Sposoby na ciemieniuchę
Ciemieniuchę trudno nazwać chorobą, jednak jest to częsta i dokuczliwa przypadłość niemowląt. Ciemieniucha ma postać żółtych lub beżowych, a nawet brązowych łusek przyklejonych do owłosionej skóry dziecka. Najczęściej lokalizuje się na główce (w okolicach ciemienia – stąd nazwa), ale także w okolicach brwi i noska niemowlęcia.
Bezpośrednią przyczyną ciemieniuchy jest niedostateczny rozwój gruczołów łojowych, nadmiar hormonów kobiecych w organizmie niedawno narodzonego dziecka, ale także rozwój grzybów na skórze.
Wszystkie trzy przyczyny skutkują tym, że gruczoły łojowe małego człowieka produkują zbyt dużo sebum (czyli substancji otaczającej skórę i zapewniającej jej właściwie nawilżenie i natłuszczenie). Substancja ta łączy się z łuszczącym się naskórkiem i tworzy skorupę, widoczną w postaci łusek.
Ciemieniucha zaliczana jest do stanów zapalnych o charakterze łojotokowym (seborrhoeic dermatitis). Choć zmiany na skórze są często rozległe i wyglądają bardzo nieładnie, nie są bolesne ani swędzące.
1. Leczenie ciemieniuchy
Jak wspomniano wcześniej, ciemieniucha nie jest chorobą, uniemożliwia jednak prawidłowe oddychanie skóry. Dlatego wymaga leczenia, a właściwie - odpowiedniej pielęgnacji. Podstawowym sposobem walki z ciemieniuchą jest natłuszczanie główki dziecka oliwką (odpowiednią dla niemowląt) na 15-20 minut przed kąpielą. Dzięki temu twarde łuski zmiękną.
Następnie należy wykąpać malucha jak zawsze, umyć mu główkę szamponem lub płynem do kąpieli przeznaczonym dla niemowląt, a po lekkim przesuszeniu, wyczesać łuski miękką szczotką. Jeśli to nie pomaga, należy na noc posmarować główkę dziecka oliwką lub wazeliną i założyć lekką bawełniana czapeczkę.
Rano wykąpać dziecko i wtedy spróbować usunąć łuski szczotką. W aptekach dostępne są także bez recepty specjalne środki przeciw ciemieniusze, zawierające poza substancjami natłuszczającymi również wyciągi roślinne. Ceny preparatów wahają się od 5 do nawet 100 zł za opakowanie ok. 50 ml.
2. Domowe sposoby leczenia
Domowym sposobem na walkę z ciemieniuchą jest specjalna maseczka z płatków owsianych, jednak ze względu na wiek dziecka jest ona dosyć trudna do nałożenia. Zabieg wykonuje się tak: dwie łyżki płatków owsianych zalewamy bardzo ciepłą wodą i pozostawiamy, aby zmiękły. Następnie "papkę" z płatków nakładamy niemowlęciu na zmienione chorobowo miejsca. Po kilku minutach kąpiemy maleństwo zmywając mu pozostałości z maseczki z główki.
3. Tego robić nie wolno
Uwaga! Nie wolno wyskubywać czy zdrapywać ciemieniuchy. Skóra niemowlęcia jest bowiem bardzo delikatna i łatwo można ją w ten sposób uszkodzić. To z kolei może prowadzić do wtórnych infekcji i zakażeń bakteryjnych oraz stanów zapalnych.
Nie wolno też stosować do natłuszczania skóry dziecka – jak radzą niektóre starsze osoby – oliwy z oliwek. Jeśli bowiem ciemieniucha powstała m.in. na gruncie infekcji bakteryjnej, dojdzie do jej zaostrzenia.
Najlepsze do leczenia ciemieniuchy są specjalne oliwki dla niemowląt oraz oliwa salicylowa. Nie wolno też pod żadnym pozorem stosować dostępnych bez recepty maści łagodzących podrażnienia skórne ani tym bardziej maści o działaniu przeciwgrzybiczym czy wysuszającym, a już w żadnym razie maści zawierających antybiotyki czy leki sterydowe.
4. Kiedy do lekarza
Prawidłowo pielęgnowana skóra niemowlęcia powinna wrócić do normy w ciągu dwóch – trzech tygodni. Jeśli jednak poprawa nie następuje, a ciemieniucha zajmuje coraz większy obszar skóry – rozprzestrzenia się na nieowłosioną skórę za uszami, w okolicy paszek czy szyi – należy udać się do lekarza (nie jest konieczna wizyta u dermatologa, wystarczy wizyta u pediatry). Zdarza się bowiem, że zmiany mają charakter alergiczny lub hormonalny, czasami konieczne jest leczenie farmakologiczne.
Bywa też tak, że raz zaleczona ciemieniucha powraca, nawet po kilku miesiącach. Niektóre dzieci doświadczają jej nawet już jako kilkulatki. Leczenie w każdym przypadku jest takie samo, choć u starszych dzieci warto zmiany na skórze skonsultować z pediatrą.