Drotaweryna w ciąży. Czy jest bezpieczna?

Drotaweyna, czyli substancja czynna zawarta np. w No-spie, Spastynie i Vemonis Femi w ciąży jest dość często stosowana. Wywołuje jednak sporo kontrowersji. Sprawdzamy, czy jest to lek bezpieczny w ciąży i kiedy jego stosowanie nie jest zalecane.

1. No-spa w ciąży na skurcze i ból

Substancją czynną wszystkich wyżej wymienionych leków jest drotaweryna, syntetyczna pochodna papaweryny o działaniu rozkurczającym na mięśnie gładkie. Powoduje rozluźnienie układu pokarmowego, krążenia oraz moczowo-płciowego. Działa też na drogi żółciowe.

No-spa działa szybko. Przynosi ulgę już po ok. 30-40 min od podania. Wchłania się całkowicie z przewodu pokarmowego i można ją kupić bez recepty. Czy to oznacza, że można ją bezrefleksyjnie brać w czasie ciąży? Zdecydowanie nie.

2. Czy No-spa jest bezpieczna w ciąży?

Leki rozkurczowe, w tym drotaweryna, przenikają z organizmu mamy do rozwijającego się płodu. Niektóre z nich, jak choćby No-Spa, są dopuszczone do stosowania w ciąży, co jednak nie oznacza, że można regularnie po nie sięgać. Przeciwnie, każde przyjęcie leku tego rodzaju powinno być omówione z ginekologiem.

\– Jest to szczególnie ważne w I trymestrze ciąży, bo zastosowanie leku może opóźnić moment rozpoznania poronienia zagrażającego. Jeśli więc kobieta w pierwszych tygodniach poczuje ból brzucha przypominający ból związany z miesiączką, do tego zauważy plamienie lub krwawienie, nie powinna niczego stosować na własną rękę, tylko jak najszybciej skonsultować się z lekarzem – mówi dr n. med. Maciej Jędrzejko, ginekolog.

- No-spa to lek uznawany za bezpieczny w ciąży, jednak stosuje się go wyłącznie ze wskazań medycznych, a nie położniczych. Można go więc zlecić kobiecie w ciąży, która zmaga się z kolką nerkową lub schorzeniami układu pokarmowego - wyjaśnia.

3. No-spa w ciąży – dawkowanie

W przypadku osób dorosłych stosuje się 120–240 mg drotaweryny na dobę w 2–3 podzielonych dawkach, jednak o ilości przyjmowanego leku w przypadku kobiet w ciąży zawsze powinien decydować specjalista.

4. No-spa w ciąży – skutki uboczne

No-spa, jak każdy lek, może wywołać skutki uboczne związane z przyjęciem tego leku. Na szczęście ryzyko ich wystąpienia jest bardzo niskie, niemniej w ciąży mogą być one bardziej dotkliwe.

Działaniami niepożądanymi związanymi z przyjęciem drotaweryny, które ujęte zostały w ulotce preparatu, mogą być:

• reakcje alergiczne (obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka, wysypka, świąd),
• ból i zawroty głowy,
• bezsenność,
• kołatanie serca,
• zmniejszenie ciśnienia krwi,
• nudności,
• zaparcie.

- Lek można stosować u kobiet w ciąży i w czasie karmienia piersią jedynie w przypadkach, gdy korzyść jego zastosowania przewyższa czynniki ryzyka – mówi dr n. med. Maciej Jędrzejko.

Drotaweryna przechodzi przez łożysko, jednak w badaniach nie wykazano jej toksyczności i genotoksyczności.

5. No-spa w ciąży (3 trymestr) – czy można ją przyjmować?

Tu lekarze nie mają wątpliwości: nadużywanie drotaweryny w III trymestrze ciąży i okresie okołoporodowym może przyczynić się do trudności z obkurczeniem macicy po porodzie, co stwarza ryzyko powikłań okołoporodowych, z krwawieniem poporodowym włącznie.

Zdarza się jednak, że podanie drotaweryny w czasie ciąży jest konieczne, ale decyzję o jego zastosowaniu powinien podjąć lekarz. Lek jest wówczas podawany krótko i tylko wtedy, gdy istnieją ku temu określone wskazania.

Ciąża to wyjątkowy czas w życiu kobiety. Każda z nas chciałaby, by 9 miesięcy minęło bez bólu i jakichkolwiek dolegliwości. Niestety, niekiedy w tym okresie dopadają nas różnego rodzaju problemy zdrowotne, które wymagają leczenia. Pamiętajmy jednak, by w tym czasie nie przyjmować żadnych leków na własną ręką. I to nawet tych dostępnych bez recepty. Dotyczy to również ziół, które mogą negatywnie oddziaływać na przebieg ciąży.

Szczególną ostrożność należy zachować w jej pierwszych tygodniach, na który przypada okres organogenezy. To wtedy dochodzi do różnicowania i grupowania komórek, którego efektem jest powstanie gotowych do pracy narządów. Ten czas warunkuje nierzadko zdrowie i rozwój dziecka. Uznaje się, że czas między 15 a 60 dniem od zapłodnienia jest najbardziej istotny dla rozwoju płodu. Stąd każda toksyczna substancja, a jest nią np. lek czy alkohol, najbardziej zagraża właśnie w tym okresie.

- Zapamiętaj! W ciąży nie należy stosować na własną rękę żadnych leków ani suplementów bez wiedzy ginekologa prowadzącego – ani tych wydawanych na receptę, ani tych bez recepty. Każda substancja farmaceutyczna powinna być stosowana w ciąży wyłącznie za wiedzą i zgodą lekarza prowadzącego – przypomina dr n. med. Maciej Jędrzejko.

Źródła:

• Charakterystyka Produktu Leczniczego No-Spa [dokument PDF]
• Matyjaszczyk-Gwarda K., Drotaweryna w ciąży, artykuł na portalu opieka.farm.
• Rzymski P., Tomczyk K.M., Wilczak M., The Influence of Oral Drotaverine Administration on Materno-Fetal Circulation during the Second and Third Trimester of Pregnancy, Medicina (Kaunas) 2022, Feb 3;58(2):235
• Serafin Anna, Postępowanie oraz farmakoterapia u kobiet w ciąży w postępowaniu przedszpitalnym. Problemy i dylematy ratownika medycznego. Praca dyplomowa napisana pod kierunkiem dr hab. n. med. Jerzego Dropińskiego, Kraków 2016.
• Singh K.C., Jain P., Goel , Saxena A., Drotaverine hydrochloride for augmentation of labor, International Journal of Gynecology & Obstetrics, 2004 Jan; 84(1):17-22
• Stolarczyk Magdalena, Bezpieczeństwo stosowania leków w ciąży, Biuletyn bezpieczeństwa produktów leczniczych nr 4/2020, 31-40.
• Tar A., Singer J., Safety profile of NO-SPA, Orvosi Hetilap 2002, Mar 17;143(11):559-62.