Księżniczki biorą sprawy w swoje ręce. Disney żegna się ze stereotypami
Królewna Śnieżka bierze sprawy w swoje ręce i nie pozwoli wodzić się za nos złej macosze. Śpiąca Królewna nie będzie czekać na księcia, by ją zbudził. A Kopciuszek nie ma zamiaru wychodzić z balu przed północą tylko dlatego, że nie miała co na siebie założyć. Księżniczki i królewny biorą sprawy w swoje ręce i zaczynają spełniać marzenia. A królewicz? A na co komu królewicz? Ruszyła najnowsza kampania Disneya #DreamBigPrincess. Autorzy zapowiadają walkę ze stereotypowym wizerunkiem kobiet. Co się zmieni? I kto na tym zyska?
1. Bajki a rzeczywistość
Do tej pory wszystko miało swój ustalony z góry porządek. Królewny biernie czekały na królewiczów, słuchały się starszych, a często ich marzenia było dość proste: znaleźć księcia i żyć z nim długo i szczęśliwie.
- Świat, który jest przedstawiony w bajkach jest spolaryzowany. Widać wyraźne różnice między dobrem a złem. Bohater był albo dobry (i tylko takie cechy przejawiał), albo zły (i tu też skrajności). Poza tym w związku między królewną a królewiczem widać było bierność kobiety. To ona czekała na swojego wybranka wiele, wiele lat. To też odwoływało się do idealnej miłości. Wobec tego nie było tam miłości pośredniej. Możemy zadać sobie pytanie: czy taka koncepcja budowania bohaterów współcześnie ma rację bytu? – mówi psycholog Tomasz Furgalski.
2. Idą zmiany?
Jaki cel ma kampania #DreamBigPrincess? Przede wszystkim walki ze stereotypami. Do projektu zaproszono 19 fotografek, które wykonały zdjęcia nietypowym współczesnym księżniczkom. Kto się tam znalazł? Piłkarki, programistki, kaskaderki. Kobiety, które nie boją się wyzwań i śmiało realizują marzenia. Czy dzięki temu projektowi dziewczynki nabiorą śmiałości do marzeń?
- Proces dojrzewania to zarazem proces uskromnienia. Dorastając widzimy pewne granice, które są narzucone i często niezależne od nas. W tradycyjnych bajkach, dziewczynki, księżniczki, kobiety są bierne i celem ich życia jest czekanie na księcia. To on jest siłą sprawczą. A im przypada rola podporządkowania się regułom, innym osobom, losowi. To dobrze kiedy zmienia się retoryka. Trzeba jednak pamiętać, by odpowiednio pokierować interpretacją wizerunku "nowoczesnej księżniczki”. Należy promować przede wszystkim idee odpowiedzialności za swoje decyzje, słowa, plany – mówi psycholog Tomasz Furgalski.
Projekt # DreamBigPrincess ma jeszcze inne ważne zadania. Oprócz walki ze stereotypami może realnie pomóc. W jaki sposób? Za każde udostępnienie zdjęcia z hashtagiem #DreamBigPrincess Disney zasili kwotą jednego dolara konto działającej przy ONZ kampanii Girl Up. Za cel obrano sobie zdobycie 1 mln USD.
Sprawdź koniecznie:
Toksyczne zachowania rodziców względem swoich dzieci. Sprawdź czego nie można robić
3. Interpretacja bajek
Tradycyjny wizerunek kobiety w bajkach funkcjonuje już od wielu lat. Czy bierna postawa może mieć wpływ na życie już dorosłej kobiety?
- Trudno tak jednoznacznie odpowiedzieć. Wszystko zależy od cech charakterologicznych człowieka. To czy dziecko (bez względu na płeć) zacznie spełniać swoje marzenia, zależy od wielu czynników: otwartości na nowe doświadczenia, chęci ryzykowania, braku strachu, a w razie porażki nie obarczania winną innych itp. Warto też wiedzieć o tym, że lansowanie w dziecku poczucia, że wszystko może osiągnąć również jest niebezpieczne. W psychologii mówimy o takim zjawisku jak omnipotencja, czyli życie w wyobrażeniu że jesteśmy wszechpotężni.
Problem jest taki, że wrażeniu omnipotencji towarzyszy poczucie winy. Porównanie efektu z wielkimi możliwościami zwykle wychodzi na niekorzyść. Stąd rodzi się ogromne poczucie winy. Jeżeli u dziecka lansujemy postawę "możesz wszystko i wszystko od ciebie zależy”, rozczarowanie w dorosłym życiu może być bardzo niebezpieczne. Nikt nas nie uchroni przed porażkami, a unikanie ich nie rozwinie nas. Pamiętajmy, że każde doświadczenie jest dobre, o ile odbierzemy z tego lekcję na przyszłość - dodaje psycholog.