Rok świetlny. Co to za jednostka, ile rok świetlny ma lat?
Rok świetlny to jednostka długości powierzchni. Nie ma ustalonego symbolu tej jednostki, w literaturze anglojęzycznej można spotkać skrót "l.y.", w języku polskim zaś zwykle używamy pełnej nazwy "rok świetlny". O tym, co charakteryzuje tę jednostkę, uczymy się w szkole na lekcjach fizyki. Wyjaśniamy, czym jest rok świetlny, do czego służy i ile trwa rok świetlny?
1. Rok świetlny - definicja
Zgodnie z definicją rok świetlny to astronomiczna jednostka, równa odległości, jaką pokonuje światło w próżni w czasie jednego roku juliańskiego (365,25 dnia i 31 557 600 sekund).
Przeliczając na inne jednostki rok świetlny to w przybliżeniu:
- 9,5 petametra;
- 9,5 biliona kilometrów;
- 9,5 biliarda metrów.
Rok świetlny nie ma ustalonego symbolu jednostki, w anglojęzycznej literaturze używany jest symbol "l.y", w polskiej używamy określenia "rok świetlny".
2. Rok świetlny - odległości w sekundach i latach świetlnych
- rok świetlny to w przybliżeniu 3,26 lat na Ziemi;
- dystans z Ziemi do Księżyca światło pokonuje w około 1,3 s - można było to zaobserwować w czasie komunikacji z członkami misji Apollo;
- dystans od Ziemi do końca Układu Słonecznego to około 1 rok świetlny;
- gwiazda znajdująca się najbliżej Ziemi poza Układem Słonecznym - Proxima Centauri leży około 4,28 lat świetlnych od naszej planety;
- gwiazdy, które widzimy gołym okiem, położone najdalej od Ziemi, znajdują się około 2000 lat świetlnych od naszej planety;
- najdalszy obiekt widoczny gołym okiem - Galaktyka Andromedy, znajduje się około 2,4 mln lat świetlnych od Ziemi;
- odległość od najdalszych punktów we Wszechświecie dostępnych do obserwacji to 15 mld lat świetlnych.
3. Odległość Ziemi od Słońca w latach świetlnych
Dystans dzielący Ziemię od Słońca wynosi około 150 mln km, co odpowiada ponad 8 minutom świetlnym. Jest to równoznaczne z tym, że obserwując Słońce, widzimy jego stan sprzed ponad 8 minut.
Najjaśniejsza gwiazda, którą możemy zobserwować - Syriusz, znajduje się w odległości 8,8 roku świetlnego, czyli jego obecny stan można będzie dostrzec dopiero za niecałe 9 lat.
Średnica naszej Galaktyki wynosi około 100 tys. lat świetlnych.
4. Do czego służy nam rok świetlny?
Wszechświat ma ogromne rozmiary, a odległości między poszczególnymi obiektami, które się w nim znajdują bardzo trudne do zmierzenia. Dzięki wykorzystaniu roku świetlnego jako jednostki odległości możemy uświadomić sobie, że światło nie porusza się natychmiast.
Jeśli galaktyka oddalona jest od Ziemi milion lat świetlnych, oznacza to, że podróż światła zajęła milion lat - gdy obserwujemy tę galaktykę, tak naprawdę patrzymy na nią milion lat temu.
Jednostka ta często mylona jest z jednostką czas, z uwagi na to, że zawiera słowo "rok", pamiętajmy jednak, że mówiąc "rok świetlny" mamy na myśli jednostkę dystansu.
