Liczebniki. Poznaj liczące się słowa!
Liczebniki pozwalają określać liczbę osób, zwierząt i przedmiotów oraz kolejność poszczególnych obiektów w jakimś układzie, szeregu czy ciągu. Jest to odmienna, samodzielna część mowy. Jakie są jego rodzaje?
1. Liczebniki. Podział ze względu na znaczenie
Ze względu na znaczenie liczebniki dzieli się na: główne, np. pięć, osiemnaście, trzydzieści dwa porzadkowe, np. pierwszy, piąty, osiemnasty zbiorowe, np. pięcioro, dziesięcioro ułamkowe, np. trzy czwarte, pół Zapamiętaj, że liczebnik ułamkowy półtora występuje w dwóch formach rodzajowych: żeńskiej (np. półtorej godziny) oraz męskiej i nijakiej (np. półtora metra).
Liczebniki dzieli się też na: mnożne, np. podwójny wielorakie, np. trojaki, czworaki nieokreślone, np. kilka, kilkadziesiąt
Liczebniki zbiorowe pozwalają określić liczbę: ludzi, np. dwoje ludzi, pięcioro dzieci istot młodych, zwłaszcza zwierząt, np. pięcioro kurcząt rzeczowników występujących wyłącznie w liczbie mnogiej (pluralia tantum), np. dwoje drzwi, czworo nożyc*.
2. Co to są liczebniki główne?
Liczebniki główne mają dość skomplikowaną odmianę: liczebnik jeden ma w mianowniku takie formy jak zaimek ten, np. jeden, jedna, jednak w przypadkach zależnych przybiera formy przymiotnika, np. jednego, jednemu liczebnik dwa występuje w trzech formach rodzajowych: męskoosobowej (np. dwaj rycerze), żeńskiej (dwie dziewczynki) i nijakiej (np. trzy lizaki). liczebnik tysiąc odmienia się jak rzeczowniki w przypadku liczebników trzycyfrowych odmieniamy wszystkie składniki, np. Do finałów dostało się stu czterdziestu dwóch uczniów ze szkół w całej Polsce.
3. Liczebniki a interpunkcja
W przypadku liczebników obowiązuje kilka ważnych zasad interpunkcyjnych: po cyfrach rzymskich, które oznaczają liczebnik porządkowy, nie stawia się kropki, np. 20 XI 2020 r. kropkę stawia się po liczebniku porządkowym oznaczonym cyframi arabskimi (wyjątkiem są sytuacje, kiedy cyfry oznaczają godziny, stronę oraz dni miesiąca, po których jego nazwa zapisana jest słownie),
Warto też pamiętać, że nie wolno dopisywać końcówek fleksyjnych po cyfrach arabskich lub rzymskich (zdobywca 2. miejsca, uczeń I klasy)