Czym jest zespół urojeniowy?
Zaburzenia treści myślenia należą do głównych objawów schizofrenii. Mogą to być urojenia owładnięcia, prześladowcze czy wielkościowe. Warto wiedzieć, że zaburzenia urojeniowe są szerszą grupą patologii psychicznych i można wyróżnić wiele różnych rodzajów zespołów urojeniowych. Trzeba dodać, że objawy somatyczne, które występują w przypadku schizofrenii, są czasem takie same jak objawy somatyczne depresji. Warto o tym wiedzieć, gdyż może to być przydatne w odpowiedniej diagnozie schizofrenii.
1. Czym jest zespół urojeniowy?
Objawy somatyczne depresji takie jak: utrata zainteresowań, zaburzenia snu, podwyższony poziom lęku są powszechnie znane. Nie każdy jednak wie, że mogą one także wystąpić w przypadku zespołów urojeniowych. Warto jednak wiedzieć, że wpływają one na zmianę osobowości. Zespół urojeniowy zaliczany jest do zespołów psychopatologicznych i dawniej był nazywany paranoją prawdziwą lub obłędem. Sama nazwa zaburzenia urojeniowe wywodzi się z języka greckiego i oznacza „poza sensem” lub „obok rozumu”. To doskonale tłumaczy, czym jest zespół urojeniowy. Są to zaburzenia psychiczne, które wpływają na zachowanie chorego i przez które chory zachowuje się dziwnie w ocenie otoczenia. Część urojeń może mieć charakter prawdopodobny, czyli to, że partner nas zdradza, może być prawdą i może się wydawać prawdziwe dla otoczenia. Część urojeń nie jest traktowana przez chorych i przez społeczeństwo poważnie. W związku z tym nie jest uznawana za schorzenie psychiczne. Chory oraz jego otoczenie zakładają, że ten typ tak ma i dany zespół urojeniowy nie jest leczony.
2. Rodzaje zespołów urojeniowych
Można wyróżnić kilka zespołów urojeniowych: zespół urojeniowy prosty. W tym przypadku urojenia nie mają dominującej treści ani specyficznej struktury; zespół paranoiczny. Urojenia chorego są spójne i skoncentrowane wokół konkretnej tematyki. Treść urojeń jest możliwa do zaistnienia, może to być np. zdradzający partner. Chory może więc do swoich racji przekonać otocznie, choć nie mają one potwierdzenia w rzeczywistości; zespół parafreniczny, zwany też zespołem urojeniowo-omamowym. Chory cierpiący na ten zespół urojeniowy ma do czynienia z urojeniami paranoicznymi lub paranoidalnymi. Występują też u niego omamy słowne. Jednak osobowość chorego jest integralna; zespół paranoidalny. Pojawia się on w przypadku schizofrenii paranoidalnej. U pacjenta pojawiają się sądy, które przyjmują charakter nierealny, dziwaczny, absurdalny, a czasem nawet magiczny. Przekonania są niedorzeczne i chory nie jest w stanie przekonać otoczenia o ich prawdziwości; * zespół dezorganizacji psychicznej. Nazywany także zespołem hebefrenicznym. W tym przypadku u chorego następuje dezintegracja osobowości. Jest bardzo rozkojarzony i żyje we własnym świecie.
3. Treści urojeń
Zespoły urojeniowe można też skategoryzować pod względem treści urojeń. Może ona przyjmować formę: inividia, czyli paranoi zazdrości, querulatoria, czyli paranoi pieniaczej, gdzie chory przed sądem dochodzi domniemanych krzywd, persecutoria, czyli paranoi prześladowczej, inventoria, czyli paranoi wynalazczej, gdzie chory przekonany jest o swoich odkryciach i wielkich wynalazkach, reformatoria, czyli paranoi reformatorskiej, paranoi indukowanej, gdzie osoby z otoczenia chorego zaczynają wierzyć w to, że urojenia chorego są prawdziwe. Reakcje paranoiczne mogą występować czasem w wyniku zakłóceń komunikacji. Cierpią na nie zwłaszcza osoby niedosłyszące lub głuche. Wraz z zespołami urojeniowymi może pojawiać się osobowość paranoiczna. W takim przypadku chory ma tendencję do tworzenia teorii spiskowych. Jest bardzo podejrzliwy i zniekształca swoje doświadczenia.
To musisz wiedzieć:
4. Jak powstaje zespół urojeniowy?
Zespół urojeniowy może powstać w wyniku szoku psychicznego. Jego przyczyną może być też długotrwały stres lub izolacja. Może się też pojawić w wyniku zatrucia alkoholem. U chorego mogą wystąpić zaburzenia tożsamości. Uszkodzeniu ulega także sposób myślenia. Mogą pojawić się halucynacje. Występują też problemy z motywacją, wahania nastrojów. Mogą pojawić się także symptomy depresyjne i mogą to być nawet objawy somatyczne depresji. Pojawia się smutek, pesymizm, brak chęci do życia, niskie poczucie własnej wartości. Dlatego należy postawić odpowiednią diagnozę, aby leczenie chorego było jak najbardziej skuteczne.