Gdy dziecko oddycha przez usta – logopeda określa możliwe przyczyny

Z punktu widzenia logopedii, prawidłowy sposób oddychania jest ważną częścią rozwoju mowy i prawidłowej fonacji u każdego człowieka. Jedynym prawidłowym sposobem oddychania jest oddychanie nosem (także podczas snu). Bywa jednak tak, że z jakiegoś powodu dziecko częściej oddycha przez usta niż przez nos. Jakie są tego powody?

1. Twoje dziecko ma przerośnięty migdałek gardłowy (migdałek potocznie zwany trzecim migdałem)

Czym jest migdałek gardłowy i dlaczego jest tak ważny dla organizmu małego człowieka? Migdałek podniebienny zaczyna się rozwijać tuż po narodzinach dziecka, a zanikać powinien od około 7. roku życia. Jest to twór będący częścią układu odpornościowego małego dziecka. Bierze czynny udział w zwalczaniu infekcji, co może powodować jego przerost, ponieważ jest to pierwsza bariera stojąca na drodze wirusom i bakteriom. Przerośnięty trzeci migdał powoduje ucisk na tzw. trąbkę Eustachiusza znajdującą się w uchu, co prowadzi do niemożliwości wyrównania ciśnienia w gardle i uchu, co może prowadzić do niedosłuchu i częstych zapaleń ucha u dzieci.

Przerośnięty migdał prowadzi także do oddychania przez usta, bezdechów nocnych, a także coraz częstych infekcji górnych dróg oddechowych.

Zobacz film: "Jak zadbać o prawidłowy sen niemowlaka?"

2. Alergia i częste choroby górnych dróg oddechowych

Jest to czynnik, który prowadzi do oddychania przez usta okresowo (występuje przy katarze i obrzękach błony śluzowej nosa). W trakcie trwania alergii czy chorób górnych dróg oddechowych, dziecko oddycha przez usta. Jeśli te infekcje powtarzają się zbyt często, mogą prowadzić do utrwalenia się tego nawyku.

3. Niskie napięcie mięśniowe

Jeśli dziecko ma niskie napięcie mięśniowe, łatwiej mu jest oddychać przez usta lub jednocześnie usta i nos niż tylko przez nos. Dziecko nie ma siły utrzymania żuchwy w odpowiednim ustawieniu, obniża ją, co sprzyja oddychaniu torem ustnym lub ustno-nosowym.

4. Złe nawyki

Oddychanie przez usta wprowadza do organizmu nieoczyszczone i nieogrzane powietrze, co prowadzić może do częstych infekcji górnych dróg oddechowych, a to z kolei prowadzi do nagminnego oddychania przez usta i koło się zamyka. Dziecko oddycha wówczas przez usta, ponieważ jest często chore, a jest często chore, bo wprowadza do organizmu bakterie i wirusy.

5. Konsekwencje nieprawidłowego oddychania przez usta

Oto niektóre z nich:

• Słaby mięsień okrężny ust: jest on pierwszym widocznym objawem nieprawidłowego oddychania. Takie dzieci stale widywane są przez otoczenie z otwartymi ustami. Wiotkość ta sprawia problemy przy jedzeniu, piciu, ale także przy nauce mówienia.
• Nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka: tor powietrza ( przy oddychaniu ustami) uniemożliwia pionizację języka, co z kolei prowadzi do powstawania wad wymowy, a także do utrwalenia się nieprawidłowego sposobu połykania.
• Wady zgryzu: podczas oddychania przez usta, żuchwa jest obniżona, a łuk zębowy dolny jest cofnięty w sposób nienaturalny. Powietrze, które dostaje się do jamy ustnej, wysklepia bardzo wysoko podniebienie. Skutkiem tego jest zwężenie się górnego łuku zębowego, co prowadzi do tzw. zgryzu krzyżowego (zęby dolne zachodzą na zęby górne).
• Wady wymowy: nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka, a także brak pionizacji prowadzić mogą do międzyzębowej realizacji głosek /t,d,n/, a także głosek szeregu syczącego /s,z,c,dz/. Brak pionizacji języka powoduje nieprawidłową realizację głosek /sz,ż,cz,dż/, /r/ oraz /l/.

Jeśli zauważymy, że nasze dziecko oddycha przez usta, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem pierwszego kontaktu, który stwierdzi przyczynę złego toru oddechowe. Rodzice mogą także skorzystać z wizyty u logopedy, który pokaże ćwiczenia wypracowujące i utrwalające prawidłowy tor oddechowy.

Artykuł powstał we współpracy z Klubem Rodzica.