Jakie są typy schizofrenii?
Schizofrenia to poważna choroba psychiczna, która wymaga leczenia. Początkowe objawy mogą od razu jej nie sugerować. Bardzo często dochodzi jednak do stanu na tyle poważnego, że chory zaczyna zagrażać nie tylko otoczeniu, ale i samemu sobie. W dodatku problematyczne staje się odróżnienie objawów. Symptomy depresji u mężczyzn i kobiet mogą stanowić jednocześnie objawy schizofrenii.
1. Czym jest schizofrenia?
Potocznie sądzi się, że schizofrenia to jedynie omamy i urojenia. Nic bardziej mylnego. Jest to bardzo złożona i skomplikowana jednostka chorobowa, która nie ma jednorodnego przebiegu i stałego zestawu objawów. Jest to pojęcie obejmujące pewien syndrom, będący opisem zbioru zachowań. Schizofrenia to zaburzenie procesu myślowego, które charakteryzuje się zdeformowanym postrzeganiem rzeczywistości i podejmowaniem decyzji na skutek zaburzonego postrzegania. Stan ten utrudnia prawidłowe funkcjonowanie i stanowi źródło wielu problemów.
Sam termin „schizofrenia” wprowadził szwajcarski psychiatra Eugen Bleuer na początku XX wieku. Naukowiec do podstawowych objawów choroby zaliczył oderwanie od rzeczywistości otaczającego świata (autyzm), rozproszenie funkcji psychicznych i zaburzone postrzeganie realnego otoczenia.
2. Rodzaje schizofrenii
Schizofrenię jako jednostkę chorobową dzieli się na cztery podstawowe typy, będące różnymi postaciami klinicznymi. Tym samym wyróżniamy schizofrenię:
- prostą,
- paranoidalną,
- hebefreniczną,
- katatoniczną.
3. Schizofrenia prosta (simplex)
Charakterystyczne dla tego rodzaju zaburzenia jest stopniowe narastanie objawów przypominających symptomy depresji u mężczyzn i kobiet, takie jak obniżenie nastroju, apatia, zobojętnienie. Pacjent nie zaniedbuje w pierwszym etapie choroby swoich obowiązków. Wykonuje je jednak bez przekonania i chęci. Pojawia się unikanie towarzystwa innych osób, brak odpowiedzi na pytania, niechęć do nawiązywania kontaktów.
Niebezpieczeństwo tego rodzaju schizofrenii polega na trudności w odróżnieniu jej oznak. Objawy depresji u mężczyzn, podobnie jak u kobiet, są bardzo podobne do symptomów prostej schizofrenii. Tu dodatkowo pojawić się mogą silne skłonności hipochondryczne lub nawet urojenia.
4. Schizofrenia hebefreniczna
Charakterystyczne jest nagłe pojawienie się choroby z wyraźnymi zaburzeniami afektywnymi. Chory zaczyna się zachowywać dziwnie, śmieje się bez powodu, staje się drażliwy, wesołkowaty, bezczelny i nietaktowny. Zachowanie chorego staje się absurdalne, pozbawione sensu, agresja pojawia się jednak bardzo rzadko.
5. Schizofrenia katatoniczna
Wyróżniamy tu dwie podstawowe postacie: hipo- i hiperkinetyczną. Schizofrenia hipokinetyczna charakteryzuje się milczeniem dającym wrażenie osłupienia. Odcięcie od świata trwa czasem nawet kilka lat, pozwalając jednocześnie na częściową świadomość tego, co dzieje się w zewnętrznym świecie. Z kolei postać hiperkinetyczna to gwałtowne ruchy, psychoruchowe podniecenie, nieuzasadnione reakcje, czasem agresja mająca wpływ na otoczenie.
To musisz wiedzieć:
6. Schizofrenia paranoidalna
Schizofrenia paranoidalna, to rodzaj schizofrenii, który najczęściej przez otoczenie jest z tą chorobą utożsamiany. To tu pojawiają się charakterystyczne omamy wzrokowe i słuchowe oraz urojenia. Są to najważniejsze objawy w obrazie klinicznym choroby. Bardzo często symptomy mają charakter manii prześladowczej.
Pojawiają się urojenia na temat śledzenia, przekonania o działaniu sił nadprzyrodzonych, gonitwa myśli lub pustka w głowie. Jest to najczęściej występujący i najlepiej przebadany rodzaj schizofrenii ze względu na charakterystyczny obraz kliniczny, który stanowi podstawę diagnozy.
7. Etapy rozwoju schizofrenii
Schizofrenia jest chorobą, która nie manifestuje się w pełni od razu. W jej rozwoju możemy wyróżnić pewnego rodzaju etapy:
- faza pierwsza – etap wejścia, który może przebiegać zarówno gwałtownie, jak i spokojnie; człowiek przyjmuje nowy sposób postrzegania siebie i otoczenia; charakterystyczne jest silne napięcie psychiczne;
- faza druga – etap ugruntowania się nowego obrazu rzeczywistości, chory funkcjonuje w podwójnej rzeczywistości;
- faza trzecia – następuje dezintegracja osobowości w połączeniu z otępieniem uczuciowym, charakterystyczne są niespójne wypowiedzi chorego.