Cukrzyca w dzieci – o czym należy pamiętać?

W wyniku przeprowadzonych badań odkryto, że otyłe dzieci są znacznie bardziej narażone na zachorowanie na cukrzycę niż dorośli. Dodatkowe kilogramy sprawiają, że aby zapewnić odpowiedni poziom cukru we krwi, zwiększa się zapotrzebowanie na insulinę. Zbyt szybkie przybieranie na wadze sprawia, że dzieci zaczynają chorować na cukrzycę. Na dodatek większość dzieci i rodziców nie wie, co można jeść przy tej chorobie.

1. Czy można uniknąć cukrzycy u dziecka?

Ryzyko wystąpienia cukrzycy u dzieci można zminimalizować przy zastosowaniu odpowiedniej diety i dawki aktywności fizycznej. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, co jedzą najmłodsi. Dieta powinna być bogata w nieprzetworzone produkty. Ale powinna być też smaczna.

Jeśli dziecko będzie zbyt szybko przybierało na wadze, a na dodatek nie będzie aktywne fizycznie, wtedy może zachorować na cukrzycę typu 2. Niezbędna jest wówczas odpowiednia wiedza na temat tego, co można jeść przy cukrzycy. Jednak warto pamiętać, że łatwiej jest zapobiegać, niż leczyć.

2. Jakie są objawy cukrzycy u dziecka?

Zobacz film: "Wybór odpowiedniego przedszkola"

Najważniejsze w przypadku cukrzycy u dzieci jest szybkie rozpoznanie choroby. Pozwala to na odpowiednie dobranie metody leczenia cukrzycy. Dlatego, kiedy zauważymy, że dziecko:

• łatwo się męczy, nawet przy wykonywaniu prostych czynności,
• zmaga się z ogólnym osłabieniem, którego powodów nie można ustalić,
• jest apatyczne i rozdrażnione, nie przejawia chęci do zabawy; z bardzo żywego dziecka staje się niezwykle spokojnym i sennym,
• cierpi na zaburzenia widzenia,
• pije coraz więcej, bez wyraźnej potrzeby,
• znacznie częściej niż zwykle oddaje mocz,

powinniśmy niezwłocznie zgłosić się do lekarza, gdyż mogą to być objawy cukrzycy. Jeśli przegapimy podstawowe objawy wskazujące na cukrzycę, może się okazać, że u dziecka pojawią się nudności, ból brzucha, wymioty, zaburzenia świadomości, śpiączka ketonowa. Są to stany świadczące o zagrożeniu życia. Ich pojawienie może wynikać z tego, że rodzicie nie zauważyli podstawowych objawów cukrzycy. Może też wynikać z charakteru cukrzycy.

Zwłaszcza u małych dzieci choroba może rozwijać się przez dłuższy czas i nie dawać wyraźnych objawów. Na dodatek ból brzucha i wymioty mogą być rozpoznane jako objawy niestrawności i można ich nie połączyć z objawami cukrzycy u dziecka. Także inne objawy mogą być mało charakterystyczne. Dlatego warto dokładnie obserwować swoje dziecko, a nawet zdecydować się na przeprowadzenie badań pod kątem wystąpienia cukrzycy, także bez widocznych przesłanek.

3. Jak leczyć cukrzycę u dzieci?

Metody leczenia cukrzycy zależą od jej rodzaju oraz od etapu, na którym się znajduje. W przypadku, kiedy zostanie zdiagnozowana cukrzyca typu 1, leczenie odbywa się za pomocą insuliny. Może wystąpić konieczność hospitalizacji, szczególnie kiedy pojawią się objawy kwasicy ketonowej. Natomiast leczenie cukrzycy typu 2 opiera się na stosowaniu odpowiedniej diety, zmianie trybu życia na aktywniejszy. Może też zajść konieczność podawania insuliny.

Bardzo ważne jest odpowiednie żywienie. Dziecko powinno wiedzieć, co można jeść przy cukrzycy. Musi pamiętać o tym, że ilość insuliny jest dostosowywana do ilości węglowodanów znajdujących się w posiłku, a także do aktywności fizycznej. Jest to bardzo trudne, ale dziecko musi się tego nauczyć, a rodzice muszą tego przypilnować.

Insulina, która działa szybko i krótko, podawana jest przed posiłkami. Natomiast ta, która działa długo, podawana jest rano i wieczorem. Kilkukrotne podawanie insuliny w ciągu dnia jest niezbędne, aby nie pojawiały się objawy cukrzycy. Insulina może być podawana przez strzykawkę z igłą, pen albo pompę insulinową. Leczenie cukrzycy zawsze zależy od stopnia jej zaawansowania i rodzaju. Cukrzyca typu 1 zawsze wymaga przyjmowania insuliny. Natomiast cechą wspólną leczenia cukrzycy jest dbanie o odpowiednią dietę.

4. Edukacja dziecka z cukrzycą

Bardzo ważne jest odpowiednie edukowanie dziecka chorego na cukrzycę. Powinno ono znać swoją chorobę. Musi wiedzieć, że nie jest winne za to, że się ona pojawiła. Dziecku należy wyjaśnić sposób działania cukrzycy oraz znaczenie glukozy w organizmie. Tłumaczenie musi być dostosowane do wieku pacjenta. Lepiej unikać zbyt fachowego nazewnictwa. Wiedza powinna być systematycznie utrwalana i powiększana.

Dziecko zmagające się z cukrzycą powinno potrafić mierzyć poziom cukru we krwi. Musi też wiedzieć, jak podawać sobie insulinę. Niezwykle ważne jest nauczenie dziecka przestrzegania odpowiedniej diety przy cukrzycy. Dziecko musi wiedzieć, co można jeść, a czego należy unikać. Musi też pamiętać, co robić, kiedy wystąpią np. wahania glukozy. Dziecko nie może bać się wzywać pomocy, jeśli np. czuje, że poziom glukozy drastycznie spada lub rośnie. Należy też nauczyć je, jakie objawy mogą być związane z hipoglikemią i hiperglikemią i co należy zrobić, kiedy się pojawią.