Strona bierna - w jaki sposób ją tworzymy, kiedy stosujemy?
Strona bierna i czynna czasownika jest konstrukcją składniową - przy przekształcaniu zdania ze strony czynnej na bierną cała struktura zdania podlega przebudowaniu. W wyniku takiego działania podmiot w zdaniu czynnym staje się dopełnieniem, dopełnienie bliższe zmienia się w podmiot, a forma czasownika zmienia się z prostej na złożoną. Kiedy używamy strony biernej? Do czego służy? Jak tworzyć stronę bierną? Sprawdź!
1. Czym jest strona bierna?
Strona bierna jest konstrukcją składniową, która wymaga użycia czasownika "zostać" lub "być". Jak wygląda zdanie w stronie biernej? Składa się z podmiotu, orzeczenia imiennego i imiesłowu przymiotnikowego biernego oraz dopełnienia.
Strona bierna jest przeciwieństwem strony czynnej, która zawiera podmiot i orzeczenie czasownikowe oraz dopełnienie.
2. Jak tworzymy stronę bierną?
Przekształcenie strony biernej w czynną i odwrotnie wymaga zmiany szyku zdania, a także zmiany podmiotu. Wyraz, który pełni rolę podmiotu w zdaniu wyrażonym w formie czynnej, w zdaniu biernym staje się dopełnieniem.
Analogicznie, dopełnienie bliższe ze zdania w formie biernej zmienia się w podmiot w formie czynnej.
3. W jakim celu używana jest forma bierna?
Strony biernej używamy, gdy chcemy podkreślić, że dana czynność wykonywana jest na podmiocie, który zachowuje się biernie.
W języku polskim strona bierna jest stosowana rzadziej niż czynna.
Przykładowe zdania w formie czynnej, przekształcone na bierną:
- "Ania myje talerze." - "Talerze są myte przez Anię."
- "Tata naprawia kran." - "Kran jest naprawiany przez tatę."
- "Bartek prowadzi samochód" - "Samochód jest prowadzony przez Bartka."
- "Dzieci oglądały bajkę." - "Bajka była oglądana przez dzieci."
- "Drużyna Staszka wygrała mecz." - "Mecz był wygrany przez Drużynę Staszka."
