Śluz szyjkowy
Śluz szyjkowy, produkowany wewnątrz macicy, odgrywa dużą rolę w wyznaczaniu kobiecych dni płodnych i niepłodnych. Jest to bardzo ważny czynnik dla osób stosujących naturalne metody planowania rodziny, takie jak metoda Billingsów i inne metody objawowo-termiczne. Dzięki obserwacji śluzu można prześledzić swój cykl owulacyjny i wybrać odpowiedni moment na poczęcie dziecka.
1. Co to jest śluz szyjkowy?
W okresie okołoowulacyjnym w pochwie pojawia się estrogenny śluz szyjkowy, a na początku i na końcu cyklu menstruacyjnego – śluz gestagenny (inaczej śluz typu G). Śluz estrogenny wywoływany przez zwiększoną liczbę hormonów o nazwie estrogeny, pojawia się w okresie dni płodnych. Ten rodzaj śluzu ma kilka charakterystycznych cech:
- daje uczucie wilgoci w pochwie;
- jest śliski;
- rozciąga się;
- ma przezroczysty kolor.
Taki śluz szyjkowy to śluz płodny. Wspomaga on plemniki, jeśli pojawią się w pochwie. Pozwala im przetrwać dzięki temu, że zawiera substancje odżywcze oraz chroni przed kwaśnym środowiskiem wnętrza pochwy. Pomaga także w transporcie plemników. Jego niewystarczająca ilość może utrudnić lub uniemożliwić dotarcie plemnika do jajeczka. Dzieli się na kilka rodzajów. Jest to śluz L, S i P. Śluz typu L może „filtrować” plemniki i przepuszczać w głąb tylko te zdrowe i ruchliwe. Śluz S ułatwia przemieszczanie się plemnikom. Śluz P uzdalnia plemniki do dalszej drogi. Odżywianie plemników w ich drodze pozwala przetrwać im w macicy nawet 7 dni.
Śluz gestagenny jest natomiast produkowany na skutek działania progesteronu i ma dokładnie odwrotne działanie – nie pozwala plemnikom dotrzeć w głąb macicy. Jest to śluz niepłodny, blokujący plemnikom drogę do jajeczka. Nie jest on tak elastyczny i przejrzysty jak śluz płodny, jest natomiast lepki i mętny. Może być białawy lub żółtawy. Nie powoduje uczucia wilgoci w pochwie.
W pochwie pojawia się także inny śluz, śluz typu F. Są to różne, zmieszane z sobą wydzieliny, takie jak wydzielina endometrialna, jajowodowa lub glikoproteiny.
2. Jak obserwować śluz szyjkowy?
Obserwacje śluzu szyjkowego pozwalają kobiecie poznać swój cykl menstruacyjny, dni płodne i niepłodne. Badanie polega na tym, że kobieta ocenia lepkość i wilgoć na sromie. Dokładniejsze badanie wymaga na przykład obejrzenia śluzu startego z ujścia pochwy. Jeśli chcemy sprawdzić śluz szyjkowy po oddaniu moczu, należy najpierw zetrzeć mocz, a po tym podetrzeć się jeszcze raz. Nie bada się śluzu w głębi pochwy.
Cechy, jakimi można określać śluz szyjkowy, to:
- lepkość - aby ją ocenić trzeba się poruszać;
- śliskość, gładkość;
- wilgotność - czyli duża ilość śluzu;
- suchość - czyli brak śluzu.
Ilość śluzu szyjkowego nie jest tak ważna jak jego pozostałe cechy. Nie jest także ważne, jak długo w ciągu dnia odczuwamy typ śluzu. Aby obserwacje śluzu szyjkowego pomogły w poczęciu, trzeba codziennie wieczorem odnotowywać swoje obserwacje.
Jeśli chcemy mieć jak najdokładniejsze badania, co jest szczególnie ważne u kobiet, które dłuższy czas starają się o dziecko, możemy wykorzystać specjalne kieszonkowe krystalizatory rozpoznające rodzaj śluzu szyjowego po sposobie jego krystalizacji.