygodnie od porodu. Z czasem zaczynają zanikać, a wydzielina z pochwy staje się brunatnawa, brudnożółta, a następnie przybiera bezbarwny kolor. Odchody połogowe zawierają nie tylko krew i fragmenty tkanek, ale również groźne drobnoustroje chorobotwórcze, np. paciorkowce, gronkowce i pałeczki okrężnicy. To właśnie z powodu obecności w odchodach połogowych licznych bakterii higiena intymna po porodzie nabiera ogromnego znaczenia.
2. Zasady higieny po porodzie
Podstawowe zasady higieny poporodowej są bardzo proste: myj krocze jak najczęściej – zawsze po każdej wymianie podpaski i po wizycie w toalecie. Do mycia krocza można stosować wszelkie żele i płyny do higieny intymnej, szare mydło w płynie lub przegotowaną wodę z rozpuszczonym w niej środkiem antyseptycznym o przeciwzapalnym działaniu. Ziołowe preparaty do mycia krocza po porodzie dostępne są w aptekach bez recepty. Niektóre z nich mają lekkie działanie przeciwbólowe i zmniejszają nieco ból krocza. Jeśli preparaty do mycia zawierają w swoim składzie miejscowo działające środki przeciwbólowe, można je stosować tylko dwa razy na dobę.
Ważne jest nie tylko to, czym kobieta się podmywa, ale również, w jaki sposób to robi. Dopóki występują krwawienia z dróg rodnych i odchody połogowe, należy zapomnieć o kąpielach w wannie. Kąpiel zwiększa bowiem ryzyko zakażenia rany i sprzyja rozszerzaniu się naczyń krwionośnych, co może nasilać krwawienia po porodzie. Należy podmywać się pod prysznicem, w bidecie, ewentualnie w misce z ciepłą, przegotowaną wodą. Przy podmywaniu się w misce należy wcześniej przygotować sobie dzbanek z wodą do spłukania krocza. Krocze należy myć zawsze od wzgórka łonowego w kierunku odbytu, by nie przenosić bakterii na ranę. Osuszać należy jednorazowym ręcznikiem, ale nie trąc skóry, lecz delikatnie przykładając do okolic intymnych. W pierwszych dniach po porodzie do osuszania krocza można używać suszarki do włosów nastawionej na najmniejsze obroty.
3. Wietrzenie rany krocza po porodzie
Tak samo jak regularne podmywanie się, ważne jest noszenie odpowiedniej bielizny. Najlepsza jest bielizna przewiewna, niezbyt obcisła, dość lekka, bawełniana. Po porodzie należy zrezygnować z rajstop i ciasnych, nieprzepuszczających powietrza majtek. Seksowne stringi muszą poczekać, teraz przydadzą się bawełniane, szerokie figi. Niektórzy radzą, by podczas leżenia w łóżku w ogóle nie zakładać majtek, na prześcieradło położyć foliowy podkład, na nim ręcznik, a pod pupę – podpaskę w rozmiarze maxi. Takie wietrzenie rany krocza przyspiesza proces gojenia. Podczas chodzenia należy stosować podpaski maxi albo specjalne podkłady poporodowe, dostępne w aptekach.
Po każdej wymianie podpaski (która powinna następować mniej więcej co cztery godziny) i wizycie w toalecie należy dokładnie umyć ręce. Dopóki rana się nie zagoi, nie powinno się jej dotykać. Zabrudzone wkłady są doskonałą pożywką dla bakterii, więc warto szybko usuwać je z mieszkania. Jeśli kobieta karmi piersią, powinna wymieniać podpaskę przed przystawieniem dziecka do piersi, ponieważ w czasie karmienia nasilają się krwawienia i wydzielanie odchodów połogowych. Gdy pomimo właściwej higieny intymnej, zapach lub barwa odchodów połogowych są niepokojące, a rana krocza zaczyna bardziej boleć i puchnąć, koniecznie należy zgłosić się do lekarza.