Poziom cukru u noworodka
Poziom cukru u noworodka jest badany po to, aby sprawdzić, czy dziecko ma wystarczającą ilość cukru we krwi, aby poprawnie funkcjonować. Cukier, a szczególnie glukoza, są źródłem energii dla organizmu, pozwalają mu się rozwijać i rosnąć. Cząsteczki glukozy są transportowane do każdej komórki ciała razem z tlenem poprzez krew.
1. Od czego zależy poziom cukru u noworodka?
W życiu płodowym, źródłem glukozy we krwi dziecka jest organizm matki, który dostarcza składniki odżywcze i tlen do łożyska, które przepuszcza je do pępowiny i do organizmu dziecka.
Część tak otrzymanej glukozy jest wykorzystywana w organizmie dziecka na bieżące potrzeby: rozwój, wzrost i funkcjonowanie. Reszta glukozy jest odkładana na później. Dziecko będzie mogło skorzystać z tych zapasów po urodzeniu.
Źródłem glukozy po urodzeniu przez jakiś czas mogą być zapasy zgromadzone przed narodzinami. Jednak to mleko matki staje się najważniejszym źródłem cukru i składników odżywczych dla dziecka.
Badanie poziomu glukozy we krwi noworodka nie musi być konieczne u każdego. Dzieci, które powinny mieć badania cukru we krwi, to:
- wcześniaki urodzone powyżej trzech tygodni przed czasem;
- noworodki z zespołem zaburzeń oddychania;
- dzieci z niską wagą urodzeniową,
- dzieci, których rozwój zwolnił w ostatnich tygodniach ciąży,
- dzieci matek z cukrzycą,
- dzieci z dużą wagą urodzeniową.
Norma glukozy we krwi u noworodka to 2 mmol/L, a nawet mniej przez pierwsze dwie godziny życia. W ciągu dwóch lub trzech dni poziom glukozy powinien wynosić 3 mmol/L.
2. Zbyt niski poziom cukru we krwi u noworodka
Niedobór cukru we krwi noworodka to, tak jak i u dorosłych, hipoglikemia. Może się ona pojawić tuż po urodzeniu, kiedy noworodek przystosowuje się do życia poza łonem matki.
Po pierwszych godzinach, poziom cukru we krwi noworodka powinien się unormować dzięki zapasom odłożonym przed urodzeniem.
Problemy z unormowaniem poziomu cukru we krwi najczęściej pojawiają się u dzieci z niską wagą urodzeniową i wcześniaków, ale także u dużych noworodków.
Niski cukier u noworodka daje następujące objawy:
- oziębienie skóry;
- sinica;
- bezdech;
- zaburzony odruch ssania;
- apatia;
- drgawki;
- zaburzenia pracy serca;
- wymioty.
Niedobór glukozy jest również dość częsty u dzieci kobiet, które mają cukrzycę. Nierównowaga hormonalna u dziecka utrudnia wykorzystanie zapasów glukozy, co powoduje, że hipoglikemia po urodzeniu się przedłuża. Zwykle taki stan ustępuje przy odpowiednim odżywianiu matki i dziecka po kilku dniach.
Przedłużająca się hipoglikemia u noworodka może doprowadzić nawet do uszkodzeń mózgu. Bardzo ważne jest więc, aby dziecko otrzymywało brakującą glukozę.
3. Zbyt wysoki poziom cukru u noworodka
Hiperglikemia, czyli zbyt wysoki poziom cukru we krwi noworodka jest zwykle zaburzeniem występującym u dzieci z bardzo niską wagą urodzeniową. Przyczyną takiego stanu może być także cukrzyca noworodkowa.
Posocznica (sepsa) i jej leczenie (za pomocą kortykosterydów) zwiększają ryzyko pojawienia się hiperglikemii u dziecka. U wcześniaków hiperglikemia może mieć związek z niedojrzałością mechanizmów przeznaczonych do transportu glukozy, a także nadmierną produkcją glukozy w organizmie. U dzieci zdarza się także insulinooporność.
Noworodki nie cierpią raczej na hiperglikemię z powodu zbyt dużej podaży glukozy.
W przypadku hiperglikemii noworodka trzeba jak najszybciej zbadać jej przyczynę, gdyż może ona doprowadzić do groźnych powikłań. U dziecka może się pojawić kwasica metaboliczna, odwodnienie hiperosmotyczne, a w przypadku noworodków z bardzo małą masą urodzeniową krwawienie śródczaszkowe.
Stosowane leczenie obejmuje monitorowanie i kontrolę podaży substancji odżywczych, a także insulinoterapię.