Powikłania znieczulenia podpajęczynówkowego
Znieczulenie podpajęczynówkowe wykorzystywane jest przy porodzie, cesarskich cięciach lub innych zabiegach wykonywanych w obrębie miednicy małej czy dolnej części jamy brzusznej. To znieczulenie jest chetnie wybierane przez anestezjologów, ponieważ działa dużo szybciej niż znieczulenie zewnątrzoponowe. Tak jak każdy zabieg czy czynność medyczna, tak i znieczulenie rdzeniowe związane jest z możliwością wystąpienia pewnych powikłań.
1. Zespół popunkcyjny
Niestety, nie ma takiej czynności medycznej czy zabiegu medycznego, które byłyby pozbawione ryzyka pojawienia się skutków ubocznych czy powikłań. Tak więc i po wykonaniu znieczulenia podpajęczynówkowego jest taka możliwość. Najczęstsze powikłanie po znieczuleniu podpajęczynówkowym to tzw. zespół popunkcyjny. Jego istotą jest pojawienie się silnego bólu głowy po znieczuleniu. Występują także mdłości. Ból głowy jest tępy, obustronny w okolicach potylicy lub czoła.
Do innych objawów mu towarzyszących zalicza się, oprócz nudności, szum w uszach lub niedosłuch, sztywność karku czy światłowstręt. Takie objawy pojawiają się w pozycji stojącej lub siedzącej. Ustępują, gdy pacjent się położy. Aby zapobiec ich pojawieniu się, należy więc przyjąć pozycję leżącą przez 24 godziny po znieczuleniu. Czasami jednak nieprzyjemne odczucia mogą się pojawić nawet po pięciu dniach od zabiegu. Przyczyny zespołu popunkcyjnego nie są do końca znane. Podejrzewa się jednak, iż jest on wynikiem uszkodzenia opony twardej, wskutek czego następuje wyciek płynu mózgowo-rdzeniowego i obniżenie ciśnienia śródczaszkowego.
Zapobieganie pojawieniu się zespołu popunkcyjnego polega również na zastosowaniu do znieczulenia igieł o jak najmniejszej średnicy lub igieł automatycznych.
2. Jakie mogą być powikłania po znieczuleniu podpajęczynówkowym?
Oprócz zespołu popunkcyjnego mogą pojawić się także inne powikłania znieczulenia podpajęczynówkowego. Zaliczamy do nich:
- obniżenie ciśnienia tętniczego,
- bradykardię,
- nudności i wymioty,
- zatrzymanie moczu.
Z tego względu znieczulenie podpajęczynówkowe przeciwwskazane jest w takich sytuacjach, jak:
- choroba niedokrwienna serca,
- zaburzenia krążenia,
- wady wrodzone serca,
- sepsa,
- zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej,
- nadciśnienie tętnicze,
- schorzenia neurologiczne,
- zakażenie w miejscu wkłucia.
Powikłania po tego rodzaju znieczuleniu to także porażenie korzeni nerwów rdzeniowych czy zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Ostra hipotensja i bradykardia występują dosyć rzadko, jednak są bardzo niebezpieczne. Mogą bowiem doprowadzić do zatrzymania akcji serca i zatrzymania oddychania, w wyniku czego dochodzi do zgonu pacjenta. Przyczyną tego jest porażenie włókien współczulnych.
Znieczulenie podpajęczynówkowe bezpieczne jest jednak dla przychodzącego na świat dziecka. Substancje stosowane do znieczulenia rdzeniowego nie przechodzą do krążenia płodowego, dlatego też nie wpływają na płód. Pacjentka poddawana temu znieczuleniu powinna być jednak ciągle monitorowana, aby w przypadku pojawienia się jakichkolwiek skutków ubocznych móc jak najszybciej zareagować i zastosować odpowiednie leczenie.