Przymiotnik - czym jest, rodzaje, odmiana
Przymiotnik jest częścią mowy, która opisuje cechy rzeczy, zjawisk, stanów, pojęć oraz istot żyjących. Odpowiada na pytania: czyj? który? jaki? Czym jest przymiotnik w zdaniu? Czy przymiotnik odmienia się przez przypadki? Jakie przymiotniki nie podlegają stopniowaniu? Najważniejsze informacje o przymiotnikach w artykule poniżej!
1. Co to jest przymiotnik?
W szkole na języku polskim uczymy się, że przymiotnik określa cechy rzeczownika. Zgodnie z definicją przymiotnik jest samodzielną, odmienną częścią mowy, określającą cechy lub właściwości przedmiotów, osób i zjawisk.
Ta część mowy ukazuje cechy istot żywych, pojęć, stanów, rzeczy i zjawisk. Pozwala nam na dokładne opisanie tego, co widzimy lub słyszymy, dzięki przymiotnikom możemy uszczegółowić swoją wypowiedź.
Przymiotnik określa stałe lub doraźne cechy, zarówno te, które widać gołym okiem, jak i te niedostępne dla naszych zmysłów. Mogą nazywać barwę, wielkość, kształt oraz cechy wewnętrzne. Za pomocą przymiotnika możemy również wyrazić nasz stosunek do kogoś lub czegoś.
Przymiotnik może także stanowić równoważnik zdania przez to, że jest samodzielny składniowo oraz znaczeniowo.
2. Rodzaje przymiotników
W języku polskim możemy wyróżnić cztery grupy przymiotników:
- przymiotniki jakościowe - mogą podlegać stopniowaniu i występują w różnym natężeniu, np. miły, ciepły, ładny, brzydki;
- przymiotniki nieodmienne - najczęściej są to wyrazy obcego pochodzenia, np. khaki, super;
- przymiotniki relacyjne - opisują niezmienne, stałe cechy, np. lokomotywa spalinowa;
- przymiotniki dzierżawcze - przedstawiają przynależność do czegoś, np. syzyfowa praca.
3. Stopniowanie przymiotników
Przymiotniki to części mowy, które podlegają stopniowaniu, polegającemu na ukazaniu natężenia konkretnej cechy. Możemy wyróżnić trzy stopnie:
- równy;
- wyższy;
- najwyższy.
Istnieją również przymiotniki, które nie podlegają stopniowaniu. Tego typu przymiotniki oznaczają cechę niezmienną, np. kamienny, metalowy, plastikowy, drewniany.
4. Odmiana przymiotników
Przymiotniki odmieniają się przez liczby, rodzaje i przypadki. Gdy odmieniamy wyraz, zależnie od przypadku zmianie ulega jego końcówka fleksyjna, ta zaś część, która pozostaje taka sama to temat fleksyjny.
Czasem w obrębie tematu występuje wymiana głosek, np. ó na o, rz na r, t na ć, ch na sz itd. Zjawisko to nazywamy obocznością.
5. Jak piszemy "nie" z przymiotnikiem?
Zaprzeczenie "nie" z przymiotnikami w stopniu równym piszemy razem (np. niedobry, niechętny lub niemiły). W stopniu wyższym i najwyższym piszemy osobno (nie najchętniej, nie najlepiej, nie najgorzej).
