Alergia na mleko matki

Alergia na mleko matki?! Brzmi niewiarygodnie, a jednak... Okazuje się, że niektóre dzieci mogą być nadwrażliwe na substancje zawarte w pokarmie matki. Uczulenie na mleko matki jest jednym z rodzajów alergii pokarmowej.

Co prawda, dość rzadkim, ale wymagającym stosowania odpowiedniej diety przez karmiącą piersią kobietę. Jak wykazują dane statystyczne, problem alergii na pokarm naturalny dotyczy 0,5-2 proc. niemowląt karmionych piersią.

1. Karmienie naturalne

Powszechnie uważa się, że karmienie piersią jest bardzo korzystne dla dziecka, ponieważ nie tylko pokrywa jego potrzeby żywieniowe, ale również przyczynia się do wytworzenia między matką a maluszkiem niesamowitej więzi.

Karmienie naturalne wzmacnia odporność dziecka, bo dostarcza wielu przeciwciał i chroni przed chorobami okresu dziecięcego.

Zobacz film: "Wypróżnianie niemowląt - częstotliwość"

Jednak jak wskazują badania naukowe, nie zawsze karmienie dziecka piersią jest bezpieczne. Zdarzają się sytuacje, że niemowlę jest uczulone na substancje pokarmowe mleka matki, a nadwrażliwość na nie prowadzi do wystąpienia objawów choroby alergicznej.

Dlaczego dochodzi do uczulenia? Związane jest to z tym, że alergeny pokarmowe z przewodu pokarmowego matki poprzez naczynia krwionośne przenikają do gruczołów piersiowych, a stąd z mlekiem trafiają do jelit malucha.

Układ pokarmowy niemowlaka jest jeszcze niedojrzały, dlatego alergeny z łatwością przenikają przez nabłonek jelit do krwi, sprzyjając powstawaniu objawów alergii pokarmowej.

Można powiedzieć, że powodem uczulenia dziecka jest nie tyle samo mleko matki, co niektóre alergeny pokarmowe pochodzące z diety kobiety karmiącej piersią i przechodzące do jej pokarmu.

2. Czynniki sprzyjające alergii u dziecka

• Obciążenia dziedziczne – choroba alergiczna w rodzinie.
• Czynniki środowiskowe: kurz domowy, ekspozycja na dym tytoniowy, grzyby pleśniowe, hodowanie zwierząt futerkowych, zanieczyszczenie środowiska.
• Zakażenie wirusowe lub bakteryjne.
• Leczenie antybiotykowe matki lub dziecka.
• Robienie przerw w karmieniu naturalnym z użyciem mlecznych mieszanek.
• Stosowanie leków zawierających w swoim składzie alergeny pokarmowe, np. maści z kazeiną.
• Dieta matki bogata w pokarmy uczulające, takie jak: mleko krowie, przetwory mleczne, jaja kurze, mięso cielęce i wołowe, ryby morskie, mąka pszenna, cytrusy, czekolada, orzechy, soja.

  3. Objawy alergii pokarmowej u dziecka

Przebieg alergii pokarmowej wywołanej przez czynniki uczulające obecne w mleku matki jest bardzo różnorodny. Uczulenie ujawnia się najczęściej między drugim tygodniem życia a trzecim miesiącem.

Czasami symptomy występują u dziecka już w pierwszych godzinach życia lub po kilku dniach od narodzin. Dowodzi to możliwości przechodzenia alergenów pokarmowych z diety matki przez łożysko – jeszcze w czasie ciąży.

Uczulenie na mleko matki zazwyczaj manifestuje się wysypką skórną. Na skórze dziecka pojawiają się drobne grudki o rumieniowym podłożu. Występują głównie na policzkach, płatkach uszu i tułowiu. U noworodków zmiany skórne mogą się sączyć lub uporczywie swędzieć.

Często występują także objawy alergii ze strony układu pokarmowego. Należą do nich: bóle brzucha, niechęć do jedzenia, uporczywe ulewania, wymioty, kolka jelitowa, biegunka z obecnością śluzu lub krwi, zaparcia, wzdęcia.

Czasami mogą pojawiać się także problemy z układem oddechowym, takie jak: sapka, zatykanie nosa dziecka bez obecności wydzieliny, napady duszności, ciężkie oddychanie, rzężenie w piersiach, nawracające zapalenia ucha środkowego, nieżyt nosa, przedłużające się przeziębienia, podwyższona temperatura ciała, nawracające zapalenia oskrzeli lub zapalenia płuc.

4. Diagnostyka alergii pokarmowej u niemowląt

• Badania krwi (badanie stężenia granulocytów w rozmazie krwi obwodowej, badanie stężenia przeciwciał IgE, badanie poziomu swoistych przeciwciał IgE skierowanych przeciw konkretnym alergenom pokarmowym).
• Punktowe testy skórne z wykorzystaniem różnych alergenów pokarmowych (od trzeciego miesiąca życia dziecka).
• Test eliminacji i prowokacji – obserwacja dziecka w czasie wykluczenia z diety matki składnika pokarmowego podejrzanego o wywoływanie objawów alergii oraz po ponownym wprowadzeniu tego pokarmu do jadłospisu kobiety karmiącej piersią.

  5. Alergia na mleko matki a dalsze karmienie piersią

Jeśli badania diagnostyczne potwierdzą uczulenie dziecka na substancje zawarte w mleku matki, nie należy rezygnować z karmienia naturalnego. Trzeba jednak usunąć z diety kobiety karmiącej piersią produkty o potwierdzonych właściwościach uczulających.

Jednocześnie warto opóźnić nieco wprowadzenie do diety niemowlaka pokarmów stałych (nie wcześniej niż w szóstym miesiącu życia). W przypadku stwierdzenia alergii pokarmowej u niemowlaka należy ograniczać również kontakt dziecka z alergenami wziewnymi, np. dymem tytoniowym.

Matka maluszka alergika powinna stosować dietę hipoalergiczną, a więc pozbawioną pokarmów szkodliwych dla dziecka. W ich miejsce należy wprowadzać produkty zastępcze o podobnych wartościach odżywczych, by nie dopuścić do chorób związanych z niedoborem soli mineralnych, witamin czy innych składników pokarmowych.

W przypadku uczulenia na mleko matki stosuje się tzw. dietę bezmleczną. W miejsce eliminowanego mleka i jego przetworów wprowadza się hipoalergiczne mieszanki (mleko zastępcze). Jeśli leczenie alergii pokarmowej u niemowlaka dietą eliminacyjną nie przynosi pozytywnych efektów, konieczne jest wdrożenie leków przeciwalergicznych.

Gdy nawet po zastosowaniu farmakoterapii objawy alergii nie ustępują, wtedy dopiero należy zrezygnować z karmienia piersią.