Normy AFP
W okresie ciąży każda kobieta systematycznie, zgodnie z zaleceniami, ma przeprowadzany szereg różnorodnych badań. Dzięki tak rozszerzonej diagnostyce istnieje duże prawdopodobieństwo wykrycia jeszcze w życiu płodowym anomalii rozwojowych u przyszłego dziecka. Na przełomie 16-18 tygodnia ciąży u kobiety, na podstawie wyników krwi, analizowana jest ilość alfafetoproteiny AFP. Uzyskany wynik pozwala odpowiedzieć na pytanie, czy układ nerwowy płodu rozwija się prawidłowo. Jakie zatem normy AFP mogą zaniepokoić przyszłych rodziców?
1. Istota diagnostyki prenatalnej
Medycyna XXI wieku rozwija się każdego dnia. Dzięki niej przyszli rodzice oczekujący na dziecko mogą uzyskać informację o stanie zdrowia ich jeszcze nienarodzonego dziecka. Niektóre choroby genetyczne lub wady rozwojowe płodu mogą być zdiagnozowane poprzez przeprowadzenie m.in. badania AFP. Takim badaniem mogą być objęte wszystkie osoby, jednakże wskazania konkretnie określają grupę osób, u których przeprowadzenie badania AFP jest zalecone. Do takiej grupy zalicza się matki, które ukończyły 35 r.ż., a także ojców dziecka, którzy przekroczyli 55 r.ż. Ponadto w skład grupy zalicza się osoby, które mają pewne obciążenia chorobami genetycznymi w rodzinie (np. rodzeństwo, rodzice, inne dzieci, jak i oni sami) lub wynik USG albo stężenia hormonów był niepokojący.
2. Badanie AFP w ciąży
Nieinwazyjnym badaniem prenatalnym, czyli opartym na badaniu próbki krwi od matki dziecka, jest AFP. U zdrowego płodu ilość alfafetoproteiny jest śladowa. Jednakże wszelka rozbieżność w wyniku końcowym może wskazywać na możliwe do wystąpienia u płodu wady rozwojowe. Zwiększona ilość AFP w surowicy krwi – to podejrzenie u dziecka m.in. uszkodzenia układu nerwowego. Zmniejszona ilość AFP w surowicy krwi – to zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia u dziecka jakiejś wady chromosomalnej, np. zespołu Downa. Wszelkie nieprawidłowości wymagają skrupulatnej rozszerzonej diagnostyki w celu potwierdzenia lub wykluczenia diagnozy. Do tego rodzaju badań stosuje się np. amniopunkcję, USG, konsultację genetyczną. Dzięki poszerzonej diagnostyce u zdecydowanej większości osób zwiększone AFP w surowicy krwi oznacza np.:
- mnogą ciążę;
- błędnie odczytany wynik;
- większe niż zakładano wcześniej zaawansowanie ciąży.
Wynik stężenia AFP u osób dorosłych uznawany za normę wynosi 14 tygodniu ciąży i wówczas wartość referencyjna stężenia białka płodowego alfa waha się od 14,0 do 61,4 IU/ml. Warto również wiedzieć, że u noworodków w pierwszej dobie stężenie AFP jest wielokrotnie podwyższone, ale już po 6 miesiącu życia powinno osiągnąć wynik osoby dorosłej, czyli wartość
Badanie AFP w surowicy krwi w razie wątpliwych wartości wymaga ponownej diagnozy, a niejednokrotnie szczegółowych badań, które wykluczą lub potwierdzą przypuszczenia o możliwych do wystąpienia chorobach genetycznych i/lub wadach płodu nienarodzonego jeszcze dziecka.