Dzielenie w słupku. Jak poprawnie wykonać dzielenie pisemne?
Dzielenie w słupku, inaczej dzielenie pisemne, to prosty sposób na wykonanie tego działania. Nie potrzebujemy ani kalkulatora, ani komputera - wystarczy kartka papieru, długopis i znajomość reguł. Jeśli dobrze opanujemy tę umiejętność, zostanie z nami na zawsze. Jak wykonać dzielenie w słupku, aby się nie pomylić? Jak wygląda dzielenie w słupku resztą, a jak bez niej?
1. Czym jest dzielenie?
Często zastanawiamy się, jak nauczyć dziecko dzielenia w słupku. Warto zacząć od podstaw. Na czym polega dzielenie? Dzielenie, czyli iloraz jest matematycznym działaniem, które można opisać wzorem:
a/b=c,
gdzie a to dzielna, b jest dzielnikiem, a c wynikiem tego działania, czyli ilorazem.
Dzielenie jest odwrotnością mnożenia, stąd też nie wolno nam dzielić przez 0. Znakiem dzielenia może być jeden z podanych symboli: /,:,÷.
2. Jak dzielić w słupku?
W obecnych czasach zwykle do obliczeń matematycznych korzystamy z komputerów lub kalkulatorów. Warto jednak wiedzieć, jak poradzić sobie w sytuacji, gdy w pobliżu nie ma takiego sprzętu. Dzielenie pisemne jest bardzo proste, poniżej podajemy sposób, jak je wykonać.
Na kartce piszemy nasze działanie, po czym nad dzielną rysujemy kreskę, tak długą, jak długa jest dzielna. Nad nią na końcu działania podajemy wynik, który nazywamy całkowitą ilorazu (tyle razy mieści się w dzielnej dzielnik).
Dzielenie w słupku może być z resztą lub bez reszty. Jeśli na dole słupka, po wykonaniu obliczeń pozostanie jakaś liczba, to jest to reszta, które zawsze powinna być od dzielnika mniejsza.
Dzielenie pisemne jest proste, jednak podczas wykonywania tego działania powinniśmy się skupić na dokładnym podpisywaniu liczb we właściwym miejscu. Od tego uzależniona jest poprawność wyniku.
3. Dzielenie w słupku bez reszty
Najlepiej zrozumieć regułę dzielenia w słupku na konkretnym przykładzie - oto on: 575/5. Dzielenie rozpoczynamy od pierwszej cyfry po lewej stronie - 5. Dzielimy ją przez dzielnik - 5, a wynik tego działania - 1, zapisujemy nad dzieloną cyfrą, czyli nad pierwszą z lewej strony cyfrą dzielnej (1 zapisujemy nad 5).
Drugim krokiem jest pomnożenie zapisanej nad kreską cyfry - 1 przez dzielnik - 5. Wynik - 5 zapisujemy pod pierwszą cyfrą dzielnej, podkreślamy i odejmujemy (w tym przypadku będzie to 0).
Następnie dopisujemy do uzyskanej cyfry kolejną cyfrę dzielnej - 7. Otrzymaną liczbę dzielimy przez nasz dzielnik - 5, sprawdzając, ile razy w powstałej liczbie dzielnik się zmieści -1. Wynik zapisujemy nad kreską, obok pierwszej uzyskanej cyfry, nad drugą cyfrą dzielnej -7.
W następnym kroku mnożymy uzyskaną cyfrę -1 i dzielnik - 5, a wynik wpisujemy na dole, pod ostatnią liczbą. Znów podkreślamy kreską i odejmujemy, a wynik - 2 wpisujemy pod kreską i dopisujemy do niego ostatnią cyfrę - 5 i podkreślamy.
Powstałą liczbę - 25 dzielimy znów przez dzielnik - 5 i sprawdzamy, ile razy mieści się w tej liczbie - 5. Wynik wpisujemy nad kreską, obok wcześniej zapisanych cyfr (powinniśmy uzyskać wynik 115).
W następnym kroku mnożymy uzyskaną liczbę przez dzielnik, wynik zapisujemy na samym dole, oddzielamy kreską i odejmujemy.
Wykorzystaliśmy wszystkie cyfry z dzielnej. W tym przypadku dzielenie pisemne nie dało reszty, a więc dzielnik był podzielny przez dzielną. Poprawy wynik powinien być zapisany nad kreską naszego działania.
4. Dzielenie w słupku z resztą
Zdarza się, że po wykonaniu dzielenia wynik nie jest liczbą całkowitą i pozostaje nam reszta. Dzielenie w słupku jest możliwe również dla takich działań.
Zasada jest taka sama, postępujemy dokładnie tak jak w opisanym wyżej przypadku, z tą tylko różnicą, że na dole rozpisanego działania nie uzyskujemy zer, tylko cyfrę mniejszą od dzielnika. Cyfra ta jest resztą.
Powodzenia!
