OB u dzieci
OB u dzieci to inaczej Odczyn Biernackiego (używany jest także skrót ESR – od erythrocyte sedimentation rate, co oznacza „wskaźnik sedymentacji erytrocytów”), który oznacza opad czerwonych krwinek. Zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie OB może oznaczać pewne dolegliwości, jednak nie pozwala na zdiagnozowanie choroby. To badanie krwi dostarcza ogólnej informacji, do prawidłowej diagnozy choroby lub zaburzenia potrzebne są dalsze, specjalistyczne badania. Badanie Odczynu Biernackiego przeprowadza się zwykle razem z morfologią krwi.
1. Jak bada się OB u dzieci?
OB u dzieci bada się tak samo jak u dorosłych. Pobiera się krew z żyły łokciowej, tak jak przy każdym innym badaniu krwi. Badanie powinno być przeprowadzane na czczo. Krew jest umieszczana w specjalnej rurce ustawionej pionowo. W strzykawce, do której pobierana jest krew powinien znajdować się cytrynian sodu, który jest antykoagulantem, co oznacza, że spowalnia krzepnięcie krwi.
Odczyn Biernackiego (Opad Biernackiego) to wskaźnik szybkości opadania erytrocytów, czyli czerwonych krwinek w osoczu w czasie jednej godziny. Pomiar przeprowadza się także po kolejnej godzinie, czyli po dwóch godzinach od pobrania. Wynik opisuje się jako odległość w milimetrach, na jaką krwinki opadły w czasie godziny. W normalnych warunkach jest to wartość dość stała, zależna od stężenia białek krwi, wielkości czerwonych krwinek, masy właściwej krwinek i masy właściwej osocza krwi.
2. Zbyt wysokie i zbyt niskie OB u dzieci
Normy Odczynu Biernackiego u dzieci w zależności od wieku:
- u noworodków 0-2 mm na godzinę,
- u noworodków między ósmym a czternastym dniem życia 4 mm na godzinę,
- u noworodków od czternastego dnia życia 17 mm na godzinę,
- u niemowląt do szóstego miesiąca życia 12-17 mm na godzinę,
- u dzieci powyżej szóstego miesiąca życia 7-8 mm na godzinę.
Wynik 20 mm na godzinę bywa uznawany za mieszczący się w normie przez niektóre laboratoria u dzieci do okresu dojrzewania.
Wysoki Odczyn Biernackiego może być wynikiem dużego stresu lub świadczyć o wystąpieniu następujących chorób:
- anemia,
- stany zapalne wewnątrz organizmu, zarówno ostre, jak i przewlekłe (np. zapalenie płuc, zapalenie wyrostka robaczkowego, gorączka reumatyczna, gruźlica),
- zaburzenia funkcjonowania wątroby,
- urazy, takie jak złamania kości czy operacje chirurgiczne,
- niedoczynność tarczycy,
- nadczynność tarczycy,
- hipercholesterolemia,
- choroby o podłożu reumatycznym,
- zmiany martwicze wewnątrz organizmu,
- białaczka i inne choroby nowotworowe.
Niskie OB z kolei sugeruje, że w organizmie mogą pojawić się:
- różnego rodzaju alergie,
- niewydolność krążenia,
- żółtaczka,
- niedobór fibrynogenu,
- nadkrwistość,
- wstrząs anafilaktyczny.
Badanie Odczynu Bernackiego jest stosowane jako badanie profilaktyczne, a także, szczególnie u dzieci, do oceny zaawansowania stanów zapalnych jelit. Podwyższone OB zwykle oznacza stan zapalny toczący się wewnątrz organizmu, jednak ten wyznacznik reaguje na zmiany wewnątrz organizmu dość powoli. Jeśli stan zapalny dopiero się zaczyna, lepszym jego wyznacznikiem będzie inne badanie – pomiar białka reaktywnego C (CRP).