Ból ucha u dzieci. Przyczyny i leczenie

Zapalenie ucha dotyczy najczęściej niemowląt i małych dzieci, u których układ odpornościowy dopiero się kształtuje, a budowa anatomiczna sprzyja rozwojowi zakażenia, ponieważ trąbka Eustachiusza jest szeroka i krótka. Po 6. roku życia częstość zachorowań znacznie spada, u dorosłych choroba występuje sporadycznie, ale także potrafi bardzo uprzykrzyć życie. W przypadku nieleczonego zapalenia ucha choroba może spowodować wiele bolesnych i trudnych do leczenia powikłań.

1. Przyczyny bólu ucha u dzieci

Ból ucha u dziecka w większości przypadków spowodowane jest zapaleniem ucha środkowego. Przeważnie dolegliwość rozwija się w następstwie przeziębienia lub zakażenia bakterią.

Schorzenie może również być wywołane przez zwiększoną produkcję śluzu i śliny, związaną z ząbkowaniem. Kolejnym czynnikiem zwiększającym ryzyko rozwinięcia stanu zapalnego w uchu środkowym jest podatność organizmu dziecka na alergie oraz przerost migdałków.

Zobacz film: "#dziejesienazywo: Czym jest ból?"

Generalnie, elementem łączącym wszystkie te przypadki jest zaburzone funkcjonowanie trąbki słuchowej, która łączy jamę bębenkową z gardłem.

Jeżeli chodzi o starsze pociechy oraz dorosłych, ból ucha niesie ze sobą zagrożenie wystąpienia zapalenia ucha zewnętrznego, a nie tak jak u najmniejszych dzieci – środkowego.

Ponadto, główną przyczyną pojawienia się dolegliwości nie jest infekcja, a uszkodzenie mechaniczne, spowodowane np. patyczkiem do czyszczenia uszu. Innymi przyczynami bólu ucha u starszego dziecka może być kontakt z zanieczyszczoną wodą, czy umiejscowiony tam niewielki przedmiot, taki jak np. część zabawki.

Niekiedy rosnący lub zakażony ząb może produkować promieniujący ból, odczuwany w okolicy ucha. Podobnie rzecz ma się z dolegliwościami zatok oraz gardła.

Zapaleniu ucha najczęściej towarzyszy pulsacyjny ból, lecz może pojawić się także lekki niedosłuch, szumienie oraz uczucie zatkanego ucha. W przypadku, gdy dolegliwość zniknie niespodziewanie i samoistnie, istnieje ryzyko przerwania błony bębenkowej.

Typowymi objawami zapalenia ucha są także gorączka (nawet powyżej 39°C), ropny płyn z ucha oraz brak apetytu, a wszystkie dolegliwości towarzyszące schorzeniu są szczególnie odczuwalne nocą oraz w pozycji leżącej. U małych dzieci najłatwiej rozpoznać stan chorobowy po rozdrażnieniu oraz ciągłym łapaniu się za małżowinę uszną.

2. Ból ucha u dzieci - jak pomóc?

W przypadku podejrzenia zapalenia ucha środkowego należy udać do lekarza, gdyż jedynie on jest w stanie ustalić przyczynę bólu ucha dziecka i rodzaj zapalenia. Co na ból ucha u dziecka będzie naprawdę skuteczne? W leczeniu tego schorzenia stosowana jest zazwyczaj terapia antybiotykowa, a w razie konieczności lekarz zajmuje się także zalegającą w uchu malucha woskowiną.

Może się on również zdecydować na podanie dziecku leków poprawiających drożność nosa i gardła, które spowodują obkurczenie ich błon śluzowych oraz w razie potrzeby na krople do uszu dla dzieci.

Jako leczenie wspomagające terapię antybiotykiem można również zastosować olejek kamforowy do ucha. Należy wcierać 1-2 krople olejku z tyłu małżowiny usznej 3 razy dziennie. Wykazuje on działanie rozgrzewające. Nie wolno podawać do ucha jakichkolwiek kropel bez zaleceń lekarza, gdyż można trwale uszkodzić błonę bębenkową dziecka. W ten sposób może dojść nawet do głuchoty.

Innym, starym, sprawdzonym sposobem domowym na ból ucha u dzieci jest okład z cebuli. Jedną cebulę należy pokroić na plastry, zawinąć je w ręcznik papierowy i ogrzewać nad parą wodną. Następnym krokiem jest naciskanie tak, aby cebula puściła sok.

Dalej należy przyłożyć okład do bolącego ucha, przymocowując go opaską lub szalem. Ważne jest, aby kompres objął też rejon za uchem. Dzięki temu ustąpi obrzęk śluzówek nosa i gardła oraz dokuczliwy ból ucha.