Trwa ładowanie...

Smog zabija nasze dzieci. Jest przyczyną wielu groźnych chorób

Avatar placeholder
Anna Prokopowicz 04.04.2020 15:37
Smog truje nasze dzieci
Smog truje nasze dzieci (iStock)

Z powodu smogu umierają nasze dzieci – taki przekaz wybrzmiał w styczniu na sesji rady miasta, kiedy głos zabrała dr Katarzyna Musioł, Ordynator Oddziału Pediatrycznego szpitala w Rybniku. Na podstawie danych udowadniała, że szkodliwe pyły PM10 i PM2,5 znajdujące się w powietrzu nie tylko doprowadzają do zachorowań na raka, w tym guza mózgu, ale też są przyczyną astmy czy kataru u dzieci.

1. Jak smog wpływa na zdrowie dzieci?

Boimy się koronawirusa, obawiamy się grypy, chronimy dzieci przed przeziębieniem, a na co dzień mamy do czynienia z bardzo podstępnym zabójcą. Smog zbiera coraz większe żniwo. Czas zacząć mówić o nim głośno nie tylko wtedy, kiedy normy przekroczone są kilkusetkrotnie.

Smog przyczynia się do tego, że dzieci częściej chorują
Smog przyczynia się do tego, że dzieci częściej chorują (iStock)

WHO bije na alarm, ustanawiając zanieczyszczenie powietrza na pierwszym miejscu największych zagrożeń dla zdrowia. Co z tego? Przecież trzeba żyć i funkcjonować, mimo że czujniki pokazują przekroczone normy. Zobaczmy zatem, jak może wyglądać życie naszych dzieci, kiedy nie zaczniemy dbać o jakość powietrza.

2. Nie tylko zdrowie

Zobacz film: "Dym z płonących plastików gorszy niż smog"

Badania przeprowadzone przez Jordi Sunyer, kierownika programu "Dzieciństwo i środowisko", dowodzą, że stałe oddychanie zanieczyszczonym powietrzem wpływa nie tylko na zdrowie fizyczne. Może również oddziaływać na funkcjonowanie kognitywne – czyli na to, jak myślimy.

Dzieci, które uczęszczały do szkół na terenach mocniej zanieczyszczonych, wolniej rozwijały funkcje poznawcze. W Chinach dzieci, które na co dzień oddychały powietrzem najgorszej jakości, wypadały gorzej w testach zarówno matematycznych, jak i językowych.

3. Łyk świeżego powietrza?

Z kolei kalifornijskie badania prowadzone przez Dianę Younan dowiodły, że dzieci, które przed wejściem w okres nastoletni bardziej narażone były na zanieczyszczenie powietrza pyłem zawieszonym (PM 2,5), znacznie częściej wykazywały zachowania przestępcze. Te i wiele innych badań utwierdzają nas, że życie w smogu jest niebezpieczne, a ryzyko związane z długotrwałym oddziaływaniem może być znacznie większe, niż obecnie nam się wydaje.

Alergie wziewne, astma, uporczywy kaszel, katar czy nawracające infekcje dróg oddechowych to często efekt oddychania zanieczyszczonym powietrzem. Smog działa jednak powoli. Nie od razu zauważymy związek między kolejnym przeziębieniem a tym, jakie są wartości pyłu zawieszonego.

Warszawski Uniwersytet Medyczny wykazał, że w miejscach, gdzie smog jest większy, rodzice częściej zgłaszają alergie u dzieci, 10 proc. więcej dzieci zmaga się z kaszlem i aż czterokrotnie częściej występuje astma w porównaniu do terenów mniej zanieczyszczonych.

Szkodliwe pyły PM10 i PM2,5 znajdujące się w powietrzu są przyczyną nowotworów
Szkodliwe pyły PM10 i PM2,5 znajdujące się w powietrzu są przyczyną nowotworów (iStock)

Oprócz tego, że młody organizm dzieci bardziej narażony jest na szkodliwe działanie pyłu zawieszonego, warto podkreślić, że ekspozycja na zanieczyszczenie rozpoczyna się już w życiu płodowym.

Naukowcy z Instytutu Zdrowia w Barcelonie ostrzegają, że dzieci kobiet, które w ciąży oddychały mocno zanieczyszczonym powietrzem, bardziej narażone są na występowanie zaburzeń neurologicznych.

Badania wykazały związek między smogiem a zmianami w mózgu, które mogą skutkować zaburzeniami samokontroli. Co więcej, związek ten występował, nawet kiedy zanieczyszczenie oscylowało w granicach norm! Tym samym budząc wątpliwość do tego, czy obecnie ustalone normy są bezpieczne.

4. W domu bezpiecznie

Wydawałoby się, że wystarczy unikać spacerów w dni, kiedy alarmy smogowe dają o sobie znać. Ciężko jednak całkiem zrezygnować z wychodzenia, jeśli normy przekroczone są przez kilkanaście dni z rzędu. Niestety czasem nawet we własnym domu zmuszeni jesteśmy oddychać trującym powietrzem.

Badania przeprowadzone wspólnie przez Akademię Górniczo-Hutniczą i Krakowski Alarm Smogowy potwierdzają, że wewnątrz budynków jest lepiej. Niestety wciąż jesteśmy daleko od ideału.

Analizy trwały dwa tygodnie i przeprowadzono je w Krakowie. Przez większość dni wartość mierzona wewnątrz budynku była niższa o 47 proc. Dalej jednak znacząco przekraczała normy. Dla porównania, we Francji przy takim poziomie zanieczyszczenia, jakie wskazywały czujniki ustawione wewnątrz budynku, zamykano szkoły. Zanim więc odruchowo wywietrzymy sypialnię wieczorem, warto sprawdzić jakość powietrza za oknem.

5. Ze smogiem do lekarza

Doktor Alicja Sapała-Smoczyńska, pediatra z kliniki Medicover, tłumaczy, że okres zimowy jest w Polsce tożsamy z okresem, w którym najwięcej mamy zanieczyszczeń powietrza.

- W naszym klimacie jest to również sezon infekcyjny. Badania pokazują, że w obszarze zanieczyszczonym smogiem nabłonek dróg oddechowych potrzebuje więcej czasu, żeby wyjść ze stanu zapalnego do prawidłowego. Gdy dzieci są po infekcji, ciężej pokonać im kaszel poinfekcyjny. Również przewlekły katar może być skutkiem tych niekorzystnych dodatkowych czynników - wyjaśnia ekspert. - Najnowsze publikacje pokazują również, że smog może mieć wpływ na rozwój zaostrzeń astmy oskrzelowej u osób z wywiadem atopowym. Myślę, że należy również wspomnieć o przewlekłym kaszlu u zdrowych dzieci. Często może być to kaszel reaktywny na właśnie smog - precyzuje pediatra.

Czasem rodzice bagatelizują objawy, które nie utrudniają dzieciom funkcjonowania. Przedłużający się katar po wyjściu na dwór czy niezbyt częsty kaszel nie skłaniają do wizyty w przychodni.

- Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kiedy udać się do pediatry przy podejrzeniu skutków ekspozycji na zanieczyszczone powietrze. Myślę jednak, że kiedy rodzic ma wątpliwości, lepiej poradzić się eksperta – pediatry – podpowiada Alicja Sapała-Smoczyńska, pediatra.

Chrońmy dzieci przed smogiem
Chrońmy dzieci przed smogiem (iStock)

Jak zatem chronić dzieci przed zanieczyszczeniem? Można kupić oczyszczacz powietrza, nosić maski i zostawać w domu, kiedy normy są przekroczone. Nie rozwiąże to jednak globalnego problemu, któremu jako społeczeństwo musimy stawić czoła. Szczególnie dla dzieci, którym przyjdzie zmierzyć się z konsekwencjami tego, jak świat im zostawimy.

SPRAWDŹ czy w czasie smogu można wychodzić na spacery z dziećmi

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Rekomendowane przez naszych ekspertów

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze