Biblioterapia. Na czym polega?

Biblioterapia to forma terapeutycznego wsparcia z użyciem odpowiedniej literatury. Wspomaga rozwój osobisty jednostki. Jest wykorzystywana w medycynie, zwłaszcza w psychiatrii. Jak wygląda biblioterapia w praktyce? I jakie znaczenie ma biblioterapia dla dzieci? Przeczytajcie.

1. Co to jest biblioterapia?

Czytanie książek uspokaja i łagodzi obyczaje. Pozwala się nam wyciszyć, uspokoić i redukować negatywne emocje. To fakty naukowe, które zaczeto wykorzystywać również w terapii różnych schorzeń.

Zauważono, że czytanie odpowiednich fragmentów literatury daje wiele korzyści, zwłaszcza osobom dotkniętym chorobami i zaburzeniami psychicznymi. Wspomaga też leczenie uzależnień. Coraz popularniejsza jest też biblioterapia osób niepełnosprawnych intelektualnie.

2. Biblioterapia – cele

Czytanie książek nie tylko redukuje stres i kreatywnie wypełnia wolny czas. Wzmacnia też wiarę w siebie, zwalcza poczucie osamotnienia i społecznej izolacji. Skłania też do autorefleksji.

W przypadku dzieci czytanie książek:

• rozwija moralnie i intelektualnie,
• pomaga zdobywać doświadczenie,
• wzbogaca słownictwo,
• rozwija spostrzegawczość i pamięć,
• wspomaga rozwój umiejętnosci kojarzenia faktów.

3. Biblioterapia a bajkoterapia

Formą biblioterapii w przypadku dzieci jest bajkoterapia. Jest to metoda pracy z dzieckiem, w której dzięki odpowiedniemu dobraniu literatury, młody czytelnik może utożsamić się z bohaterem lub przedstawioną sytuacją. Terapia może mieć charakter indywidualny lub grupowy.

Do wyboru są bajki psychoedukacyjne, psychoterapeutyczne, relaksacyjne i filozoficzne. Można też sięgnąć po baśnie (baśnioterapia) i wiersze dla dzieci (poezjoterapia).

4. Biblioterapia – książki dla dzieci

Nie każda książka sprawdzi się w bajkoterapii. By oswoić lęk lub poradzić sobie ze stratą, pomóc może bajka psychoterapeutyczna. Emocje wyciszą bajki relaksacyne. Posługują się one wizualizacją, oddziałują też na układ nerwowy dziecka.

Z kolei bajki filozoficzne nawiązują do etycznego aspektu życia. Pokazują, jak osiągnąć harmonię w kontaktach z innymi i z przyrodą. Mogą też zawierać praktyczne wskazówki, jednak nie narzucają ostatecznego rozwiązania. Skłaniają do refleksji.

5. Kiedy warto korzystać z bajkoterapii?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. Bogactwo literatury jest tak duże, że każdy może znaleźć bajkę odpowiadającą potrzebom dziecka. Program zajęć biblioterapeutycznych obejmuje różne cele: wzmocnienie samoooceny dziecka, jego relacje w grupie rówieśniczej i w rodzinie, problemy emocjonalne, problemy z nauką.

Bajkoterapię warto rozważyć wtedy, gdy zauważymy, że dziecko ma jakiś problem i nie wie, jak sobie z nim poradzić. Może mieć to związek ze zmianą w życiu, np. powiększeniem rodziny, zmianą miejsca zamieszkania, rozstaniem rodziców czy śmiercią bliskiej osoby.

Sięgnięcie po książkę pomoże również wtedy, gdy dziecko jest smutne, zestresowane, ma niską samoocenę lub gdy źle się zachowuje.

W trakcie bajkoterapii bardzo ważna jest odpowiednia atmosfera. Istotne jest, byśmy nie czytali dziecku z przymusu, ale dlatego, że to dobry sposób na bycie razem. Dajmy sobie odpowiednią ilość czasu na wspólną lekturę. Nie spoglądajmy na zegarek, nie poganiajmy dziecka. Podstawą jest zbudowanie atmosfery bezpieczeństwa i zaufania.

W bajkoterapii ważne jest, by lektura sprawiała przyjemność (i dziecku, i dorosłemu), łagodziła napięcie psychiczne i prowadziła do rozwoju.