"Hymn o miłości" - tekst i interpretacja
"Hymn o miłości" to fragment 1 Listu do Koryntian, którego autorstwo przypisuje się Pawłowi z Tarsu. Tekst jest bardzo znany i często odczytywany podczas ślubów w kościele katolickim. To też źródło wielu inspiracji dla pisarzy, poetów, malarzy i muzyków.
"Hymn o miłości" znany jest nie tylko katolikom. To tekst uniwersalny, ponadczasowy. Jest pieśnią, w której autor, dokonując wyliczenia, próbuje zdefiniować miłość.
1. "Hymn o miłości" - o czym traktuje?
"Hymn o miłości" nazywa się też „Pieśnią nad pieśniami Nowego Testamentu”. Powstał po podróży misyjnej Pawła do Koryntu, a więc najprawdopodobniej w latach 51-52 n.e. Napisany został w Efezie. Jego celem było pojednanie Koryntian i odpowiedź na wątpliwości, jakie narodziły się wśród tamtejszych chrześcijan.
Nad "Hymnem o miłości" pochylało się wielu naukowców. Badacze nie zawsze się ze sobą zgadzają. I tak nie ma zgody, co do czasu powstania utworu. Przyjęte lata 51-52 n.e. są podważane przez badaczy. Są też i tacy naukowcy, którzy odrzucają autorstwo Pawła z Efezu. Przekonują, że nie mógł on napisać tego utworu albo twierdzą, że dokonał interpolacji, czyli wstawienia do istniejącego tekstu fragmentów własnego autorstwa.
Gdybym mówił językami ludzi i aniołów, a miłości bym nie miał, stałbym się jak miedź brzęcząca albo cymbał brzmiący. Gdybym też miał dar prorokowania i znał wszystkie tajemnice, i posiadał wszelką wiedzę, i wszelką [możliwą] wiarę, tak iżbym góry przenosił. a miłości bym nie miał, byłbym niczym. I gdybym rozdał na jałmużnę całą majętność moją, a ciało wystawił na spalenie, lecz miłości bym nie miał, nic bym nie zyskał. Miłość cierpliwa jest, łaskawa jest. Miłość nie zazdrości, nie szuka poklasku, nie unosi się pychą; nie dopuszcza się bezwstydu, nie szuka swego, nie unosi się gniewem, nie pamięta złego; nie cieszy się z niesprawiedliwości, lecz współweseli się z prawdą. Wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, we wszystkim pokłada nadzieję, wszystko przetrzyma.
Święty Paweł, Hymn o miłości, 1 List do Koryntian, 13. 1-7, [w:] tegoż, Biblia Tysiąclecia, Poznań-Warszawa 1980, s. 13.
2. "Hymn o miłości" – interpretacja i nawiązania
Utwór można podzielić na trzy części:
- wiersze 1-3 – o bezużyteczności charyzmatów pozbawionych miłości,
- wiersze 4-7 – dowiadujemy się z nich, co jest istotą miłości,
- wiersze 8-13 – traktują o trwałości miłości.
Paweł z Tarsu przekonuje, że miłość to pragnienie dobra i szczęścia. Prawdziwe uczucie jest bezinteresowne, cierpliwe, pokorne, skore do przebaczenia.
"Hymnem o miłości" interesowało się wielu twórców. Nawiązywali do niego średniowieczni pisarze, m.in. Pierre Abélard i Tomasz z Akwinu.
Próbę interpretacji biblijnego utworu dokonali też mistyk Jan od Krzyża (XVI w.) oraz XIX-wieczny duński filozof Søren Kierkegaard. Do utworu nawiązywali też m.in.:
- James Joyce (cytuje fragmenty utworu w "Ulissesie"),
- Bob Dylan w utworze "Watered Down Love",
- Krzysztof Kieślowski w filmie "Trzy kolory. Niebieski",
- Jacek Cygan, autor słów do piosenki "Miłość cierpliwa jest, lecz i niecierpliwa".