Relaktacja. Jak przywrócić karmienie piersią?
Karmienie piersią to najlepszy sposób odżywiania noworodka, który zapewnia dziecku wszystkie niezbędne składniki. Czasem jednak z różnych powodów musimy przerwać naturalne karmienie i rozpocząć karmienie mieszanką. Trudności mogą być jednak przejściowe, warto być zatem świadomym procesu, jakim jest relaktacja - przywrócenie karmienia piersią. Relaktacja jest możliwa niezależnie od tego, jak dużo czasu upłynęło od zakończenia karmienia. Co zrobić, aby przywrócić pokarm?
1. Co to jest relaktacja?
Relaktacja to nic innego jak powrót do karmienia piersią w dowolnym czasie od zakończenia produkcji mleka. Możliwa jest także produkcja pokarmu u kobiety, która nie była w ciąży i nie karmiła (co określamy jako laktacja adopcyjna lub indukowana), a oba te procesy zbiorczo określamy jako relaktacja.
Jak to jest możliwe? Warto przyjrzeć się czynnikom, które decydują o karmieniu piersią. Aby kobieta mogła naturalnie karmić dziecko:
- muszą rozwinąć się piersiach pęcherzyki mleczne;
- komórki pęcherzyków muszą wydzielać pokarm;
- piersi muszą być regularnie opróżniane przez dziecko lub laktator.
Aby pęcherzyki mogły się rozwinąć, niezbędne są hormony, z których najważniejszym jest prolaktyna. Jej wydzielanie zapewnia odpowiednia stymulacja piersi, dzięki której tworzą się pęcherzyki mleczne i produkcja mleka rusza.
Proces ten nie jest łatwy i nie w każdy przypadku udaje się przywrócenie pokarmu. Niezwykle ważna jest motywacja kobiety, a także wsparcie doradcy laktacyjnego.
2. Jakie czynniki mogą pomóc w relaktacji?
W przywracaniu pokarmu ogromną rolę odgrywa determinacja mamy. Jeśli jesteśmy silnie zmotywowane, przekonane o korzyściach płynących z karmienia piersią, z pewnością relaktacja ma większe szanse powodzenia.
Ważne jest również wsparcie i profesjonalizm doradcy laktacyjnego. Jeśli w umiejętny sposób zmotywuje kobietę, również zwiększa szansę na powrót do naturalnego karmienia.
Inne czynniki, które mogą mieć wpływ na powrót do karmienia piersią to m.in.:
- stan zdrowia mamy;
- dotychczasowe doświadczenia z karmieniem;
- jakość relacji mamy i dziecka;
- gotowość i chęć dziecka do ssania mleka z piersi;
- długość przerwy w karmieniu;
- wsparcie ze strony otoczenia.
3. Jak przywrócić karmienie piersią?
Co zrobić, aby przywrócić lub rozbudzić laktację? W pierwszej kolejności powinniśmy dać piersiom sygnał do wznowienia produkcji pokarmu. W tym celu warto jak najczęściej przystawiać dziecko do piersi, choć nic na siłę - tylko wtedy, gdy dziecko będzie chciało tę pierś ssać.
Warto pamiętać, że na początku ilość mleka nie będzie wystarczająca i niezbędne będzie dokarmianie malucha.
Jeśli dziecko niezbyt chętnie ssie pierś, drugim sposobem jest stymulacja laktatorem. Z jaką częstotliwością? Powinniśmy robić to co najmniej 8 razy dziennie, przez 15 minut stymulując każdą pierś. Musimy nastawić się, że będzie to proces żmudny i wymagający naszego zaangażowania oraz determinacji.
Pierwsze efekty mogą pojawić się po około tygodniu. Jeśli napotkamy duże trudności z rozbudzeniem laktacji, możemy wspomóc się środkami farmakologicznymi.
Od momentu podjęcia działań zmierzających do relaktacji do pełnej produkcji mleka mogą upłynąć nawet 2 miesiące. W tym czasie dziecko będzie wymagało karmienia mieszanką, choć w miarę postępów w przywracaniu pokarmu ilość jej będziemy stopniowo zmniejszać.
Przebieg procesu relaktacji możemy oceniać poprzez regularną kontrolę masy ciała dziecka i na jej podstawie regulować ilości dokarmiania.
Nie jesteśmy w stanie określić, jaki czas będzie potrzebny do rozbudzenia laktacji i czy ilości wyprodukowanego mleka będą wystarczające. Nie zawsze się to udaje i trzeba mieć tego świadomość. Można jednak z całą pewnością stwierdzić, że samo podjęcie próby przywrócenia karmienia przyniesie ogromną satysfakcję mamie, która dla swojego dziecka chce jak najlepiej.