Siła genów. Inteligencja, choroby, ale też traumy. Niezwykłe, co dziedziczymy po rodzicach

Kolor oczu, włosów, uroczy uśmiech, dołeczki w policzkach - nie tylko to dziedziczymy po rodzicach. Okazuje się, że zawdzięczamy im również większą podatność na wiele schorzeń, talenty, a nawet skłonności do uzależnień lub zaburzeń psychicznych. Co ci mama w genach dała? Odpowiadamy!

1. Co dziedziczymy po swoich rodzicach?

Na cechy, które posiadamy, wpływa wiele czynników w tym przede wszystkim geny. Chromosomy zawarte w jądrze plemnika i jądrze komórki jajowej przenoszą ich tysiące! Każdy z nich jest odpowiedzialny za inną cechę maluszka. W chwili zapłodnienia chromosomy łączą się i tworzą niepowtarzalną kombinację genów - to one decydują o tym, jakie będzie dziecko.

Informacje są zapisywane w 23 parach chromosomów - jeden pochodzi od ojca, a drugi od matki. Są tam geny dominujące lub recesywne - pierwsze są silniejsze, a drugie słabsze.

Genetycy i epigenetycy od wielu lat zajmują się zagadnieniem dziedziczenia, natomiast ich najnowsze badania skupiają się na tym, by objaśnić, dlaczego, międzypokoleniowo są przekazywane nie tylko cechy fizyczne, lecz także cechy osobowości, talenty artystyczne, a nawet skłonności do uzależnień lub zaburzeń psychicznych.

2. Co jest zapisane w genach?

Profesorowie z Uniwersytetu w Cambridge wykazali, że geny matki w znacznym stopniu przyczyniają się do rozwoju umysłowego dziecka.

Z kolei badacze z Glasgow przeanalizowali wyniki badań, jakim poddano ponad 12 tys. osób w wieku od 14 do 22 lat. Naukowcy brali pod uwagę wiele czynników, w tym kolor skóry, wykształcenie, status społeczno-ekonomiczny. Po długich analizach okazało się, że najlepszą wytyczną inteligencji badanego było IQ jego matki. Badacze twierdzą, że geny odpowiedzialne za inteligencję są w dużej części zlokalizowane na chromosomie X.

Jakie cechy lub predyspozycje możemy jeszcze odziedziczyć po naszej rodzicielce?

Naukowcy twierdzą, że wysoce prawdopodobne jest to, iż córki będą podobnie dojrzewać płciowo, jak ich matki. Często zdarza się, że zaczynają one miesiączkować w tym samym wieku, co ich rodzicielki.

Angielscy naukowcy z Instytutu Badań nad Rakiem w Londynie, uważają, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że kobieta będzie przechodziła menopauzę w tym samym wieku, co panie z jej rodziny. Instytut przeprowadził badanie na grupie 2 tys. kobiet. Znalazły się tam panie w przedziale wiekowym od 45 do 55 lat.

Natomiast szkoccy naukowcy uważają, że po matce dziedziczymy nawyki nocne, a także skłonność do powolniejszego starzenia się. Takie wnioski przedstawili na łamach magazynu "Sleepe Medicine".

3. Czy można odziedziczyć traumy i wspomnienia?

Niektórzy badacze twierdzą, że w genach mogą być zapisane nawet traumy. Doświadczenia przeprowadzane na myszach mające na celu zbadanie międzypokoleniowego dziedziczenia epigenetycznego wykazały, że jest możliwe dziedziczenie odruchu warunkowego.

A co z cechami charakteru? Czy je również możemy odziedziczyć? Naukowcy twierdzą, że tak! Odkryli oni geny odpowiedzialne za introwertyzm i ekstrawertyzm. Wyniki badań przeprowadzanych na bliźniętach jedno- i dwujajowych wskazują na to, iż nawet w przypadku podobnych doświadczeń oraz sposobu wychowania postrzeganie świata i cechy osobowości mogą ukształtować się inaczej u każdego z rodzeństwa.

Badacze wskazują, że geny, którym przypisywane są cechy osobowościowe, odpowiadają także za takie zaburzenia psychiczne jak np.: depresja, nadpobudliwość psychoruchowa i stany lękowe. Typ osobowości psychopatycznej także może być dziedziczony, co niewątpliwie ma związek z występującymi różnicami w budowie oraz aktywności konkretnych obszarów mózgu.

Zdaniem niektórych badaczy możemy odziedziczyć takie cechy jak: sposób poruszania, ulubioną pozycję w trakcie snu, a nawet problemy z bezsennością.

4. Dziedziczenie chorób

Niestety, dzieci dziedziczą nie tylko urodę i talenty. Geny odpowiadają również za schorzenia. Jeśli w rodzinie zdarzały się choroby genetyczne, istnieje prawdopodobieństwo urodzenia chorego potomka. Do chorób dziedzicznych należą, chociażby cukrzyca, Alzheimer, rak piersi czy zespół Dravet. Dzięki badaniom genetycznym można szybko zdiagnozować te choroby i podjąć odpowiednie leczenie.

Dlatego też warto przeanalizować historie chorób naszych przodków. Osoby, w których rodzinie występowała otyłość lub nadciśnienie, nie powinny bagatelizować odziedziczonych predyspozycji. Zdarza się, że dziedziczona jest również np.: skłonność do powstawania żylaków, osłabione naczynia krwionośne albo liczne znamiona. Kobiety, których matki miały mięśniaki macicy lub endometriozę, też mogą doświadczać tego typu problemów.

Anna Klimczyk, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl