Nauka kolorów dla dzieci
Świat dziecka od początku obfituje w wiele barw, które poznaje ono w swobodnym kontakcie z otoczeniem. Pierwszy rok życia dziecka to nieustanne, radosne eksplorowanie rzeczywistości wokół, za pomocą wszystkich zmysłów. Jednym z nich jest wzrok, dzięki któremu mały człowiek może cieszyć oczy kolorami, których nie potrafi jeszcze nazwać. Jednak niektóre z nich sprawiają mu swoim widokiem jawną radość.
1. Maluchy lubią wyraźne kolory
Już dawno odkryto, że niemowlęta wolą barwy intensywne, wyraziste, takie jak czerwony, czarny i biały. Dużą radość wywołują w nich połączenia tych kolorów oraz kolor żółty. Pastele, takie jak różowy czy błękitny, nie wzbudzają w nich takich emocji. Mały bobas nie przepada zbytnio za niebieskim i zielonym, zwłaszcza w ich ciemniejszych odcieniach. Warto jednak pamiętać, że faktyczna umiejętność rozpoznawania kolorów pojawia się dopiero około 2 roku życia. Przeciętny trzylatek powinien rozpoznać i nazwać podstawowe kolory, czyli czerwony, niebieski, żółty i zielony. Jednak kluczową kwestią jest to, że dzieci rozwijają się w różnym tempie. Nie jest więc powiedziane, że wszystkie maluchy muszą rozpoznawać kolory, jak tylko skończą trzy lata. Niektóre pewnie szybko nauczą się nazw poszczególnych barw, a innym przyjdzie to z pewnym trudem. Wszystkie jednak powinny opanować tę umiejętność nim pójdą do szkoły.
2. Zaburzenia związane z rozpoznawaniem kolorów
Pierwsze sygnały, że dziecko nie rozróżnia kolorów, można zaobserwować po trzecim roku życia. Na tym etapie dziecko już powinno umieć posegregować na przykład klocki według kolorów. Jeśli jednak twoje dziecko z uporem wrzuca klocki czerwone i zielone do tego samego pojemnika, warto pójść na konsultację do okulisty. Zaburzenia związane z rozpoznawaniem kolorów nazywamy ślepotą barw. Polega ona na niezdolności do spostrzegania różnic pomiędzy niektórymi lub wszystkimi kolorami. To wada wrodzona, która częściej dotyka chłopców niż dziewczynek. Ślepota barw może być także efektem uszkodzenia dróg wzrokowych.
Wśród zaburzeń wrodzonych wyróżniamy:
- dichromatyzm, czyli nierozpoznawanie jednego z kolorów (tutaj zaliczamy daltonizm, czyli nierozpoznawanie barwy zielonej lub mylenie jej z barwą czerwoną);
- trichromatyzm, czyli obniżona percepcja nasycenia i jaskrawości którejś z barw;
- monochromatyzm, czyli całkowite nierozpoznawanie kolorów (człowiek widzi świat w odcieniach szarości).
Jeśli u twojego dziecka wykryto zaburzenia w rozpoznawaniu barw, nauka kolorów może nie przynieść oczekiwanych efektów.
3. Kolorowy świat dziecka
Jeśli jednak trudności w rozpoznawaniu barw nie są związane z wrodzonymi defektami, warto poświęcić więcej uwagi na organizowanie dziecku zabaw, w trakcie których będzie ono mogło nauczyć się na początek czterech podstawowych kolorów. W przypadku małych dzieci doskonałym przewodnikiem po świecie kolorów będą książeczki z gotowymi zadaniami opartymi na nauce kolorów, różnego rodzaju gry planszowe wykorzystujące ruch i ekspresję twórczą dziecka. Ponadto można wykorzystać do nauki puzzle, klocki, kolorowe maty do tańczenia. Świetnie sprawdzają się plansze z kolorowymi naklejkami, prezentującymi różnokolorowy świat zwierząt, przedmiotów czy roślin. Nie da się ukryć, że znajomość kolorów u dziecka to kwestia niezwykle ważna. Dzięki tej umiejętności łatwiej jest się komunikować, opisywać przedmioty, ubrania czy jedzenie. Sama rozmowa oparta na nazywaniu barw przedmiotów z bezpośredniego otoczenia może być dobrym początkiem nauki. Później można dołączyć do tego wszelkie inne zabawy aktywizujące dziecko, na przykład wspólne rysowanie kredkami lub malowanie. Niewątpliwie interesującym pomysłem są specjalne gry, które w całości poświęcone są edukacji i zabawie w oparciu o kolory. Takim przykładem gry jest zestaw „Gram w kolory”. Zawiera on w sobie wiele przydatnych elementów, tafli, plansz i jedyne w swoim rodzaju koło kolorów ze scenariuszami do wykorzystania we wspólnej grze. Dzięki temu zapewnia nie tylko świetną zabawę, ale skutecznie utrwala wiedzę i bez problemu sprawdza się w gronie rówieśników, którzy samodzielnie odkrywają krainę pięknego, kolorowego świata.
Najważniejsza rola w sprawnym opanowywaniu znajomości kolorów przypada rodzicowi. Chodzi tutaj przede wszystkim o pomysłowe inicjowanie wspólnych zabaw, umiejętne wykorzystanie twórczych możliwości, ciekawe rozwiązania i komentarze, które skupią uwagę malucha.