Pediatryczna skala Glasgow
Pediatryczna skala Glasgow to skala pomagająca ocenić stopień przytomności dziecka i niemowlęcia. Skalę Glasgow stosuje się zarówno u niemowląt, jak i u dzieci, które umieją mówić. Umożliwia ona w sposób obiektywny stwierdzić, czy i w jakim stopniu dziecko lub niemowlę jest przytomne. Wynik zastosowania pediatrycznej skali GCS (z angielskiego Glasgow Coma Scale) przedstawia się na wykresie oraz w formie sumy punktów. Skala GCS, po odpowiednim dostosowaniu, jest także stosowana u dorosłych.
1. Reakcja wzrokowa i słuchowa w skali GCS
Pediatryczna skala Glasgow składa się z trzech głównych grup reakcji:
- reakcji wzrokowych,
- reakcji słownych,
- reakcji ruchowych.
Każda z tych grup ma swoją punktację w zależności od obserwowanych reakcji dziecka. Reakcje wzrokowe to maksymalnie 4 punkty, reakcje słowne to 5 punktów, a reakcje ruchowe to 6 punktów.
Maksymalna ilość punktów dla reakcji wzrokowej to 4:
- dziecko spontanicznie otwiera oczy - 4 punkty,
- dziecko otwiera oczy w reakcji dźwięki - 3 punkty,
- dziecko otwiera oczy w reakcji na ból - 2 punkty,
- dziecko nie otwiera oczu - 1 punkt.
Maksymalna ilość punktów dla reakcji ruchowej w skali GCS to 6:
- dziecko rozumie i spełnia polecenia, w przypadku noworodków: występują poprawne odruchy noworodkowe, dziecko porusza się spontanicznie - 6 punktów,
- dziecko lokalizuje ból - 5 punktów,
- dziecko odsuwa się od bólu - 4 punkty,
- reakcja zgięciowa: dziecko reaguje na uciskanie łożyska paznokcia zgięciem kończyn - 3 punkty,
- reakcja wyprostna: niemowlę reaguje na ból prostowaniem ciała i kończyn - 2 punkty,
- dziecko nie reaguje na ból - 1 punkt.
2. Reakcja słowna w skali GCS
Maksymalna ilość punktów dla reakcji słownej to 5. W zależności od tego, czy dziecko już mówi czy nie, stosuje się inne kryteria (dziecko zaczyna widzieć i słyszeć już w łonie matki). Jeśli niemowlę nie mówi, stosuje się następującą punktację:
- niemowlę uśmiecha się, odwraca wzrok w stronę dźwięków, reaguje na dźwięki- 5 punktów,
- niemowlę często płacze, ale daje się uspokoić, ma niewłaściwe reakcje na bodźce - 4 punkty,
- niemowlę jest niespokojne, słabo reaguje na uspokajanie - 3 punkty,
- niemowlę jest pobudzone, nie reaguje na uspokajanie - 2 punkty,
- niemowlę nie reaguje żadnymi dźwiękami - 1 punkt,
Jeśli dziecko umie mówić:
- dziecko wie, gdzie się znajduje, kim jest, odpowiada na pytania - 5 punktów,
- dziecko chaotycznie odpowiada na pytania - 4 punkty,
- dziecko mówi, ale bez związku z zadawanymi pytaniami - 3 punkty,
- dziecko mówi w niezrozumiały sposób - 2 punkty,
- dziecko nie odpowiada - 1 punkt.
Najniższy możliwy wynik - 3 punkty - oznacza śpiączkę lub śmierć dziecka. Wynik poniżej 8 oznacza złe rokowania. 15 punktów, czyli suma maksymalna pediatrycznej skali Glasgow, oznacza w pełni zdrowe dziecko.