Podtlenek azotu na ból porodowy

Eksperymentalne jego wykorzystywanie w leczeniu lęku okazało się sukcesem, odnotowano także jego antydepresyjne działanie. Naukowcy odnotowują także skuteczność gazu w odstawieniu alkoholu, papierosów i opiatów oraz zmniejszenia pragnienia korzystania z alkoholu, tytoniu i marihuany. Te ostatnie trzy substancje są tak różne od siebie, że wpływ na nie podtlenku azotu wydaje się być niewiarygodny. Niektórzy lekarze uważają, że pojedyncze dawki gazu eliminują chęć na te substancje, ale wydaje się, że to tylko kolejne lekarstwo-cud.

Pomimo tego, że gaz ten jest produktem farmaceutycznym, występuje również naturalnie. Na przykład zjedzenie sałaty powoduje, że jest on wytwarzany w ludzkim organizmie, a naukowcy mogą zbadać jego poziom w oddechu danej osoby. Duże jego ilości produkują dzikie trawy na preriach. Jednakże ilość wyprodukowanego naturalnie podtlenku azotu nie oddziałuje na organizm człowieka.

Substancja może być też produkowana przez ciało człowieka. Jedno z badań wykazało zwiększenie jego ilości przy obniżonej higienie jamy ustnej. Podobnie jak w powyższych przypadkach poziom gazu stworzonego w organizmie jest zbyt niski, by mieć na niego jakiś wpływ.

Podtlenek azotu jest jednym z gazów cieplarnianych i przyczynia się do niszczenia warstwy ozonowej, a jego medyczne wykorzystywanie wpływa na klimat na świecie. Szacuje się, że stanowi on 2% wszystkich negatywnie oddziałujących na atmosferę gazów. Może wydawać się to niewiele, ale gaz ten jest bardzo trwały i długo pozostaje w atmosferze.

Podtlenek azotu wdychany jest do płuc, a następnie przenika do krwioobiegu. Do mózgu dociera w ciągu 15 sekund. Ilość podtlenku jaka dociera do mózgu jest różna, w zależności od jego stężenia i długości czasu przez jaki był wdychany. Nie wiadomo jednak dokładnie, w jaki sposób środek ten przynosi ulgę w bólu.

Podtlenek azotu zmieszany jest z tlenem. Jego stężenie jakie otrzymuje kobieta w czasie porodu, waha się od 30 do 70%. Efektywność jego użycia różni się w zależności od kobiety. Mniej niż 50% kobiet, które z niego korzystały, uznały jego działanie za zadowalające, 20% gaz przyniósł ulgę na pewien czas, a u 30% był całkowicie nieskuteczny.

Mieszanina podtlenku azotu i tlenu może być podawana z urządzeń stacjonarnych lub przenośnych. Stałe urządzenie jest przymocowane do ściany, a stężenie podtlenku i tlenu może być regulowane. Położna dostosowuje dawkę. W takim przypadku kobieta nie może korzystać z gazu w domu, pod prysznicem czy w wannie.

Podtlenek azotu może być również podawany z przenośnej butli. Zawarta w niej dawka jest stała – pół na pół.

Po przeniknięciu do krwioobiegu podtlenek azotu jest szybko rozprowadzany po organizmie. Przechodzi szybko także przez łożysko i dociera do dziecka. Gaz nie przechodzi przez wątrobę jak inne środki i nie pozostawia po sobie skutków ubocznych. Może zostać on szybko wydalony poprzez płuca kobiety. Również z ciała dziecka można go prędko wyeliminować. Jeśli kobieta korzysta z mieszanki podczas porodu, ważne jest, aby wdychać ją zaraz jak tylko skurcz się zacznie, ponieważ zaczyna działać po 15 sekundach. Gdy kobieta odstawi gaz i zacznie oddychać samym tlenem, podtlenek nie działa już zbyt długo.

Podtlenek azotu:

• przynosi ulgę, łagodzi bóle porodowe u wielu kobiet;
• może pozwolić na uniknięcie, opóźnienie lub ograniczenie podawania leków przeciwbólowych lub znieczulenia zewnątrzoponowego, które mogą nieść ze sobą negatywne skutki;
• potrzebuje niezbyt dużo czasu, aby zacząć działać;
• może być używany w dowolnym momencie porodu;
• zwiększa poczucie kontroli kobiety, ponieważ to ona decyduje, kiedy go użyć;
• nie wydaje się, żeby zakłócał parcia;
• nie obniża poziomu tlenu we krwi matki;
• wydaje się, że nie ma negatywnego wpływu na stan dziecka;
• nie wymaga obecności anestezjologa;
• uzyskanie najlepszego działania podtlenku azotu zajmuje około minuty, co oznacza, że jeśli kobieta zacznie wdychać gaz, gdy czuje skurcz, może nie uzyskać tyle korzyści; poza tym ciągłe jego stosowanie może powodować zawroty głowy i zwiększać ryzyko wycieńczenia i utraty przytomności;
• ogranicza możliwość poruszania się kobiety – maska lub ustnik podłączony jest do zbiornika gazu;
• może powodować senność, mgliste wspomnienie porodu, zawroty głowy, mrowienie, drętwienie;
• istnieje niewielkie ryzyko utraty przytomności, dlatego ważne jest, aby trzymać ustnik lub maskę – gdy dochodzi do utraty przytomności, ręka opada i sytuacja poprawia się samoistnie;
• wpływ na zdolność interakcji z nowym środowiskiem noworodków jest nieznany.

Źródła

1. Drobnik L., Kuczkowski K., Anestezjologia w położnictwie i medycynie perinatalnej, Med-Media, Warszawa 2009, ISBN 978-83-60418-40-6
2. Kruszyński Z. Anestezjologia położnicza. Położnicze stany naglące., Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN 978-83-200-4173-6
3. Herman Z., Kostowski W. Farmakologia - podstawy farmakoterapii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004, ISBN 978-83-200-4164-4
4. Orzechowska-Juzwenko K. Farmakologia kliniczna - znaczenie w praktyce medycznej, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2006, ISBN 83-89009-43-9