Psychiatria dziecięca w kryzysie. Ministerstwo Zdrowia przedstawia projekt reform
Dzieci coraz częściej cierpią na depresję, mają zaburzenia lękowe, podejmują próby samobójcze. Ministerstwo Zdrowia przedstawiło nowy projekt wprowadzający trójstopniowy system opieki psychologicznej i psychiatrycznej dla dzieci.
1. Opieka psychiatryczna dla dzieci i młodzieży - problemy
Psychiatria dziecięca w Polsce stanęła nad przepaścią. Zamykane są oddziały i szpitale, brakuje specjalistów. A to wszystko w sytuacji, gdy narasta skala zaburzeń emocjonalnych u dzieci, wzrasta problem chorób psychicznych i zachowań autodestrukcyjnych wśród dzieci i młodzieży. Coraz częstsze jest samookaleczane się w depresji i próby samobójcze.
- Pomimo, że oczekiwanie, że system ochrony zdrowia psychicznego obejmie wszystkie przypadki osób z zaburzeniami, jest nierealistyczne, można ocenić, że aktualnie opieką psychiatryczną jest objętych ok. 25 proc. osób potrzebujących - zwraca uwagę psycholog kliniczno-sądowy Urszula Struzikowska-Marynicz.
- Najczęstszym rodzajem zaburzeń są zaburzenia lękowe, na które można przyjąć, że cierpi co szósta osoba – podaje. - W ostatnim czasie sporo słyszy się o kolejnych zamykanych oddziałach psychiatrycznych dla dzieci i młodzieży, a przecież to pacjenci o takich samych prawach jak dorośli. Z racji potrzeb i zadań rozwojowych to pacjenci stanowiący najbardziej delikatną grupę, wymagającą szybkiej interwencji psychiatrycznej dla nich i ich rodzin - podkreśla psycholog.
Ministerstwo Zdrowia od dawna zapowiadało zmiany systemowe i lepsze finansowanie dziecięcej opieki psychiatrycznej. Skala zmian nie satysfakcjonowała jednak ani lekarzy, ani pacjentów. Rodzice dzieci z zaburzeniami psychicznymi i emocjonalnymi stale narzekają na problemy z dostępem do specjalistów.
- Zaniedbanie w dzieciństwie czy młodości występujących problemów natury psychicznej u tej grupy pacjentów niepomyślnie rokuje na przyszłość - [podkreśla Urszula Struzikowska-Marynicz. - To generuje kolejnych pacjentów wieku dorosłego, często w stanie zdrowia gorszym niż gdyby otrzymali oni profesjonalną pomoc i wsparcie na wcześniejszym etapie choroby!
2. Opieka psychiatryczna dla dzieci i młodzieży - projekt zmian
Rozwiązaniem tych problemów ma być nowy projekt Ministerstwa Zdrowia opublikowany przez Rządowe Centrum Legislacji. Podstawowe kryterium, które wymaga zmian to ułatwienie dostępu do specjalistów. Trzystopniowy system opieki ma stanowić odpowiedź na coraz częściej stawiane pytania o przyszłość polskiej psychiatrii dziecięcej.
Ponieważ kluczem do sukcesu jest szybka diagnostyka, zgodnie z założeniami nowego programu, już nauczyciele i pedagodzy mają kierować dzieci do ośrodków na pierwszym poziomie.
Będą to Ośrodki Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży. Tutaj w pierwszej kolejności będą trafiać dzieci m.in. z depresją lub fobią społeczną, tutaj będzie padała diagnoza, czy pacjenta trapi depresja czy zwykłe przygnębienie.
Dyżurujący tam specjaliści: psycholog, specjalista psychoterapii i terapeuta środowiskowy będą udzielać porad, diagnozować i kierować na terapię – indywidualną, grupową lub terapię dla całej rodziny.
Drugi poziom ma stanowić Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży, gdzie obok poradni zdrowia psychicznego, ma być również dostęp do dziennego oddziału psychiatryczno-rehabilitacyjnego z co najmniej 15 miejscami dla pacjentów. Wsparciem ma być zespół specjalistów odwiedzających chorych w domach.
Trzeci poziom to Ośrodek Wysokospecjalistycznej Całodobowej Opieki Psychiatrycznej, dedykowany osobom w kryzysie psychicznym, oferujący również konsultacje psychiatryczne w nagłych sytuacjach.
- Psychiatra przeżywa swoisty renesans - komentuje z zadowoleniem psycholog Urszula Struzikowska-Marynicz. - Odchodzi się od modelu instytucjonalnego i rozszerza się aktywność psychiatrii środowiskowej jako formy leczenia i wspierania osób chorujących psychicznie, a także ich rodzin i środowisk.
Specjalista wymienia pozytywne zmiany w tym obszarze: - Powstały i rozwinęły swoją działalność na rzecz chorych dzienne oddziały psychiatryczne, warsztaty terapii zajęciowej, zakłady pracy chronionej oraz lecznictwo ambulatoryjne i prywatne gabinety psychologiczne oraz psychiatryczne.
- Aktualnie można więc powiedzieć, że pobyt w szpitalu psychiatrycznym, chociaż bywa niezbędny, jest jedynie fragmentem złożonych oddziaływań leczniczych i terapeutycznych dla pacjenta oraz jego środowiska rodzinnego – podkreśla psycholog.
- Dlatego tak istotne ma znaczenie rozwój pozaszpitalnych form wsparcia i leczenia osób z zaburzeniami i chorobami psychicznymi, a także szerokie wsparcie dla naturalnych środowisk życia tych osób, aby stworzyć jak najbardziej kompleksowy system pomocy już na wczesnych etapach zaburzeń w zdrowiu psychicznym, determinującym niekiedy całe życie pacjenta i jego rodziny.
Założenia projektu Ministerstwa Zdrowia wydają się więc idealnym rozwiązaniem na bolączki współczesnego systemu psychiatrii dziecięcej. Czy jednak praktyczna realizacja będzie sukcesem? Każda reforma wymaga zarówno czasu, jak i nakładu środków finansowych.
W sytuacji niedofinansowania zarówno opieki psychiatrycznej, jak i sektora edukacji, wprowadzenie proponowanych zmian może być dużym wyzwaniem. Ze względu na ogromne zapotrzebowanie na ośrodki diagnostyczne i terapeutyczne pozostaje mieć nadzieję, że sugerowany trójstopniowy system opieki pozostanie nie tylko w sferze planów. O realizacji ministerialnych obietnic będziemy informować na bieżąco.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl