Leżenie w ciąży – szkodzi czy pomaga?
Od lat w społeczeństwie panuje powszechna opinia, że jeżeli ciąża jest w jakiś sposób zagrożona, to pacjentka powinna dużo leżeć i odpoczywać. Poród przedwczesny jest to rozpoczęcie się porodu przed 37 tygodniem ciąży. Jeżeli towarzyszy mu pęknięcie błon płodowych, czyli tzw. odejście wód, wiąże się ze zwiększonym ryzykiem infekcji wewnątrzmacicznej.
Na wizycie lekarskiej między 18. a 22. tygodniem ciąży obowiązkowo wykonywany jest pomiar długości szyjki macicy oraz szacowane jest ryzyko porodu przedwczesnego na podstawie historii położniczej i występowania czynników ryzyka. Jeżeli zagrożenie wystąpienia porodu przedwczesnego zostało określone jako minimalne, nie ma powodów do interwencji lekarskiej.
Jeśli jednak następuje tzw. skrócenie szyjki macicy, wdrażane są działania medyczne, mające na celu przeciwdziałanie dalszemu jej skracaniu (takie jak podawanie progestagenów, zakładanie pessariów lub szwu szyjkowego, czyli mechaniczne "przytrzymywanie" szyjki macicy).
Sprawdź także:
Jeżeli mimo wszystko działania te są nieskuteczne lub wystąpiła czynność skurczowa macicy, powodująca dalsze rozwieranie się szyjki macicy, ciężarna jest przyjmowana do szpitala.
Leżenie i odpoczywanie nie ma potwierdzonej skuteczności w badaniach naukowych. Amerykańskie Towarzystwo Ginekologiczno-Położnicze zaleca wręcz zwiększenie aktywności fizycznej u pacjentek w ciąży z wywiadem porodu przedwczesnego. Lekarze zastrzegają jednak, że muszą być one pod stałą kontrolą medyczną.
Zalecenia francuskie się z tym pokrywają – leżenie w ciąży nie jest zalecane, ponieważ nie ma ono wpływu na zmniejszenie częstości występowania porodu przedwczesnego. Co więcej, wykazano, że może wpływać negatywnie na rozwój ciąży u pacjentek po in vitro.
Aktywność fizyczna zmniejsza ryzyko występowania cukrzycy u ciężarnych kobiet otyłych, zwiększa wydolność organizmu i przygotowuje kobietę do wysiłku fizycznego, jakim jest poród. Stopniowe przyzwyczajanie organizmu poprzez regularne ćwiczenia o średnim nasileniu ma zatem same pozytywy.
Dodatkowo, długi okres leżenia może mieć swoje negatywne skutki, wśród których najczęściej pojawiają się osłabienie siły mięśniowej, żylaki kończyn dolnych, obrzęki. Może to również doprowadzić do zakrzepicy żył głębokich. To z kolei może być powiązane z zatorowością płucną, która jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia.
W rzadkich, wybranych przypadkach (np. łożysko przodujące, wysokie ryzyko krwotoku), leżenie i odpoczynek rzeczywiście są zalecane. Jednak są to wyjątki i kobiety powinny być jasno poinformowane o przyczynach takich zaleceń przez swojego lekarza prowadzącego. W przypadku większości ciąż fizjologicznych, czyli takich, gdzie nie występują powikłania ciążowe, regularne ćwiczenia fizyczne wywierają same pozytywne skutki.
Artykuł powstał we współprazy ze Szpitalem im. Świętej Rodziny SPZOZ szpitalmadalinskiego.pl