Wykaz skoków rozwojowych w 1. roku życia dziecka
W pierwszym roku życia każdego dziecka następuje wiele zmian nie tylko fizycznych, ale także psychicznych. Maluch zaczyna dostrzegać i rozumieć bodźce, które stymulują go do działania. Czasem tych bodźców jest bardzo dużo i to powoduje, że u dziecka pojawia się niepokój, a nawet stres. Nie zmienia się pielęgnacja niemowlaka, ale zmienia się sposób postrzegania przez niego świata.
Diametralne zmiany w zachowaniu dziecka mogą sugerować kolejną fazę skoku rozwojowego. Najczęściej jest on poprzedzony czasem, w którym maluch może być płaczliwy, trudno jest go uspokoić, nie chce spać. Może też być sytuacja odwrotna, w której dziecko staje się wyciszone, a najbezpieczniej czuje się w ramionach swoich rodziców.
Każdy etap rozwojowy to zmiany nie tylko w zachowaniu dziecka, ale także w jego umiejętnościach. Czasem rodzice, obserwując swoją pociechę, mają wrażenie, że przez jedną noc nauczyła się całej listy nowych umiejętności. Moment przejściowy, czyli czas zmian w zachowaniu dziecka, może trwać krótko, ale u dzieci starszych może się wydłużyć. Oczywiście nie wolno zapominać o tym, że rozwój psychoruchowy u dziecka to kwestia indywidualna. Jednak bez względu na wiek czy preferencje dziecka, jeśli chodzi o czynności, wszystko uzależnione jest od prawidłowej pracy mózgu.
1. Skoki rozwojowe
1.1. 5 tydzień w rozwoju dziecka
Zmysły dziecka są bardziej wrażliwe na bodźce z otaczającego je świata.
Maluch dłużej skupia uwagę.
Zwiększa się świadomość dotyku.
Pojawia się pierwszy świadomy uśmiech.
Układ pokarmowy zaczyna lepiej funkcjonować, a to powoduje, że maluch mniej ulewa.
W trakcie płaczu mogą pojawić się pierwsze łzy.
1.2. 7–9 tydzień w rozwoju dziecka
Zwiększa się świadomość ciała dziecka, np. orientuje się w schemacie rączek.
Zwiększa się kontrola nad ruchami, ale będą one jeszcze nie w pełni skoordynowane.
Maluch unosi głowę.
Próbuje dotykać i łapać przedmioty.
Interesuje się otoczeniem, np. rozgląda się, przygląda twarzom.
Bawi się swoim głosem, wydaje pierwsze dźwięki i wsłuchuje się w nie.
Pozytywnie reaguje na piosenki.
1.3. 11–12 tydzień w rozwoju dziecka
Zaczyna rozpoznawać emocje.
Następuje koordynacja ruchowo-wzrokowa.
Do trzymania przedmiotów zaczyna używać obu dłoni.
Może podnieść się do pozycji siedzącej przy przytrzymaniu go za ręce.
Bada przedmioty organoleptycznie.
Jest już duża świadomość ciała, np. dziecko zaczyna bawić się swoimi dłońmi.
Bawi się swoim głosem.
Potrafi dać do zrozumienia, że nudzi go długo trzymana zabawka.
Musisz to wiedzieć
1.4. 14–19 tydzień w rozwoju dziecka
Przekręca się z pleców na brzuch.
Podejmuje próby raczkowania.
Podparte na dłoniach potrafi unieść tułów.
Przekłada zabawkę z jednej dłoni do drugiej.
Świadomie zrzuca zabawki na podłogę.
Rozpoznaje swoich rodziców.
Zaczyna reagować na własne imię.
Rozumie niektóre polecenia, np. nie wolno.
Zachęcone uderza zabawką o stół i robi to w pełni świadomie.
Potrafi zasygnalizować, że chce być noszone na rękach.
Gdy jest najedzone, potrafi to okazać, np. odpycha butelkę z jedzeniem.
Pojawiają się nowe dźwięki, zaczyna posługiwać się spółgłoskami.
1.5. 22–26 tydzień w rozwoju dziecka
Może pojawić się lęk separacyjny.
Dziecko zaczyna rozumieć, że konkretne działanie daje jakiś efekt, np. płacz powoduje, że mama je przytula.
Rozumie także, że niektóre sytuacje mogą być ze sobą połączone.
Zaczyna się większa koordynacja ruchowa.
Zaczyna siadać samodzielnie bez podparcia.
Potrafi zastosować chwyt palec wskazujący – kciuk i w ten sposób podnieść zabawkę.
Potrafi wyjąć przedmioty, np. z pudełka, i je tam włożyć z powrotem.
Zwraca uwagę na szczegóły, np. metka na kocyku.
Zaczyna naśladować proste gesty, np. machanie rączką na do widzenia.
1.6. 33–37 tydzień w rozwoju dziecka
Zauważa, że przedmioty mogą być do siebie podobne.
Na tym etapie według specjalistów zaczyna kształtować się inteligencja.
Potrafi przytulić swojego pluszaka i okazać uczucia.
Potrafi podjąć inicjatywę do zabawy.
1.7. 41–48 tydzień w rozwoju dziecka
Potrafi tworzyć sekwencje ruchów.
Rozróżnia kolejność wydarzeń.
Umie powiedzieć nie, gdy nie ma ochoty np. na wypicie soku.
Zaczyna dopasowywać kształty.
Zaczyna się także etap nauki chodzenia.
Potrafi wykazać chęć do zabawy.
Dzieli się jedzeniem.
Rozpoznaje swoje zabawki.