Autyzm u niemowląt

Autyzm można rozpoznać już u kilkumiesięcznego dziecka. Im wcześniejsze postawienie diagnozy i rozpoczęcie działań terapeutycznych, tym szybsze i lepsze efekty rehabilitacji, gdyż mózg dziecka wykazuje dużą plastyczność i zdolność do samonaprawy oraz kompensacji niektórych zaburzonych funkcji. Na autyzm statystycznie częściej chorują chłopcy niż dziewczynki. Niestety, do dzisiaj nie znaleziono jednoznacznej i pewnej przyczyny rozwoju zaburzeń autystycznych. Mówi się, że bazą dla autyzmu mogą być czynniki genetyczne, ale hipoteza wymaga jeszcze wielu badań i zebrania niezbitych dowodów. Jakie sygnały mogą świadczyć o autyzmie u niemowlęcia? Kiedy zacząć się obawiać?

1. Objawy autyzmu u niemowląt

Kiedy najpewniej da się zdiagnozować autyzm u dziecka? Nie ma określonych ram wiekowych, gdyż zaburzenia mogą przejawiać się w różny sposób u każdego dziecka, a ponadto dotyczyć innej sfery życia. Niektóre mamy maluszków zauważają pierwsze niepokojące symptomy już u półrocznego dziecka. Inni rodzice zauważają, że coś jest nie tak dopiero w wieku przedszkolnym. Co może sugerować, że dziecko cierpi na zaburzenia ze spektrum autyzmu?

• Maluszek nie uśmiecha się na widok rodziców i bliskich.
• Dziecko nie odpowiada uśmiechem na uśmiech rodziców.
• Dziecko nie rozpoznaje twarzy.
• Dziecko mało gaworzy albo gaworzy, ale bardzo monotonnie.
• Dziecko ma bardzo ubogą mimikę twarzy – wyraża niewiele emocji.
• Wzrok dziecka jest jakby nieobecny, jakby maluch nie poszukiwał kontaktu wzrokowego.
• Dziecko nie rozpoznaje tzw. trójkąta komunikacyjnego (oczy i usta).
• Dziecko może nie lubić być przytulanym.

Oczywiście, nie ma reguły, że każdy szkrab nielubiący się przytulać zapewne cierpi na autyzm wczesnodziecięcy. Czasami dzieci autystyczne same lgną do bliskich. Mogą nawet patrzeć na rodziców, ale kontakt wzrokowy nie służy nawiązaniu interakcji społecznej ani budowaniu więzi uczuciowej. Dzieci autystyczne mogą się przytulać do mamy, ale natychmiast ją odepchną, kiedy poczują zapach perfum, który jest dla nich zbyt intensywnym bodźcem. Dzieci autystyczne są bardzo wrażliwe na różne dźwięki, dlatego nie lubią hałasu i głośnej muzyki. Uciekają w spokojne i ciche miejsca, które wprowadzają ład i harmonię, w których maluch może znaleźć ukojenie, oddając się wykonywaniu stereotypowych ruchów, jak np. kiwanie się czy uderzanie głową.

Obecnie autyzm najczęściej diagnozuje się u dzieci w wieku 1,5-4 latka. Niezależnie od czasu, w którym rozpozna się autyzm wczesnodziecięcy, trzeba dołożyć wszelkich starań, by usprawnić zdolności komunikacyjne dziecka, umiejętności poznawcze (np. poprzez uczenie polisensoryczne – wszystkimi zmysłami oraz integrację informacji płynących z różnych analizatorów – oka, ucha, skóry itp.). Do tej pory nie istnieje żaden skuteczny lek na autyzm, ale działania terapeutyczne umożliwiają wspomaganie dziecka i terapię zaburzeń w zakresie percepcji, czucia, równowagi, nadwrażliwości zmysłowej czy socjalizacji. Nie można ignorować żadnych podejrzanych symptomów, które niepokoją nas w zachowaniu naszego dziecka. Jeżeli masz wątpliwości, czy twój maluszek rozwija się prawidłowo albo podejrzewasz autyzm, niezwłocznie skonsultuj się ze specjalistą.