Pustynia lodowa: klimat, fauna, flora
Pustynia lodowa to miejsca na Ziemi, gdzie temperatura nigdy nie osiąga dodatnich wartości: waha się pomiędzy −20°C w czasie dnia polarnego do −80°C w trakcie nocy polarnej. Gdzie występują pustynie lodowe? I jakie zwierzęta żyją na pustyni lodowej? Przeczytajcie.
1. Co to jest pustynia lodowa?
Strefa pustyń lodowych obejmuje obszary północnych wysp i archipelagów w Arktyce (Ocean Arktyczny z wyspami i północnymi obrzeżami Ameryki Północnej, Azji i Europy) oraz Antarktykę z otaczającymi ją wyspami.
Rośliny na pustyni lodowej praktycznie nie występują, gdyż nie mają warunków do życia. Dociera tam bardzo mało ciepła pochodzacego ze Słońca, a ląd pokrywa gruba warstwa lodu (lądolód). Na obrzeżach występują jedynie mchy, porosty i glony.
Położenie pustyń lodowych sprawia, że są to tereny w zdecydowanej większości niezamieszkałe. Mieszkańcy pustyń lodowych to przede wszystkim badacze i naukowcy stacjonujący w stacjach polarnych.
Grupa rdzennych ludów obszarów arktycznych i subarktycznych Grenlandii, Kanady, Alaski i Syberii to Inuici. Utrzymują się przede wszystkim z łowiectwa. Łowią ryby, foki i morsy.
2. Pustynia lodowa – klimat
Cechy klimatu pustyń lodowych sprawiają, że sa to tereny skrajnie nieprzyjazne dla człowieka. Na większości powierzchni tych obszarów przez cały rok dominują bardzo niskie temperatury. Do tego wieją bardzo silne wiatry (o prędkości nawet 200 km/h).
Opady występują wyłącznie w postaci śniegu, który z powodu niskich temperatur nie topnieje.
3. Pustynia lodowa – zwierzęta
Zwierzęta żyjące na pustyni lodowej to m.in.:
- niedźwiedzie polarne,
- pingwiny,
- lisy i wilki polarne,
- ryby i ssaki morskie, m.in.: wieloryby, morsy, foki, wale grenlandzkie, narwale, białuchy.
Przystosowanie zwierząt do życia na pustyni lodowej obejmuje m.in.:
- grubą warstę tłuszczu i futra, które chronią przed utratą ciepła,
- drapieżnictwo (brak roślin zmusza zwierzęta do polowania, stąd też wiele z nich ma maskujące ubarwienie, najczęściej białe),
- specyficzny rodzaj chodu pozwalający na poruszanie się po lodzie,
- spożywanie śniegu (gasi pragnienie),
- zdobywanie pokarmu głównie w wodzie.
Na pustyni lodowej próżno szukać zmiennocieplnych płazów i gadów. Nie ma też roślinożernych zwierząt. Są za to ptaki, choć też jest ich niewiele. Do Arktyki na połów przylatują m.in. mewy, nurzyki, wydrzyki i rybitwy. W Antarktyce natomiast spotkać można albatrosy.
4. Pustynia lodowa – ciekawostki
- Kiedy na Arktyce trwa noc polarna, to na Antarktydzie jest dzień polarny.
- Na Antarktydzie grubość lodu osiąga miejscami nawet 5 km.
- W okolicach bieguna północnego nie ma stałego lądu.
- W Antarktyce funkcjonują 82 stacje badawcze, z czego tylko połowa jest czynna przez cały rok.
- Układ Antarktyczny, podpisany w 1959 r. przez dwanaście państw, reguluje prawną sytuację Antarktydy. Zapisano w nim m.in., że teren ten nie może być podzielony między jakiekolwiek kraje i nie wolno na nim prowadzić działań wojennych. W dokumencie zapisano też umowy dotyczące ochrony przyrody.
- Niedźwiedzie polarne żyją tylko na półkuli północnej.
5. Lodowe pustynie – ćwiczenia utrwalające wiedzę
Jeśli chcecie, aby wasze dziecko utrwaliło wiedzę dotyczącą tematu pustyń lodowych, razem spróbujcie wymienić różnice między pustynią lodową a pustynią gorącą oraz cechy klimatu pustyń lodowych. Koniecznie uwzględnijcie faunę i florę tych terenów.
