Uzdolnienia przedszkolaka
Jeśli rodzice pragną, aby ich dziecko wykształciło w sobie swoiste pasje, wzmocniło talenty i rozwijało rozmaite uzdolnienia, powinni zwrócić uwagę na wiek przedszkolny swojej pociechy. Wiek przedszkolny to właśnie okres, w którym ujawniają się różne talenty, a ich wczesne rozpoznanie i praca nad ich rozwojem mogą przynieść spektakularne efekty i pokierować dalszym życiem malucha.
1. Rozwój uzdolnień u dzieci przedszkolnych
Dziecko wybitnie zdolne często rozwija się nieharmonijnie. Są dzieci, które rodzą się obdarzone nieprawdopodobnym talentem. Jako trzylatki potrafią czytać, pisać, grać na fortepianie, rysować prawie jak profesjonaliści, liczyć.
Bywa jednak i tak, że świetnie rozwinięty intelektualnie pięciolatek, który czyta kilkudziesięciostronicowe powieści i mówi po angielsku, nie potrafi w ogóle porozumieć się z rówieśnikami.
Zdolności poznawcze są na poziomie ośmiolatka, a emocjonalne na poziomie czterolatka. Nie wie, co przeżywa, nie potrafi nazwać swoich emocji ani wczuć się w emocje innych.
Zdolności twórcze, pomysłowość i naturalna kreatywność ujawniają się najpełniej około 5 r.ż. dziecka pod postacią rozbudzonej ekspresji werbalnej, plastycznej, muzycznej i ruchowej. Po tym okresie następuje spadek zdolności twórczych, które niestymulowane, nie rozwijają się, ulegają zahamowaniu. Inteligentne, uzdolnione dziecko przedszkolne, osiągające sukcesy, może również doświadczyć widocznego i czasem trwałego zmniejszenia umiejętności w chwili, gdy rozpoczyna naukę w szkole.
W przedszkolu zdolne dziecko może sprawiać kłopoty wychowawcze i zostać zaszufladkowane przez niezbyt doświadczonych pedagogów jako ,,nadpobudliwe’’ albo przeciwnie − ,,wycofane’’. A to dlatego, że to, co ciekawi jego rówieśników, jemu może już wydawać się nudne.
W szkole również grozi mu nuda, która może pociągać za sobą zniechęcenie do nauki i w efekcie – paradoksalnie – gorsze stopnie. Dlatego warto indywidualnie traktować utalentowane dziecko i zapewniać mu zadania dostosowane do jego poziomu.
2. Dziecko zdolne, czyli kto?
O dziecku zdolnym mówimy, kiedy występuje korelacja trzech czynników. Po pierwsze, dziecko musi być obdarzone zdolnościami specjalnymi, np. muzycznymi, plastycznymi, poznawczymi, wysokim intelektem. Po drugie, musi mieć motywację, chce coś robić w życiu, jest ciekawe świata, eksploruje go z chęcią i szuka odpowiedzi na pytania, które je nurtują.
Po trzecie, potrafi myśleć twórczo. Myślenie twórcze to umiejętność szukania nowych pomysłów. Wiąże się to z kreowaniem sytuacji, których źródła należy szukać w bogatej wyobraźni dziecka. Jeżeli dziecko ma zdolność twórczego myślenia, to ze zwykłego patyka potrafi wyczarować sto różnych rzeczy. Ważne jest, aby nie szczędzić dzieciom pochwał, chwalić je za nowe pomysły. Warto też stymulować rozwój talentów dziecka. W rozwijaniu zdolności na pewno pomoże:
- dostarczanie dzieciom materiałów rozwijających ich wyobraźnię, takich, które wzbogacą język ekspresji słownej i niewerbalnej;
- zachęcanie dzieci do utrwalania swoich pomysłów oraz nadawanie gotowym już wytworom wyobraźni dziecka formy ekspozycji, np.: oprawianie rysunków w ramki;
- pielęgnowanie w dziecku swobody, radości tworzenia i dziecięcej dynamiki prezentowania uzdolnień;
- wspieranie i motywowanie do działania poprzez akceptację dziecka wraz z jego widzeniem świata;
- branie udziału w zabawach z dzieckiem, które rozwijają jego intelekt, wyobraźnię i twórcze myślenie, np.: lepienie figurek z masy solnej, zabawa w przyjęcie dla lalek, budowanie z klocków, rysowanie, kalambury, pomysłowe dokańczanie bajek czy śpiewanie piosenek.
Podstawą skutecznego funkcjonowania we współczesnym świecie jest postawa twórcza. Dzieci są z natury kreatywne, dlatego ich zdolności należy w nich pielęgnować i rozwijać. Myślenie twórcze pozwoli im w przyszłości być innowatorami w pracy zawodowej, a także spełniającymi się, radosnymi ludźmi.
Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Uzdolnione dzieci.