Autorytet rodzica w życiu dziecka
Mimo zachodzących na szeroką skalę zmian kulturowych autorytet pozostaje jednym z kluczowych elementów skutecznego wychowania. Bez niego nie jest możliwe ani posłuszeństwo dzieci, ani uzyskanie trwałych efektów wychowawczych. Opiera się on na jednoznacznym, otwartym i jasnym sposobie komunikowania się. Nie dopuszcza nadużywania władzy, narzucania opinii i gotowych rozwiązań.
1. Rola autorytetu w życiu małego dziecka
Maluchy są niezwykle podatne na czynniki zewnętrzne, które kształtują ich charakter i podejście do innych. Uczą się żyć, przyswajając normy społeczne pozwalające na pełen rozwój i funkcjonowanie w dorosłym życiu. Potrzebne jest szczęśliwe dzieciństwo, które ukierunkuje je na przyszłość oraz mądrzy rodzice, którzy przekażą im pozytywne wzorce.
Wielu dorosłych uważa autorytet za coś, co w sposób oczywisty przysługuje im z samego tytułu bycia rodzicami. Tymczasem ten rodzaj sprawdza się tylko w pierwszych latach życia dziecka. Potem jego siła nieuchronnie spada i w pewnym momencie nie wystarcza już wydawanie konkretnych poleceń.
Są pewne elementy, bez którego nie może on istnieć:
- miłość rodzica opierająca się na odpowiedzialności za dziecko i jego postępowanie,
- zapewnienie bytu, troska o swoje dziecko,
- zasady i oczekiwania co do jego zachowania,
- przymus respektowania wcześniej ustalonych zasad,
- karanie i nagradzanie.
Prawdziwy autorytet rodzica to konsekwencja w działaniu. Dlatego cały czas należy pamiętać o ustalonych przez siebie regułach. Warto wiedzieć, że zachowania rodziców wpływają na to, czy dziecko będzie swobodnie radzić sobie z problemami, jakie staną na jego życiowej drodze.
Potomek patrzy na nich od najmłodszych lat, naśladuje ich zachowania oraz podejście do różnego rodzaju spraw życiowych. Opiekunowie, niestety, często zapominają o tym, że każde ich zachowanie może być przyswojone przez dziecko. Obserwuje ono otoczenie z niezwykłą uwagą i jest ciekawe wszystkiego, co jest mu nieznane. Nawet w okresie dojrzewania podpatruje swoich opiekunów, próbuje się z nimi identyfikować i często kopiuje ich styl życia.
2. Jak budować autorytet?
W pewnym sensie za pomocą autorytetu uczymy dzieci, żeby nas nie okłamywały, sprzątały po sobie, a w starszym wieku – pomagały w domowych obowiązkach. Przede wszystkim jednak każdemu rodzicowi zależy na tym, aby ich potomkowie wydali w przyszłości dobre świadectwo o nim.
Dlatego z biegiem lat musimy w coraz większym stopniu umieć uzasadnić nasze wymagania, uwzględniając przy tym wolność dziecka, a tym samym budować ten typ autorytetu, którego poziom jest zależny od nas samych i który nie musi ulegać osłabieniu w miarę dorastania pociech.
Niestety, zdarza się tak, że rodzice rezygnują z różnych wymagań po prostu dlatego, że najzwyczajniej w świecie w danym momencie nie chce im się o nie walczyć albo też nie podejmują głębszej refleksji nad tym, czego i z jakiego powodu powinni wymagać od swojego dziecka, w związku z czym często zmieniają zdanie.
Największą trudność i przeszkodę w zachowaniu konsekwencji stanowi chyba fakt, że zmusza ona opiekunów do tego, by wymagali również – a może przede wszystkim – od samych siebie.
Ważna jest współpraca rodziców w procesie wychowywania dzieci, tak aby oboje byli w niego mocno zaangażowani. Spójna postawa jest ogromnie ważna zarówno w celu budowania poczucia bezpieczeństwa u potomka, jak i autorytetu rodziców.