Upadek z wysokości - pierwsza pomoc. Jak jej udzielić?
Upadek z wysokości - pierwsza pomoc? By jej skutecznie udzielić, powinniśmy znać zasady, jakimi rządzi się pierwsza pomoc w takich przypadkach, by zminimalizować negatywne skutki tego zdarzenia. Jakie są priorytety w udzielaniu pierwszej pomocy po upadku z wysokości? Czy każdy upadek z wysokości wymaga wezwania pomocy medycznej? Jakie są środki ostrożności, aby uniknąć upadków z wysokości? Oto nasz wskazówki dla świadków upadku z wysokości.
1. Jak ocenić, czy upadek z wysokości spowodował poważne obrażenia wewnętrzne?
Upadek z wysokości często dotyczy dzieci do lat 5, szczególnie chłopców zamieszkujących miasta o wysokiej, wielorodzinnej zabudowie, głównie w wakacje. Czynniki ryzyka to m.in. niewystarczająca opieka i nadzór, uszkodzenia balustrad, a także typowa dla tego wieku chęć poznania.
Wypadek ten może powodować ciężkie, a nawet śmiertelne obrażenia. Zależą one od trzech czynników:
- od wysokości, z jakiej spadło dziecko;
- od części ciała, którą uderzyło o podłoże;
- od rodzaju nawierzchni, na którą upadło.
Zwykle przy upadkach z wysokości maluchy doznają urazów głowy, ponieważ ta część ciała jest najcięższa i zwykle uderza jako pierwsza.
Czy upadek z niewielkiej wysokości może powodować poważne konsekwencje? Przy upadkach z wysokości poniżej 70 cm poważne obrażenia są rzadkością.
Jakie są typowe urazy po upadku z wysokości? W wyniku upadku z wysokości zwykle dochodzi do:
- urazów głowy;
- urazów kręgosłupa;
- złamania żeber.
Warto pamiętać jednocześnie, że dzieci w wieku szkolnym mają sprężyste klatki piersiowe, co chroni je przed m.in. złamaniem żeber, choć nie są wykluczone obrażenia wewnętrzne klatki piersiowej (np. płuc).
2. Pierwsza pomoc przedmedyczna po upadku
Jakie jest postępowanie pierwszej pomocy po upadku z wysokości? Przede wszystkim należy pamiętać o zapewnieniu sobie i innym bezpieczeństwa, przeanalizować, czy miejsce zdarzenia jest bezpieczne i czy inne osoby znajdujące się obok nie są zagrożone.
Następnym krokiem jest wezwanie pogotowia ratunkowego. W dalszej kolejności powinniśmy sprawdzić, czy występują krwawienia zewnętrzne. Jeśli je zauważymy, tamujemy je i zakładamy opatrunki.
W razie konieczności uciskamy krwawiące miejsca, co jakiś czas sprawdzając, czy ucisk, który wywieramy, jest prawidłowy. Jeśli uszkodzona jest kończyna, pomocne w opanowaniu krwawienia będzie jej uniesienie.
Powinniśmy w miarę możliwości i najszybciej, jak jest to możliwe ustabilizować głowę poszkodowanego. Gdy podchodzimy do osoby poszkodowanej, szczególnie do dziecka, powinniśmy zrobić to tak, by cały czas być widocznym, aby ograniczyć ruchy głowy dziecka.
Dalsze postępowanie zależy od tego, czy poszkodowany jest przytomny, czy też nie.
2.1. Pierwsza pomoc po upadku z wysokości osobie przytomnej
Jeśli poszkodowany po wypadku jest przytomny, powinniśmy dowiedzieć się, co się wydarzyło, by przekazać tę informację pogotowiu.
Powinniśmy sprawdzić, czy poszkodowany może poruszać kończynami i czy ma w nich czucie. Nawet gdy nie odczuwa bólu, nie powinien się podnosić.
Jeśli poszkodowany nie ma czucia w kończynach i nie może nimi ruszać, może to oznaczać uraz kręgosłupa. W takiej sytuacji powinniśmy zachować ostrożność: nie poruszać jego ciałem, nie przenosić go, a także nie układać w pozycji bocznej ustalonej.
Jeśli jednak poszkodowany znajduje się w miejscu, które nie jest dla niego bezpieczne, powinniśmy go przenieść mimo podejrzeń urazu kręgosłupa.
Gdy nie ma takiego zagrożenia, osobę poszkodowaną pozostawiamy w pozycji zastanej, kontrolując jej oddech. Jeśli z ust poszkodowanego wydobywa się krew lub wymioty, powinniśmy ułożyć go w bezpiecznej pozycji, aby uniknąć ryzyka zadławienia się.
2.2. Co zrobić, gdy poszkodowany jest nieprzytomny po upadku?
Jeśli po upadku z wysokości poszkodowany jest nieprzytomny, w pierwszej kolejności sprawdzamy, czy krwawi. Jeśli tak, przystępujemy do tamowania krwawienia.
Następnie sprawdzamy oddech poszkodowanego. W tym przypadku działamy podobnie, jak przy standardowej pierwszej pomocy - sprawdzamy uchem, policzkiem i wzrokiem, czy oddycha. Jeśli nie wyczuwamy oddechu, rozpoczynamy resuscytację krążeniowo-oddechową.
Gdy stwierdzimy, że poszkodowany oddycha, powinniśmy również sprawdzić oznaki możliwego urazu kręgosłupa. Świadczyć o tym może nienaturalne wygięcie ciała poszkodowanego, sposób, w jaki upadł lub podłoże, na którym się znajduje.
Jeśli mamy podejrzenie, że tak właśnie jest, postępujemy tak, jak w wyżej opisanym przypadku osoby przytomnej - pozostawiamy poszkodowanego w pozycji zastanej, sprawdzamy oddech i okrywamy go folią lub kocem. Gdy krwawi z ust, natychmiast układamy go w pozycji bocznej bezpiecznej.
3. Możliwe skutki upadku z wysokości
Nie powinniśmy bagatelizować żadnego upadku z wysokości - nawet niegroźnie wyglądające zdarzenie może być przyczyną urazu kręgosłupa lub niewidocznych gołym okiem uszkodzeń narządów wewnętrznych. Najważniejszy w tym przypadku jest czas reakcji oraz prawidłowo udzielona pomoc.
Zespół ratownictwa medycznegopo przyjeździe na miejsce zdarzenia zapewni profesjonalną stabilizację kręgosłupa szyjnego, sprawdzi stan poszkodowanego i na tej podstawie podejmie decyzję o ewentualnej konieczności zabezpieczenia dróg oddechowych poszkodowanego lub tlenoterapii.