"Krzyżacy" - streszczenie szczegółowe powieści Henryka Sienkiewicza

"Krzyżacy", streszczenie, których przygotowaliśmy, to powieść historyczna Henryka Sienkiewicza. Pierwotnie była wydawana w odcinkach na łamach "Tygodnika Ilustrowanego". To literacki protest wobec nasilającej się germanizacji i dzieło napisane "ku pokrzepieniu serc".

1. "Krzyżacy" - streszczenie tomu I

W gospodzie „Pod Lutym Turem” w Tyńcu spotkali się Maćko i Zbyszko, rycerze z Bogdańca. Opowiadali o swoich walkach z zakonem krzyżackim pod dowództwem Ulricha von Jungingena. Obecnie zmierzają do Krakowa, by zdobyć pas rycerski. Do gospody przybywa orszak księżnej Danuty.

Zbyszko poznaje Danusię Jurandównę, która oczarowała rycerza swoim śpiewem. Dowiaduje się, że dziewczyna straciła matkę w czasie najazdu Krzyżaków na Spychów.

Zobacz film: "Dlaczego dziewczynki mają lepsze oceny w szkole?"

Zbyszko ratuję Danusię przed upadkiem z ławy, na której stała w czasie śpiewania. Wyznaje dziewczynie miłość i obiecuje zdobyć dla niej kilka pawich czubów zdartych z krzyżackich hełmów.

Zbyszek i Macko kłócą się. Zbyszek chce pomóc Jurandowi, który walczy z Krzyżakami. Z kolei Maciek planuje ruszyć na Tatarów.

Księżna i dworzanie biorą udział w mszy świętej odprawionej w klasztorze tynieckim. Duchowny opowiada im historię zakonu.

Zbyszko modli się o szybki początek wojny z Krzyżakami. Chce w ten sposób jak najszybciej zdobyć obiecane Danusi czuby. Z kolei księżna, która dowiaduje się o rychło mającej wybuchnąć wojnie polsko-krzyżackiej, boi się o zwycięstwo rodaków. Pociesza ją opat, który mówi, że Bóg pomaga prawym chrześcijanom. Dla otuchy daje księżnej relikwie św. Ptolemeusza.

Maciek, Zbyszko i księżna udają się do Krakowa. W czasie podróży spotykają Krzyżaka, Lichtensteina, który podróżuje z Powałą z Taczewa. Porywczy Zbyszko atakuje Niemca, ale powstrzymuje go jego towarzyszy. Okazuje się, że Krzyżak był posłem wielkiego mistrza, co gwarantowało mu nietykalność. Atak Zbyszka musi zostać ukarany. U króla wstawia się za niego Danusia.

Lichtenstein skarży się Jagielle i Jadwidze, że został zaatakowany. Uważa, że zamach na jego życie to zniewaga Zakonu Krzyżackiego. Zbyszko przyznaje się do winy, za co zostaje aresztowany. Sąd skazuje go na karę śmierci.

22 czerwca królowa Jadwiga rodzi dziecko, które jednak umiera w połowie lipca. Po kilku dniach umiera też sama królowa. Królem zostaje Jagiełło, a to oznacza rychły wybuch wojny polsko-krzyżackiej.

Maciek próbuje dostać się do Malborka, by wstawić się za Zbyszkiem u samego wielkiego mistrza. Napadają na niego Krzyżacy, a z opresji ratuje go Jurand ze Spychowa.

Kiedy Zbyszko jest prowadzony na egzekucję, na miejsce stracenia przybywa Danusia. Daje ukochanemu białą chustę, a to oznacza, że jest wolny. Warunkiem jest jednak szybki ślub.

Ciężko raniony strzałą Maćko planuje przed śmiercią odbudować Bogdaniec. Chce mu w tym pomóc Zbyszko.

Jurand ze Spychowa ogłasza, że nie wyda zgody na ślub córki ze Zbyszkiem. Nie tłumaczy jednak powodu swojej decyzji.

Maćko wyrusza w podróż do Bogdańca. Jest bardzo osłabiony. Ma gorączkę i majaczy. W czasie podróży na drodze staje im żubr, który uciekł myśliwym. Zbyszko celnie strzela do niego z kuszy. Poznaje Jagienkę, córkę Zycha ze Zgorzelic, której rycerz bardzo się spodobał. Kiedy docierają do Bogdańca, dziewczyna pomaga w remoncie. Przywozi żywność i niezbędne sprzęty.

Zbyszko jest zmuszony polować na niedźwiedzia, którego sadło ma pomóc wyleczyć Maćka. Pomaga mu w tym Jagienka, która ratuje rycerza przed śmiercią.

Maćko wraca do zdrowia. Zbyszko zaprzyjaźnia się z Jagienką, dziewczyna z kolei darzy rycerza miłością. Wie jednak o jego uczuciu do Danusi.

Zbyszko walczy w karczmie z Cztanem i Wielkiem, zakochanymi w Jagience kawalerami. Wygrywa pojedynek i wyjeżdża na dwór księżnej Anny Danuty.

Jagienka jest zrozpaczona wyjazdem Zbyszka. Chce za męża tylko jego, odrzuca zaloty innych kawalerów.

Zbyszkowi w podróży towarzyszy sługa Zycha i handlarz odpustami, Sanderus. Po drodze spotykają grupę rycerzy. Są wśród nich Krzyżacy, których Zbyszko chce wyzwać na pojedynek. Nie decyduje się jednak na ten krok. Dociera do Ciechanowa, jednak gospodarze są na polowaniu. Rycerz do nich dołącza. Ratuje przed atakiem tura Francuza, pana de Lorche. W pojedynku ze zwierzęciem ranny zostaje też Zbyszko.

Krzyżaccy posłowie przybywają do księcia Janusza. Skarżą się na Juranda ze Spychowa, jednak ten nie chce udzielić im wsparcia. W odwecie Krzyżacy chcą porwać Danusię.

Hlawa informuje Krzyżaków, że Zbyszko wyzwał ich na pojedynek. Zauważa zwłoki de Fourcy’ego i domyśla się, że za jego śmiercią stoją Krzyżacy. Ci jednak chcą go wrobić w morderstwo. Książę Janusz nie wierzy jednak w te oskarżenia i domyśla się, że śmierć de Fourcy’ego miała związek z jakimś krzyżackim podstępem.

Zbyszko otrzymuje rycerski pas i ostrogi. Na dworze pojawiają się posłowie od Juranda. Twierdzą, że uległ on poparzeniom w czasie pożaru Spychowa. Chcą zabrać ze sobą Danusię, by zobaczyła się z ojcem. Zbyszko chce wziąć z dziewczyną ślub. Zgody w imieniu Juranda udziela księżna. Młodzi pobierają się.

Rycerze na drodze spotykają zasypanego śniegiem Juranda. Nie ma obok niego Danusi, a on sam nic nie wie o żadnym pożarze.

Zbyszko przyznaje się Jurandowi do ślubu z jego córką. Dowiaduje się też, dlaczego rycerz nie chciał wydać jej za mąż: chciał by wstąpiła do zakonu.

Jurand przybywa do zamku w Szczytnie. Słyszy dobiegający z wieży śpiew córki. By została uwolniona, Jurand musi błagać o przebaczenie: przywdziewa worek pokutny, a na szyi zawiesza pochwę od miecza. Nie ma broni ani zbroi.

2. "Krzyżacy" - streszczenie tomu II

Jurand staje przed dowódcami zamku w Szczytnie. Krzyżacy drwią z niego, ale rycerz znosi to cierpliwie. Kiedy jednak przyprowadzają dziewczynę, okazuje się, że to nie Danusia. Jurand wpada w szał. Walczy z Krzyżakami, wielu z nich zabija. Ostatecznie zostaje schwytany i uwięziony w lochu.

Okazuje się, że Danusi nie porwali Krzyżacy. Książę dowiaduje się, czego na zamku w Szczytnie dokonał Jurand. Dochodzi do Sądu Bożego, czyli pojedynku, który ma rozstrzygnąć, który z rycerzy ma rację. W szranki staje Zbyszko i Rotgier oraz ich giermkowie: von Kirst oraz Hlawa. Rotgier i von Kirst giną od ciosów toporem.

Trwają poszukiwania Danusi. W odwecie za śmierć Rotgiera Jurand zostaje okaleczony: Krzyżacy ucinają mu prawą dłoń, wypalają oko i wyrywają język.

Jagienka dowiaduje się o ślubie Zbyszka i Danusi. Postanawia towarzyszyć Maćkowi w drodze do Malborka. Przebiera się w chłopięcy strój. Po drodze spotykają niewidomego żebraka. To Jurand, który zostaje odwieziony do Spychowa. Maćko w towarzystwie Hlawy udaje się na Żmudź.

Jagienka opiekuje się Juandem, który powoli wraca do zdrowia. Zakon szykuje się do wojny z Litwą i Żmudzią. Ta ostatnia nie jest przygotowana do walki z Krzyżakami.

Danusia nie zostaje odnaleziona. Wybucha wojna.

Oddział kierowany przez Maćka i Hlawę uderza na Krzyżaków. Do niewoli zostaje wzięty dowódca konnicy de Lorche’a. Zbyszko go uwalnia, ale jeniec nadal musi stawiać się na każde wezwanie. Rycerz odnajduje Danusię. Dziewczyna jednak postradała zmysły i nie poznaje męża.

Maćko i Zbyszko zostają pojmani. Maćko zostaje zakładnikiem krzyżackim, a Zbyszko odwozi Danusię do Spychowa. Jurand dowiaduje się o odnalezieniu córki.

Danusia umiera tuż przed dotarciem do rodzinnego Spychowa. Jurand rozpacza, a Zbyszko jest załamany. Rycerz próbuje wykupić z niewoli Maćka. Do Spychowa dociera de Lorche.

Zbyszko uczestniczy w uczcie, którą zorganizował starosta płocki, Andrzej z Jasieńca. Spotka tam Jagienkę. Okazuje się, że rycerz został zaproszony na spotkanie króla Jagiełły z wielkim mistrzem w Raciążu. Przywódcy dogadują się w kwestii wymiany jeńców. Zbyszko udaje się do Malborka, by uwolnić Maćka.

Zbyszko i Maćko udają się do Spychowa, gdzie Jagienka opiekuje się umierającym Jurandem. W czasie nieobecności Zbyszka dziewczyna dbała też o grób Danusi.

Jurand umiera, a jego spadkobiercą zostaje Zbyszko. Rycerz oddaje Spychów w dzierżawę Hlawie.

Maćko z Jagienką udają się do Bogdańca. Zbyszko bierze udział w walkach. Kiedy wraca, zaczyna czuć do Jagienki coraz większą sympatię. Para bierze ślub. Rodzą im się bliźniacy – Maćko i Jaśko oraz synowie Zych i Jurand. Maćko chce walczyć z Lichtensteinem.

Wybucha wojna. Do walki stają Zbyszko i Maćko. Walczą m.in. w bitwie pod Grunwaldem w nocy z 14 na 15 lipca 1410 roku. Poległy na polu walki wielki mistrz zostaje pochowany z honorami na rozkaz króla Jagiełły.

Maćko i Zbyszko wracają szczęśliwie do domu. Wiodą długie i spokojne życie.