Sprawdzili, co dziedziczymy po matce. Ciekawa zależność
Czy cechy charakteru faktycznie są dziedziczne – czy może jednak większy wpływ na osobowość mają wychowanie i środowisko? Naukowcy to sprawdzili i mają ciekawe wnioski.
1. Osobowość. Dziedziczymy ją czy nabywamy?
Jako osobowość psychiatrzy definiują charakterystyczny dla danej osoby zestaw zachowań, sposobów myślenia oraz temperamentu emocjonalnego.
Według często przywoływanej koncepcji "Wielkiej Piątki" osobowości autorstwa Paula Costy i Roberta R. McCrae, do stałych spektrów osobowości człowieka należą:
- otwartość (na doświadczenia, na ludzi);
- sumienność (duża samokontrola, ukierunkowanie na cel);
- ekstrawersja (gadatliwość, łatwość w nawiązywaniu kontaktów, nadpobudliwość);
- ugodowość (empatia, życzliwość, niska potrzeba współzawodnictwa);
- neurotyczność (wahania nastrojów, podatność na smutek, stres i negatywne bodźce).
Zdaniem badaczy, cechy znajdujące się w tych kategoriach są dziedziczne nawet w 40-60 proc.
2. Charakter zapisany w genach
Czynniki wpływające na kształtowanie osobowości od lat są obiektem zainteresowania badaczy i psychiatrów. To, w jakim stopniu należy do nich genetyka, a w jakim wychowanie, doświadczenia życiowe i środowisko, nadal nie jest jasno sprecyzowane, choć obecnie naukowcy coraz częściej wykrywają tu powiązania dziedziczne.
Jedno z większych badań na ten temat, w którym uczestniczyły bliźnięta i dzieci adoptowane, sugerują, że genetyka może odpowiadać za 30 do nawet 60 proc. posiadanych cech osobowości.
Co więcej, bada się także skalę dziedziczenia wielopokoleniowego, wokół którego skupione było badanie prof. Goenijana z University of Callifornia w Los Angeles. Dowiodło ono, że stany, takie jak lęk czy wzmożony niepokój odczuwane były nie tylko przed świadków traumatycznych wydarzeń (trzęsienie ziemi, wojna), ale także ich dzieci czy nawet wnuki.
3. Więcej dziedziczymy od matki?
Co dziedziczymy po matce, a co po ojcu? Wiele badań w tej materii przyniosło zaskakujące wnioski. Otóż częstsze powiązania zauważono między dzieckiem a matką. Mowa tu m.in. o dziedziczeniu takich cech, jak problemy ze snem, potencjał sportowy bądź zaburzenia nastroju, które były bardziej powiązane z ich występowaniem u matek niż u ojców.
Coraz to nowsze badania wykazują także, że neuroatypowość, taka jak np. ADHD wcale nie jest typowo męską przypadłością, jak uważało się dawniej, i może występować nawet częściej u dziewczynek i kobiet i również przez nie być dalej przekazywana w genach.
Aleksandra Zaborowska, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl