Amazonka. Co warto o niej wiedzieć?
Amazonka to największa rzeka Ameryki Południowej, która do dziś stanowi jeden z najmniej zbadanych regionów na ziemi. Jest symbolem dzikiej przyrody i potęgi natury. Co warto o niej wiedzieć?
1. Amazonka a Amazonia
Amazonka to nazwa rzeki o największym średnim przepływie na Ziemi. Bywa nazywana "Morzem Rzecznym". Niektórzy badacze są zdania, że to najdłuższa rzeka świata, inni jednak oddają podium w tym zakresie afrykańskiej rzece Nil.
Amazonka ma długość 6400 km. To tyle co odległość od Nowego Jorku do Rzymu! Od lat budzi zainteresowanie naukowców i podóżników, którzy odnajdują u jej brzegów doskonałe miejsce o obserwowania dzikiej przyrody. Dorzecze Amazonki porastają największe na świecie lasy tropikalne.
Amazonka płynie przez Peru i Brazylię oraz częściowo przez Kolumbię (rzeka graniczna). Jej źródło znajduje się w Andach na wysokości 5170 m n.p.m, a ujście ujście na Północnym Wschodzie Ameryki Południowej (na granicy z Oceanem Atlantyckim).
Amazonia to region w Ameryce Południowej w dorzeczu Amazonki. Zajmuje powierzchnię 7 mln km², z czego 5,5 mln km² to amazoński las deszczowy.
Nizina Amazonki zajmuje obszar 3,5 mln km², z czego większość leży w dorzeczu Amazonki.
2. Kto odkrył źródła Amazonki?
W 1996 r. źródła Amazonki odkrył polski podróżnik Jacek Pałkiewicz. Dziś w tym miejscu znajduje się obelisk z pamiątkową tablicą i zapisem: „Tu rodzi się Amazonka, największa rzeka świata. Ustaliła to w 1996 r. naukowa, polsko-włosko-rosyjsko-peruwiańska wyprawa kierowana przez Jacka Pałkiewicza”.
Odkrycie polskiego podróżnika uznane zostało przez brazylijski Instituto Nacional de Pesquisas Espaciais (Narodowy Instytut Badań Kosmicznych) oraz przez Towarzystwo Geograficzne w Limie. Bywa jednak kwestionowane, gdyż do źródeł Amazonii 11 lat wcześniej na czele międzynarodowej ekspedycji dotarł polski kajakarz Piotr Chmieliński.
3. Fauna i flora Amazonki
Naukowcy spierają się, czy Amazonka to najdłuższa rzeka świata, jednak są zgodni co do tego, że jest przyrodniczym cudem i domem dla wielu zwierząt. Amazonia jest miejscem o bardzo dużej bioróżnorodności.
Amazonię porastają liściaste tropikalne lasy deszczowe. Jest to obszar bogaty w przeróżne siedliska lądowe i wodne.
Zwierzęta Amazonii to m.in.:
- delfin rzeczny inia (inia amazońska),
- sotalia amazońska,
- manat rzeczny,
- kapibara (ssak)
- tapir amerykański i amazoński (ssaki),
- arirania amazońska (wydra olbrzymia; ssak),
- pekari białobroda,
- leniwce,
- anakondy,
- jaguary,
- piranie,
- żarłacze tępogłowe,
- strętwa (węgorz elektryczny).
Wody Amazonii i pobliskie lasy to też dom dla niezliczonej liczby przeróżnych gatunków ptaków i bezkręgowców. Bujna jest też roslinność tego terenu. Na jednym kilometrze kwadratowym rosną tysiące gatunków roślin.
Problemem jest jednak degradacja amazońskich lasów deszczowych, które karczuje się na potęgę, by móc zakładać plantacje i wydobywać surowce kopalne. Tę niszczycielską moc człowieka widać nawet z kosmosu.
4. Amazonka. Poznaj fascynujące fakty na jej temat!
- Dorzecze Amazonki ma powierzchnię 7 milionów kilometrów kwadratowych. To największe dorzecze na świecie.
- Hamza to nieoficjalna nazwa rzeki podziemnej płynącej pod Amazonką.
- Amazonka powstała ok. 11,8 mln lat temu.
- W wodach Amazonki odkryto dotąd ok. 3000 gatunków ryb. W rzeczywistości ta liczba jest na pewno wyższa.
- Amazonki na całej długości rzeki nie przecina żaden most.
- Amazonka może osiągać blisko 200 kilometrów szerokości.
