Arteterapia. Na czym polega terapia sztuką?
Arteterapia, czyli terapia sztuką, to technika, która wspomaga leczenie wielu chorób, zwłaszcza psychicznych. Redukuje napięcie i lęk. Jest polecana dzieciom, dorosłym i seniorom. Jakie są cele arteterapii? Na czym polega? Poznaj rodzaje, metody i techniki terapii zajęciowej związanej ze sztuką.
1. Arteterapia. Co to jest?
Arteterapia (artterapia) to rodzaj psychoterapii, która wykorzystuje różne rodzaje sztuki, m.in. malarstwo, rzeźbę, taniec czy teatr, jako uzupełnienie leczenia wielu dolegliwości.
O tym, że sztuka poprawia nam nastój, wiadomo było od dawna. Arteterapię pod koniec XIX wieku stosowali m.in. francuscy psychiatrzy A. A. Tardieu i M. Simon. W Polscę metodą tą zajmował się prof. Stefan Szuman, później również prof. Julian Aleksandrowicz, który terapię sztuką stosował jako uzupełnienie terapii onkologicznej.
2. Rodzaje arteterapii
Sztuka niejedno ma imię, nie ma zatem jednej metody arteterapii. Wyróżnia się:
- muzykoterapię (m.in. słuchanie muzyki, granie na instrumentach, śpiewanie),
- plastykoterapię (m.in. rysowanie, malowanie, kolorowanie),
- choreoterapię (taniec),
- biblioterapię (m.in. czytanie dzieł literackich, słuchanie poezji i bajek, pisanie),
- filmoterapię (m.in. oglądanie filmów i rozmawianie o nich),
- fotografoterapię (m.in. oglądanie zdjęć, robienie zdjęć przy użyciu różnego sprzętu i technik),
- chromoterapię (przebywanie w otoczeniu różnego rodzaju kolorów).
Metody i techniki terapii zajęciowej są dobierane indywidualnie do potrzeb. Inaczej będzie wyglądać arteterapia w przedszkolu, a inaczej w grupie seniorów.
Terapia sztuką ma kilka podstawowych funkcji, m.in.:
- pozwala rozładować napięcie,
- obniża poziom stresu,
- pozwala się wyciszyć,
- wzmacnia poczucie własnej wartości,
- ułatwia wyrażanie własnych emocji,
- minimalizuje lęk,
- daje możliwość nawiązywania nowych znajomości,
- w przypadku osób starszych łagodzi objawy demencji starczej i innych chorób otępiennych.
3. Arteterapia. Dla kogo?
Terapia sztuką może być stosowana w każdej grupie wiekowej. Arteterapia dla dzieci sprawdza się w przypadku przedszkolaków i uczniów z problemami emocjonalnymi. Jest też stosowana u dzieci z autyzmem. Sprawdza się również u osób niepełnosprawnych intelektualnie.
Techniki terapii zajęciowej związane ze sztuką są też elementem uzupełniającym terapię onkologiczną. Wspomagają też leczenie depresji i zaburzeń lękowych. Stosuje się je również u pacjentów wychodzących z uzależnienia.
Arteterapia może być też przeprowadzana w domu w ramach zaciśnienia rodzinnych więzi. Możecie wspólnie tańczyć, śpiewać lub wykonywać prace plastyczne, np. malować pisanki.
4. Arteterapia – ćwiczenia dla duszy i ciała
Rodzaje terapii zajęciowej wykorzystujące sztukę pozwalają na dobranie ćwiczeń do potrzeb grupy. Nie chodzi o to, by zmuszać kogoś, kto nie lubi prac plastycznych, do tego, by wykonywał. Warto na początku poznać indywidualne predyspozycje pacjenta.
Pamiętajmy też, że arteterapia pełni funkcję relaksacyjną. Ćwiczenia mają przynieść odprężenie i spokój. Nie mogą wiązać się z przymusem i złością.
5. Co to jest terapia zajęciowa?
O arteterapii mówi się w kontekście terapii zajęciowej (jest ona jednym z jej rodzajów). W jej ramach pacjent jest angażowany w różne aktywności z dziedziny zajęć psychoruchowych. Wspomagają one zarówno sprawność fizyczną, jak i intelektualną. A jakie są metody terapii zajęciowej?
Rodzaje terapii zajęciowej to:
- arteterapia,
- ergoterapia (m.in. krawiectwo, ogrodnictwo, ceramika, hafciarstwo),
- socjoterapia (m.in. trening umiejętności społecznych, rekracja w grupie).
