Alienacja rodzicielska - na czym polega, jak wpływa na dziecko?
Alienacja rodzicielska to zjawisko, którego skala rośnie wraz ze wzrostem ilości rozwodów. Na czym polega? Jakie są jej skutki?
1. Czym jest alienacja rodzicielska?
Zgodnie z definicją alienacja rodzicielska to zespół świadomych lub nieświadomych zachowań, powodujących zaburzenia w relacji między dzieckiem a drugim z rodziców na skutek niewłaściwych postaw jednego lub obydwu opiekunów w momencie rozchodzenia się rodziców.
Inaczej mówiąc, alienacja rodzicielska to utrudnianie przez jednego rodzica kontaktów drugiego rodzica z dzieckiem, jest to wszelka forma stawiania drugiego rodzica w złym świetle, manipulacja, a także nastawianie dziecka przeciwko niemu.
Często jest to także wymuszanie deklaracji uczuć dziecka dla siebie oraz oferowanie korzyści w zamian za niechęć do drugiego rodzica.
Według brytyjskich psychoterapeutów jest to stan umysłu dziecka. Z roku na rok rośnie liczba spraw sądowych, na których toczą się batalie o kontakty z dzieckiem i utrudnianie kontaktu z pociechą przez drugiego z rodziców.
2. Negatywne skutki alienacji dla dziecka
Alienacja rodzicielska ma bardzo negatywny wpływ na dziecko. Poza ograniczeniem fizycznego kontaktu z drugim rodzicem powoduje mnóstwo szkodliwych oddziaływań na dziecięcą psychikę. Może doprowadzić do zespołu alienacji rodzicielskiej (PAS).
Rodzic manipuluje uczuciami dziecka, ucieka się do szantażu emocjonalnego, przekonuje o braku miłości i zainteresowania drugiego rodzica, jednocześnie stawiając dziecko w roli swojego przyjaciela i powiernika, mówiąc mu treści, których adresatem być nie powinno.
Przez takie działania dziecko czuje się wyobcowane, jego samoocena drastycznie spada, pojawiają się problemy z autonomią i własną tożsamością. Dzieci w ten sposób traktowane bardzo często wpadają w depresję, stany lękowe, fobie i łatwo popadają w uzależnienia.
Dzieci tkwiące w takim układzie częściej niż rówieśnicy odczuwają gniew, bywają agresywne, a w dorosłym życie borykają się z problemami emocjonalnymi, zaburzeniami seksualnymi i wykazują trudności w nawiązywaniu relacji.
Rezultatem alienacji rodzicielskiej jest zaburzenie więzi z co najmniej jednym z rodziców oraz, po prostu, cierpienie dziecka. Tego typu problem wymaga terapii oraz interwencji prawa rodzinnego, ponieważ jest to forma przemocy i tak powinna być traktowana.
3. Jak nie dopuścić do alienacji rodzicielską?
Rozstanie rodziców zawsze budzi u dziecka duże emocje, jednak jeśli obydwoje podejdą do tego w sposób odpowiedzialny i uczciwy, dziecko z pewnością będzie odczuwać dużo mniejszy dyskomfort niż w sytuacji ciągłego konfliktu.
Najlepszym rozwiązaniem będzie zgodny podział obowiązków rodzicielskich, które spoczywają na każdym z rodziców po rozstaniu i rzetelne przestrzeganie postanowień sądu lub obopólnych ustaleń.
