Jesteśmy tym, co jemy

Dlaczego dieta ma duże znaczenie dla rozwoju dziecka?

Troskliwa mama dba o swoje maleństwo od chwili pojawienia się radosnej nowiny, że rodzina powiększy się o kolejną osobę do kochania! Jeszcze przed porodem myśli o zdrowiu dziecka, zmieniając sposób swojego odżywiania, w następnej kolejności planuje karmienie piersią, a kiedy przychodzi czas rozszerzania diety, poszukuje informacji, jak kontynuować wspieranie rozwoju malucha.

Często czuje się zagubiona w gąszczu porad babci, cioci, sąsiadki czy koleżanki. Wie, że jakkolwiek dobrych rad jest mnóstwo, to tylko niektóre z nich są rzetelne i oparte na faktach. Z tego względu podpowiedzi, jak dotrzeć do celu, którym jest zdrowie malucha, są dla niej bezcenne.

1. Jesteśmy tym, co jemy – zwłaszcza w 1000 pierwszych dni życia

Każda komórka organizmu człowieka powstaje ze składników odżywczych dostarczanych wraz z dietą. W okresie 1000 pierwszych dni życia dziecka jego wzrost i rozwój są wyjątkowo dynamiczne. Ten proces już nigdy nie będzie przebiegał tak intensywnie!

Zobacz film: "Co należy wiedzieć na temat fizjologii dwulatka?"

Ewentualne błędy żywieniowe, prowadzące do niedoborów ważnych składników odżywczych, powodują w tym czasie skutki nieodwracalne, odczuwalne nawet w życiu dorosłym. Dla przykładu aż 75% niemowląt i 94% dzieci po 1. roku życia otrzymuje wraz z dietą niewystarczającą ilość witaminy D¹.

Wiąże się to z ryzykiem niedostatecznej mineralizacji zębów i kości dziecka, czego efektem może być krzywica czy osteoporoza w późniejszych latach. Podobnie jak niedobory, nadmiar niektórych składników diety w okresie 1000 pierwszych dni życia człowieka również jest wyjątkowo niekorzystny.

Zbyt duża ilość białka w diecie niemowlęcia przekłada się na wyższe ryzyko wystąpienia u niego nadwagi lub nawet otyłości w wieku późniejszym. Składniki diety, w tym białko, biorą bowiem udział w programowaniu metabolicznym organizmu².

2. Czujemy się tak, jak jemy

Brak staranności w komponowaniu diety przekłada się na samopoczucie człowieka, może powodować dyskomfort, dolegliwości, a nawet chorobę. Wystarczy sięgnąć po pierwszy z brzegu przykład: brak dostatecznej ilości płynów oraz błonnika w diecie i zaparcia pojawiają się jak "na zamówienie"³!

Każdy rodzic niemowlęcia wie doskonale, że podstawową różnicą pomiędzy maluchem a dorosłą osobą jest fakt, że dorosły cierpi często w milczeniu, a o problemach z brzuszkiem maluszka wiedzą wszyscy! Właściwa kompozycja diety ma zatem kluczowe znaczenie dla zdrowia i samopoczucia nie tylko dziecka, ale też mamy i taty.

3. Dziecko potrzebuje bezpieczeństwa

Właściwe zbilansowanie diety maluszka nie wystarczy, aby zapewnić mu prawidłowy wzrost i rozwój. Prawidłowa dieta dziecka musi być dla niego również bezpieczna pod względem toksykologicznym i mikrobiologicznym, z uwagi na niedojrzałość wielu układów, m.in pokarmowego czy odpornościowego.

Powinna być oparta na produktach pochodzących od zaufanych dostawców, bez pozostałości pestycydów, metali ciężkich, jak również przygotowana w warunkach uniemożliwiających rozwój szkodliwych mikroorganizmów, jednak bez użycia środków konserwujących. Rodzic nie ma możliwości sprawdzenia, czy marchew lub jabłko kupowane w sklepie są dla dziecka bezpieczne.

Bezpieczeństwo żywności dedykowanej niemowlętom i małym dzieciom gwarantuje prawo unijne i polskie. Wszystkie produkty dla najmłodszych muszą spełniać szereg rygorystycznych norm, które nie obowiązują żywności dedykowanej osobom dorosłym (EU 396/2005, EU 1881/2006).

4. Poznawanie smaków i zapachów

Człowiek od najmłodszych lat w doborze produktów kieruje się preferencjami smakowymi. Innymi słowy oznacza to, że spożywa to, co postrzega za smakowite.

Te preferencje są bardzo różnorodne, a na ich percepcję wpływa m.in. smak, kolor, zapach, konsystencja i tekstura pokarmu. Są uwarunkowane genetycznie, jednak w ich rozwoju duże znaczenie mają czynniki tzw. środowiskowe, do których należą m.in. wczesne doświadczenia z zakresu kontaktu z żywnością⁴, czyli to, jakie produkty pojawią się w diecie jako pierwsze, jak będą podane itp.

Produkty podawane niemowlętom i małym dzieciom nie powinny zatem zawierać niepotrzebnych dodatków, takich jak barwniki, sztuczne aromaty i wzmacniacze smaku (EU 1333/2008), co znalazło odbicie w zaleceniach żywienia niemowląt⁵.

Uświadomienie sobie, że jesteśmy tym, co jemy, zwłaszcza w 1000 pierwszych dni życia, jest wyjątkowo cenne, często bowiem żywność adresowana dla dzieci, zachęcająca atrakcyjnym opakowaniem, nie spełnia wspomnianych standardów, jakie powinny charakteryzować produkty żywnościowe dla niemowląt i małych dzieci.

Wybierając produkty adresowane do niemowląt i małych dzieci, opiekunowie mogą mieć pewność, że maluszek zjada danie zbilansowane, bezpieczne i odpowiadające aktualnym potrzebom jego organizmu.