Muchomor sromotnikowy - charakterystyka, objawy zatrucia, leczenie
Muchomor sromotnikowy to najbardziej toksyczny grzyb na świecie. Po spożyciu jego miąższu może dojść nawet do śmierci. Szczególnie narażone są dzieci, które mogą zafascynować się bajkowym grzybem i zwyczajnie chcieć go spróbować. Objawy zatrucia muchomorem sromotnikowym nie są specyficzne, stąd też nazywany jest "podstępnym zabójcą". Jak szybko pojawiają się po spożyciu? Jakie są szanse na uratowanie osoby, która zjadła muchomora sromotnikowego? Jak postępować w takich przypadkach?
1. Muchomor sromotnikowy - charakterystyka
Muchomor sromotnikowy (muchomor zielonawy) to gatunek należący do rodziny muchomorowatych. Jest bardzo trujący i nawet po podjęciu odpowiedniego leczenia spożycie może skończyć się zgonem.
Młody muchomor sromotnikowy jest w całości pokryty tkanką nazywaną welonem uniwersalnym. Jest ona twarda i błoniasta. Gdy grzyb ten urośnie, welon się rozrywa, co powoduje, że dojrzały grzyb ma zazwyczaj łysy kapelusz.
Kolor u wielu gatunków może się różnić, ale klasyczny muchomor sromotnikowy ma zielonkawo-żółty kapelusz z widocznymi promienistymi włóknami. Może być także żółty, zielony, brązowy lub biały. Często z wiekiem oraz wysychaniem może nabierać metalicznego połysku.
Białe skrzela zazwyczaj niestykające się z szypułką lub trzonem, nazywane wolnymi, tworzą pierścień wokół trzonu.
Zarodniki omawianego grzyba mają białą masę, cienkie ścianki oraz są kuliste. Pręciki mogą mieć kolor żółtawy lub biały, a zakończone są podstawą w kształcie bulwy. Jest ona pokryta woreczkiem błoniastym. Cechy te można w prosty sposób utracić, jeśli nie zbierzemy grzyba starannie, dlatego podczas identyfikacji powinniśmy wykopać go w całości.
Woń młodych muchomorów może być nawet przyjemna. Dojrzałe formy mają zapach rozkładającego się białka.
2. Objawy zatrucia muchomorem
Symptomy zatrucia muchomorem sromotnikowym pojawiają się po około 8-12 godzinach po jego spożyciu. Czas ten może wydłużyć do nawet 24 godzin.
W początkowej fazie pojawiają się zaburzenia jelitowo - żołądkowe:
Po pierwszej fazie zatrucia muchomorem sromotnikowym następuje pozorna poprawa, która trwa około 12 do 24 godzin. Następnie pojawia się:
- żółtaczka, świadcząca o uszkodzeniu wątroby;
- przy ciężkim zatruciu żółtaczka występuje razem z zaburzeniami świadomości, pacjent może zapaść w śpiączkę;
- krwawienie z przewodu pokarmowego
W 4 - 5 dobie po spożyciu sromotnika uszkodzeniu ulegają nerki (pojawia się skąpomocz lub bezmocz) oraz zaburzenia krążenia. Jeśli chory nie otrzyma odpowiedniej pomocy lub zatrucie jest bardzo ciężkie, po upływie 4 do 16 dni następuje śmierć.
Uwaga! Śmiertelnie groźne substancje, znajdujące się w muchomorze sromotnikowym nie ulegają rozkładowi podczas gotowania, nie można ich usunąć wraz z wodą po gotowaniu, a także nie ulegają zniszczeniu w procesie suszenia.
3. Zatrucie muchomorem sromotnikowym - pierwsza pomoc i leczenie
Jeśli podejrzewamy, że ktoś z naszego otoczenia lub my sami zjedliśmy muchomora sromotnikowego, jak najszybciej powinniśmy sprowokować wymioty, aby usunąć resztki jedzenia. W następnej kolejności jak najszybciej udajmy się do szpitala, ponieważ w przypadku zatrucia tym grzybem liczy się każda chwila.
W szpitalu na podstawie resztek potraw, resztek pozostałych po czyszczeniu grzybów, wymiocin lub popłuczyn z jelit lekarze ustalają, co było przyczyną zatrucia.
W ciągu pierwszych 36 godzin od zatrucia pacjentowi podawane są duże dawki węgla aktywowanego, który może wychwycić amanitynę. W następnej kolejności podawane są leki regenerujące wątrobę oraz przywracające równowagę organizmu naruszą przez toksyny. Uzupełniane są elektrolity, a w przypadku krwawień także czynniki krzepnięcia.
W przypadku uszkodzenia nerek niezbędna jest dializa. W niektórych przypadkach wątroba wskutek działania toksyn jest uszkodzona w tak zaawansowanym stopniu, że może okazać się niezbędny przeszczep tego narządu.