Niebieska karta - czym jest? Jakie są jej konsekwencje?
Niebieska karta jest procedurą, która ma zapewnić bezpieczeństwo i pomoc osobie pokrzywdzonej przemocą w rodzinie. Zawiera informacje o aktach przemocy, jakie w danej rodzinie miały miejsce. Jak działa procedura Niebieskiej Karty, kto może ją wszcząć i jakie są jej konsekwencje?
1. Co to jest Niebieska karta?
Procedura "Niebieskie Karty" to wszystkie działania podejmowane i realizowane przez policję, oświatę, ochronę zdrowia, przedstawicieli jednostek pomocy społecznej oraz gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, związane z podejrzeniem problemu przemocy w rodzinie.
Rozpoczyna się od wypełnienia Niebieskiej Karty - A, a kończy na Niebieskiej Karcie - D, stąd też jej nazwa. Zgłoszenia nie musi dokonać osoba poszkodowana - może to być osoba z bliskiego otoczenia, zaniepokojona sytuacją. Istotne jest, że policja nie może odmówić wszczęcia procedury Niebieskiej Karty.
Ma to swoje minusy - niemal każdy może dokonać takiego zgłoszenia, co może prowadzić do nadużyć. Dokument zostaje w aktach potencjalnego agresora, co bywa wykorzystywane m.in. na rozprawach rozwodowych.
Z drugiej strony, procedura ta składa się z kilku poziomów i często jest jedynym sposobem na poprawę sytuacji.
2. Jak działa Niebieska Karta?
Procedura Niebieskie Karty uruchamia się automatycznie po wypełnieniu Niebieskiej Karty - A i składa się z kilku etapów.
Pierwszy etap to obserwacja rodziny przez wyznaczoną osobę (może to być pracownik socjalny, funkcjonariusz policji, etc.) Na tym poziomie mają miejsce również wizyty domowe, mające wesprzeć ofiarę oraz dać organom możliwość rozeznania się w sytuacji.
Następnie osoba poszkodowana zapraszana jest na posiedzenie interdyscyplinarnego zespołu, którego celem jest analiza sytuacji i wypełnienie formularza "Niebieska Karta - C"
Na podstawie tych działań tworzony jest plan pomocy, który następnie jest wprowadzany w życie. Ofiara przemocy otrzymuje wsparcie, w zależności od problemu, od właściwych jednostek (psycholog, ośrodek terapii uzależnień, Ośrodek Pomocy Społecznej). Jeśli zachodzi konieczność, jednostki te pomagają także w odizolowaniu sprawcy od ofiary.
Na spotkanie zespołu zapraszany jest także sprawca przemocy, z którego udziałem wypełniana jest "Niebieska Karta -D". Efektem takiego posiedzenia może być np. skierowanie do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, jeśli przyczyna przemocy tkwi w nadużywaniu alkoholu.
Koniec procedury ma miejsce, gdy przemoc w rodzinie ustanie, a indywidualny plan pomocy zostanie zrealizowany i nie ma konieczności podejmowania następnym działań. O zakończeniu procedury powiadamiane są podmioty, które w niej uczestniczyły.
3. Konsekwencje Niebieskiej Karty
Pamiętajmy, że samo założenie Niebieskiej Karty nie powoduje, że sprawca automatycznie trafia do aresztu, ponieważ nie jest to równoznaczne z zawiadomieniem o popełnieniu przestępstwa, jednak każde zgłoszenie dotyczące aktów przemocy będzie w niej odnotowane.
Niebieska Karta ma duże znaczenie, jeśli ofiara przemocy zdecyduje się na rozwód, ponieważ stanowi ważny dowód w sprawie i często pozwala na odseparowanie się od przemocowego partnera.
