Zaraża się nawet co 10. dziecko. Objaw pojawia się w nocy
Wrzesień to czas, kiedy dzieci wracają do żłobków i przedszkoli, niosąc ze sobą nie tylko wspomnienia z wakacji, ale niestety także ryzyko zakażeń pasożytniczych. To problem wstydliwy, ale właśnie teraz mierzy się z nim więcej rodzin, niż nam się wydaje.
1. Owsica. Zarazić można się w każym wieku
O tym, że temat owsicy staje się we wrześniu bardzo aktualny, świadczą nie tylko komunikaty na stronach powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych, ale też relacje samych lekarzy w social mediach.
Przypomniał o tym na Instagramie Michał Domaszewski, lekarz rodzinny, który pokazał działające na wyboraźnie nagranie z kolonoskopii pacjenta zakażonego pasożytami.
- Tą chorobą możemy się zarazić w każdym wieku. Dotyczy ona oczywiście głównie dzieci. Owsiki nie przekraczają 10 mm. Na szczeście jest to choroba, którą w większości przypadków możemy wyleczyć w gabinecie lekarza rodzinnego- mówił lek. Domaszewski, a po komentarzach pod jego nagraniem można wywnioskować, że owsica staje się jesienią problemem większej liczby rodzin, niż może nad się wydawać.
Według danych WHO z 2022 roku w ciągu 10 lat różnymi pasożytami zaraziło się ponad 4,5 miliarda ludzi, a w w Europie - co trzecia osoba. Jedną z najbardziej rozpowszechnionych chorób pasożytniczych w Polsce jest owsica. Stwierdza się ją u ok. 10 proc. dzieci w Polsce wieku od pięciu do 14 lat.
2. Skąd się biorą owsiki?
Większe ryzyko zachorowania mają dzieci spędzające dużo czasu w dużych skupiskach (żłobkach, przedszkolach, szkołach). Infekcja z malucha bardzo łatwo przenosi się także na innych domowników, a w konsekwencji leczyć musi się cała rodzina, a stan higieny w domu musi zostać co najmniej podwojony.
Zakażenie następuje poprzez połknięcie lub wdychanie mikroskopijnych jaj owsików, które mogą znajdować się na zanieczyszczonych rękach, zabawkach, pościeli czy nawet w kurzu domowym.
Małe dzieci są szczególnie podatne na zakażenie, ponieważ mają tendencję do wkładania rąk i przedmiotów do buzi, obgryzania paznokci i dzielenia się zabawkami i jedzeniem. Wystarczy jedno zakażone dziecko, by pasożyty zaczęły się szybko rozprzestrzeniać wśród innych towarzyszy zabawy.
3. Czy moje dziecko ma owsiki?
Owsica nie zawsze daje wyraźne objawy, co może utrudniać jej rozpoznanie. Najbardziej charakterystycznym jest swędzenie w okolicy odbytu, które nasila się szczególnie wieczorami i w nocy. Dlaczego wtedy?
W nocy samice przemieszczają się w okolice odbytu, gdzie składają jaja pokryte lepką substancją, która umożliwia ich przyleganie do skóry. Substancja ta z czasem wysycha, co sprawia, że jaja mogą się rozprzestrzeniać w otoczeniu. Po około czterech-sześciu godzinach jaja stają się inwazyjne, a ten stan utrzymuje się przez około 20 godzin.
Swędzenie często prowadzi do zaburzeń snu, co z kolei może wpłynąć na drażliwość i trudności z koncentracją u dziecka.
Inne objawy to bóle brzucha, głowy, a także nocne moczenie się u dzieci, które wcześniej nie miały takich problemów. U dziewczynek może dojść do stanów zapalnych w okolicach narządów płciowych. Zdarza się również, że zakażenie przebiega bezobjawowo, co jednak nie oznacza, że nie wymaga leczenia.
Inne mniej oczywiste objawy owsicy to utrata apetytu, spadek masy ciała, bladość skóry i podkrążone oczy.
4. Jak zdiagnozować owsicę?
Jeśli podejrzewasz, że twoje dziecko może mieć owsiki, warto udać się do lekarza pediatry.
Badanie na obecność owsików polega na pobraniu próbki z okolic odbytu, najlepiej wcześnie rano. Materiał pobiera się, przyklejając taśmę celofanową do skóry w okolicy odbytu przed porannym wypróżnieniem i kąpielą. Następnie próbkę analizuje się pod mikroskopem w poszukiwaniu jaj owsików.
Ze względu na to, że jaja nie zawsze są widoczne w jednej próbce, zaleca się powtórzenie badania przez trzy kolejne dni, aby zwiększyć szanse na ich wykrycie.
Czasami lekarz może zalecić badanie kału, jednak jest ono mniej skuteczne w wykrywaniu owsików, chyba że mamy do czynienia z bardzo intensywnym zakażeniem.
5. Jak leczyć owsicę?
Owsica jest stosunkowo łatwa do wyleczenia, ale wymaga przestrzegania kilku zasad.
Podstawą leczenia jest podanie dziecku odpowiednich leków przeciwpasożytniczych, takich jak pyrantel, mebendazol czy albendazol. Leki te zazwyczaj podaje się w dwóch dawkach - jedna na początku leczenia i druga po dwóch do czterech tygodni, aby wyeliminować owsiki, które mogły wykluć się z jaj. Leki podajemy po konsultacji z lekarzem.
Bardzo ważne jest, aby leczenie przeszli wszyscy domownicy, nawet jeśli nie mają objawów. Owsiki bardzo łatwo się przenoszą, a ignorowanie leczenia u innych członków rodziny może prowadzić do ponownego zakażenia dziecka.
Oprócz leczenia farmakologicznego kluczowe jest utrzymanie wysokiej higieny. Regularne pranie pościeli, ręczników i ubrań w wysokiej temperaturze, częste mycie rąk oraz przycinanie paznokci "na krótko" mogą znacząco zmniejszyć ryzyko ponownego zakażenia. Warto również zadbać o regularne odkurzanie i mycie podłóg, aby pozbyć się jaj owsików, które mogą przetrwać na różnych powierzchniach przez kilka tygodni.
6. Jak zapobiegać zakażeniu owsikami?
Zapobieganie owsicy polega głównie na utrzymaniu odpowiedniej higieny. Naucz swoje dziecko, jak ważne jest mycie rąk, zwłaszcza przed jedzeniem i po skorzystaniu z toalety. Regularne zmienianie pościeli i ubrań oraz dbanie o porządek w domu również odgrywają kluczową rolę w profilaktyce.
Jeśli zauważysz u dziecka nawyk obgryzania paznokci, warto podjąć działania, aby pomóc mu z niego zrezygnować, ponieważ jest to jedno z głównych źródeł zakażenia owsikami.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
