Symbole Bożego Narodzienia
Nie ma chyba drugiego święta, które tak bardzo obfitowałoby w symbole. Choinkę i Mikołaja można pominąć jako oczywistość. Mamy oprócz nich również inne, na dodatek jadalne. Wystarczy zapytać w miarę dobrze mówiące dziecko, co kojarzy mu się z Bożym Narodzeniem i na pewno wymieni chociaż kilka symboli. A cóż każda z nich oznacza? W jednej z książek znalazłam odrobinę ciekawych interpretacji. Raczej folklorystyczno historycznych, niż zgodnych z doktryną kościoła, lecz pomimo to wartych przybliżenia.
1. Co znaczą bożonarodzeniowe symbole?
- Jemioła (zdecydowanie niejadalna) - rozgościła się w domach na początku XX wieku. Nie była jednak „odkryciem" współczesności, wręcz przeciwnie. Starożytni uważali ją wręcz za roślinę świętą. Przez druidów celtyckich określana była jako Dar Nieba. By ją ściąć potrzebne były uroczystości, złoty sierp, biała płachta i ołtarz, na którym składano ją bogom. Tradycje wiejskie wielu regionów mówiły, że zawiera ona w sobie żywą duszę. Jest symbolem życia, odrodzenia, odnowienia życia rodzinnego, godzenia przeciwieństw, zgody, skruchy i pojednania. Powieszona chroniła przed złymi mocami. Pędy spełniały ludzkie życzenia, przynosiły szczęście i bogactwo. Ponadto leczyła niemal wszelkie choroby. Dziś wieszana jest głównie po to, by móc się pod nią bezkarnie całować. No i może jeszcze żeby pieniądze do nas, a nie od nas płynąć zaczęły.
- Jabłka - symbol miłości, zdrowia, pokoju, zgody, nieśmiertelności, wiecznej młodości, odkupienia. To tak z grubsza. Uważane za pokarm świętych. Przez Kościół kojarzone z owocem zakazanym, ale i odkupieniem grzechu pierworodnego, dlatego też wiszą na choince. Nie ma chyba domu, w którym nie zagościłyby w święta.
- Śliwki - obecne w bożonarodzeniowym kompocie, w kapuście, mogą być dodatkiem do śledzi, mięs i masy innych potraw. Tradycyjnie wierzono, że odpędzają wszelkie złe moce i wydłużają życie.
- Gruszki - w occie, w syropie, w kompocie. Do wyboru, do koloru. Ma przynosić szczęście, a do jego pełni dorzucały trochę grosza i długie życie.
- Figi - nie wszyscy lubią, nie wszyscy używają, ale może warto je polecić niektórym koleżankom? Są symbolem płodności, więc mogą się przydać, jako dobra wróżba! Wróżą również wszelką obfitość i (jakże by inaczej) długowieczność.
- Miód - niemalże w we wszystkich kulturach przypisuje mu się moc magiczną. Chroni od zła i nieszczęść. Symbolizuje wieczne szczęście, miłość, obfitość i wszelką pomyślność. Zapewnia bogactwo, również to wewnętrzne.
- Miód jako składnik miodowych placków i pierniczków świątecznych. Poganie składali placki bogom w dniu przesilenia. Teraz pierniczki biją rekordy popularności, a ich kształty nie są przypadkowe. Okrągłe oznacza słońce i radość. Moje ulubione gwiazdki chronią przed złem, podobnie jak dzwonki. Pierniczki choineczki symbolizowały „nieprzerwany cykl płodności". Zwierzątka, jak łatwo się domyśleć, nawiązywały do ofiar składanych niegdyś bogom.
- Ryby - smażone, pieczone, wędzone, w galarecie, marynowane… Uważane były niegdyś za Święte stworzenia. Symbolizują wolność, harmonię i wyzwolenie. W chrześcijańskiej tradycji są znakiem tajemnicy. Ryba w języku greckim jest skrótem „Jezus Chrystus Syn Boga Zbawiciela". To symbol początku, życia, nieśmiertelności, zmartwychwstania, a także płodności i obfitości. Potrawy z ryb mają zapewnić siłę, zdrowie i dostatek. Przy osiągnięciu tego ostatniego pomogą jeszcze łuski wciśnięte w portfel.
- Kapusta - i znów składnik charakterystyczny dla kuchni bożonarodzeniowej, przynajmniej w jej polskim wydaniu, mający zapewnić dostatek, a na dodatek ochronę przed nieszczęściem i złem.
- Gęś - w wielu krajach jest to świąteczne danie główne, wypierane przez indyka. Wiązana z kultem słońca, które miała niejako przedstawiać, gdyż była pośrednikiem pomiędzy niebem a ziemią. Ma podobno wiele wspólnego z miłością, odrodzeniem, duszą.
Gdy na świątecznym stole nie zabraknie wszystkich tych ingrediencji, bez obaw możemy popatrzeć w przyszłość. Nie ma możliwości, żeby nagromadzenie tylu dobrych omenów przeszło bez echa. Krótko mówiąc, czeka nas szczęście, bogactwo i wieczna młodość.