Nauka to nie tylko loty w kosmos i nowe technologie. Odkrycia naukowców dla rodziców
Badacze zajmują się tematami znacznie nam bliższymi. I tak w tym roku próbowali odpowiedzieć, który rodzic jest szczęśliwszy, co słyszą noworodki i na co jeszcze wpływa karmienie piersią.
1. Nowa piramida żywieniowa
Naukowcy w mijającym roku wielokrotnie zajmowali się tematem odpowiedniego żywienia, snu i dawki ruchu. Ciągle próbują odpowiedzieć na pytanie, jak zapewnić dzieciom zdrowy rozwój. Na szczęście znaleźli też czas, na inne, mniej poważne badania.
Kiedy zacząć rozszerzanie diety, co podać pierwsze i co zrobić, kiedy dziecko przez tydzień żywi się tylko makaronem – to pytania, które spędzają sen z powiek wielu rodziców. Opracowana w 2019 roku przez Instytut Żywności i Żywienia piramida zdrowego żywienia i stylu życia dzieci i młodzieży trochę porządkuje ten temat.
Ostatnie zmiany wprowadzane były w 2009 roku, od tego czasu styl życia mocno się zmienił. Dlatego też po raz pierwszy został w piramidzie uwzględniony ruch, zdrowy sen, a nawet czas przed ekranami. Aktywności fizyczna stanowi teraz podstawę piramidy, dając do zrozumienia, że samym zdrowym jedzeniem nie zadbamy o prawidłowy rozwój dziecka. Jako minimum ustalono godzinę aktywności dziennie, ograniczając przy tym korzystanie z elektroniki do maksymalnie dwóch godzin na dobę.
Sporą zmianą jest też pierwsze miejsce jeśli chodzi o produkty spożywcze. Do tej pory były to produkty zbożowe, dziś na podium mamy warzywa i owoce. Do one mają dostarczać witamin, związków mineralnych i stanowić bazę codziennej diety dzieci.
2. Ile snu, ile ruchu
Ustalenia IŻiŻ pokrywają się z tym, co w 2019 roku ustaliło WHO. Według nich noworodki nie powinny być unieruchomione na dłużej niż godzinę ciągiem (w foteliku, bujaku czy chuście), a spać powinny 14-17 godzin na dobę. To bardzo optymistyczne badania, część rodziców ubolewa jednak, że ich nieśpiące dzieci nie miały o nich pojęcia.
Dzieci nieco starsze, do drugiego roku życia, powinny już spędzać 3 godziny dziennie na aktywności ruchowej. WHO dopuszcza fakt, że w tym wieku dzieci mogą już zaliczyć pierwszy kontakt z elektroniką, jednak nie powinny spędzać w ten sposób czasu. Dla rozwoju fizycznego, jak i intelektualnego znacznie lepszy będzie ruch.
Przedszkolaki natomiast poza tym, że 3 godziny dziennie powinny być aktywne ruchowo, to przynajmniej godzina z tego powinna być w stopniu intensywnym – czyli nie spokojny spacer po galerii handlowej, a raczej szaleństwa na placu zabaw. Oglądanie bajek ograniczamy do godziny dziennie. Dopiero po 6 roku życia możemy pozwolić na nieco więcej czasu przed ekranem. WHO podkreśla jednak, że nie chodzi o bezwartościowy czas po prostu gapienia się w tablet, a dobór wartościowych programów czy bajek i oglądanie ich w towarzystwie opiekunów.
3. Pierś, a lewa ręka
Kolejne doniesienia naukowe należą do tych, bez których raczej moglibyśmy przeżyć. Według badań Philippe P. Hujoel wśród dzieci karmionych piersią co najmniej pół roku, jest mniej osób leworęcznych niż wśród dzieci karmionych butelką.
I choć autor badania jest daleko od wyciągania wniosków, że to właśnie karmienie definiuje, którą ręką będziemy pisać w przyszłości, to zostawia do przemyślenia, czy sposób karmienia nie ułatwia lateralizacji (procesu wyboru strony dominującej). Badania jednak nie uwzględniają wielu czynników i nie odpowiadają na wszystkie związane z tematem pytania, możemy je zatem traktować, jak zwykłą ciekawostkę.
4. Kto bardziej szczęśliwy
Naukowcy z Kalifornii postanowili wziąć pod lupę poczucie zadowolenia u rodziców i sprawdzić, czy o szczęście łatwiej u matek, czy u ojców. Co wydaje się dość oczywiste, zarówno mamy, jak i ojcowie, byli szczęśliwsi, kiedy mogli oddać się opiece nad dzieckiem, niż podczas wykonywania pozostałych obowiązków, jednak poziom zadowolenia wśród ojców był znacznie wyższy.
Jako rozwiązanie zagadki, autorka badania Katherine Nelson-Coffey wskazuje sposób, w jaki rodzice spędzają czas ze swoimi pociechami. Zabawa znacznie częściej przypada w udziale właśnie ojcom, natomiast matki, w czasie swoich "dyżurów" z dziećmi, zajmowały się ubieraniem, kąpaniem, karmieniem i innymi obowiązkami, wynikającymi z posiadania dzieci. Warto pamiętać o tym i dzielić równo i przyjemności i obowiązki rodziców.
5. Nawet noworodki rozróżniają słowa
Według Any Fló z Francji już trzydniowe noworodki potrafią rozróżnić słowa. Nie na tyle, by zrozumieć ich znaczenie, ale według badań nawet takie maluchy są w stanie w potoku słów rozpoznać, gdzie kończy się jedno, a zaczyna drugie.
6. Słuchać, a usłyszeć
I choć już noworodki rozpoznają słowa, to umiejętność słuchania przychodzi znacznie później. A według badań Marca Vander Ghinst, później niż moglibyśmy się spodziewać. Dzieciom w wieku 6-9 lat oraz dorosłym puszczano nagrania, w którym główna postać coś do nich mówiła, a w tle były szmery i inne rozmowy.
Okazało się dzięki temu, że słuchanie i skupienie się na głosie głównego bohatera wśród hałasu było znacznie trudniejsze dla dzieci niż dla dorosłych. Naukowcy zakładają zatem, że to jedna z umiejętności, którą rozwijamy dopiero w późniejszym wieku. Choć nie wszyscy w równym stopniu.
Badania badaniami, jednak w rodzicielstwie na co dzień najbardziej przydaje się zdrowy rozsądek. Śledząc na bieżąco dokonania naukowców nie zapominajmy, że nie żyjemy w laboratoriach, a nasze dzieci nie są obiektem naukowego eksperymentu.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl