Wapń w ciąży
Wapń jest makroelementem, który buduje kości, zęby oraz jest niezbędny do prawidłowej pracy mięśni. Niedobór wapnia w czasie ciąży może powodować osteopenię u kobiet oraz nieprawidłowy rozwój układu kostnego u płodu oraz noworodków.
1. Funkcje wapnia w organizmie
Wapń należy do soli mineralnych, które nie tylko regulują metabolizm organizmu, ale również budują, przede wszystkim kości oraz zęby. Ponadto wapń uczestniczy w krzepnięciu krwi, przekształcając protrombinę w trombinę oraz stabilizując powstały skrzep. Wapń zapobiega reakcjom alergicznym poprzez zmniejszenie przepuszczalności błon komórkowych. Całkowita zawartość wapnia w organizmie wynosi 1,4-1,6% masy ciała, czyli ponad 1,0-1,2 kg.
Niedobór wapniaw diecie, zwłaszcza u kobiet w ciąży, powoduje szereg objawów i schorzeń:
- krzywicę, która u dzieci jest wynikiem nieprawidłowego uwapnienia rosnących kości,
- osteomalację, która występuje głównie u osób dorosłych, prowadzi do rozmiękania i deformacji kości,
- osteoporozę, będącą wynikiem zmniejszenia gęstości kości, co zwiększa ryzyko złamań kości. Osteoporoza może wystąpić w trakcie ciąży w efekcie zaburzeń hormonów przytarczyc oraz niedoboru w diecie wapnia i witaminy D.
2. Wapń w diecie
Zapotrzebowanie na wapń w czasie ciąży zwiększa się z 1200 mg na 1600 mg na dobę. Podobne wartości charakteryzuje zapotrzebowanie na wapń w okresie karmienia piersią. Głównym źródłem wapnia w diecie jest mleko i produkty mleczne, takie jak biały ser, jogurt, kefir, maślanka.
| Produkt | Zawartość wapnia w 100 g produktu | Produkt | Zawartość wapnia w 100 g produktu |
|---|---|---|---|
| Mleko 3,2% | 118 mg | Dorsz, filety | 9 |
| Ser twarogowy półtłusty | 94 | Schab | 10 |
| Ser Ementaler | 835 mg | Fasola biała | 163 |
| Lody śmietankowe | 125 | Natka pietruszki | 193 |
| Jajko | 47 | Orzechy laskowe | 186 |
Duże ilości wapnia znajdują się w serze żółtym, jednakże zawiera on spore ilości cholesterolu i tłuszczu. Dlatego nie należy spożywać więcej niż 2 plasterki sera żółtego dziennie, aby nie wzrósł poziom cholesterolu we krwi. Łatwym sposobem uzupełnienia wapnia w diecie jest picie wody mineralnej o wysokiej zawartości wapnia – najlepiej powyżej 150 mg/ litr. Aby dostarczany wraz z dietą wapń mógł być wbudowany w tkankę kostną w organizmie człowieka, musi być odpowiedni poziom witaminy D. Zapobiega ona bowiem nadmiernemu wydalaniu wapnia z moczem. Witamina D jest syntetyzowana w skórze pod wpływem promieni słonecznych, ale w niewielkich ilościach, dlatego należy spożywać pokarmy bogate w tę witaminę: tran, ryby, masło, ser biały.