"List do ludożerców" Tadeusza Różewicza - opracowanie
"List do ludożerców" to wiersz autorstwa Tadeusza Różewicza. Stanowi apel poety do polskiego społeczeństwa lat 50. XX wieku. Naznaczeni wojną ludzie zapomnieli o podstawach człowieczeństwa. Żyli w bańce: wyłącznie dla siebie i swoich potrzeb.
1. "List do ludożerców" - interpretacja wiersza Tadeusza Różewicza
Podmiot liryczny podejmuje temat egoizmu i zapatrzenia w siebie. Przekonuje, że kiedy tak postrzega się innych ludzi, traci się z oczu to co najcenniejsze. Nie widzi się potrzeb innych. Nie okazuje się współczucia, życzliwości. Każdy żyje dla siebie bez oglądania się na innych.
"List do ludożerców" to poetycki apel autora. Prosi, byśmy zaczęli zwracać uwagę na innych. Zbiorowy egocentryzm to równia pochyła. W ten sposób społeczeństwo się rozpadanie. A to dlatego, że społeczne więzy powinny być oparte na wzajemnym szacunku, udzielaniu sobie pomocy, zrozumieniu i elementarnej odpowiedzialności za siebie i innych.
Ludzie, o których wspomina Różewicz, to skrajni egoiści. Liczy się dla nich wyłącznie zaspokajanie własnych potrzeb. Nie chcą oglądać się na innych. Są w stanie rozdeptać każdego napotkanego na swojej drodze i nawet tego nie zauważą. To bardzo pesymistyczna wizja.
Podmiot liryczny wchodzi w rolę moralisty. Z jednej strony kocha ludzi i chce dla nich jak najlepiej, ale z drugiej czuje obrzydzenie wobec dzikości dzieci cywilizacji XX wieku. Jest przerażony brakiem współczucia i wszechobecnym egoizmem.
2. Kim jest ludożerca?
Ludożercą według podmiotu lirycznego może być każdy z nas. To osoba zapatrzona w siebie i widząca wyłącznie swoje potrzeby. To człowiek z pozoru taki sam jak wszyscy: spotykamy go na ulicy, w tramwaju. To osoba obsługująca nas w sklepie lub mechanik, któremu powierzamy swój samochód. Na tle społeczeństwa wyróżnia się jednak brakiem minimalnych zasad międzyludzkiego współżycia.
Nie toleruje inności, nie szanuje potrzeb sąsiadów, kolegów i koleżanek. Brakuje mu serdeczności. Nieustannie używa słów: "ja", "mój", "moje".
Wiesz "List do ludożerców" to ostra krytyka Polaków. W ten sposób Różewicz postrzegał swoich rodaków. Doświadczenia wojenne doprowadziły do sytuacji, w której zgubiliśmy społeczne człowieczeństwo.
Zobacz także:
3. Środki poetyckie w wierszu Tadeusza Różewicza
Wiersz ma budowę stroficzną. Składa się z siedmiu zwrotek. Liczba wersów jest różna (minimum trzy, maksymalnie sześć). Niejednorodna jest też liczba sylab w wersie (od trzech do dziesięciu). W utworze nie ma znaków przestankowych (kropek, przecinków, znaków zapytania).
Autor wykorzystał w utworze różne środki stylistyczne. Sięgnął m.in. po:
- epitety, np. "kochani ludożercy"
- wyliczenia, np. "moja żona, moje dzieci, moje zdanie"
- przerzutnie: „ludzi jest dużo będzie jeszcze więcej”
- związki frazeologiczne, np. „człowiek człowiekowi wilkiem”
4. Kim był Tadeusz Różewicz?
Tadeusz Różewicz urodził się w 1921 roku. Był poetą, dramatopisarzem, prozaikiem. W czasie II wojny światowej walczył w oddziałach partyzanckich AK. Po zakończeniu wojny podjął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Poezja Różewicza jest przesiąknięta tematyką moralną. Poeta zmarł w kwietniu 2014 r.
